نبرد حطین

پیش از این نبرد، سران صلیبی دچار اختلاف شده بودند و در مقابل، صلاح الدین کل مصر و شام را یکپارچه تحت تسلط خود درآورده بود. طی چندین سال درگیری ها و نبردهایی بین دو طرف رخ داده و توازن قوا به نفع مسلمانان تغییر کرده بود. صلاح الدین با بسیج نیروهای مسلمان برای جهاد با صلیبیون و طراحی این نبرد — به گونه ای که شرایط زمانی و مکانی آن به نفعش باشد — دست برتر را داشت. طی این جنگ که از شب ۲۴ ربیع الثانی ۵۸۳ ه‍. ق/۳ ژوئیه ۱۱۸۷ آغاز شد، سپاهیان صلاح الدین، صلیبیون را در منطقهٔ حطین محاصره کردند و در نبرد اصلی که در ۴ ژوئیه رخ داد، با بهره گیری از ضعف آن ها ( خستگی و تشنگی ) صفوف آن ها را در هم شکستند. هرچند صلیبیون و به خصوص شوالیه ها دلیرانه جنگیدند، اما جمع زیادی از آن ها کشته شدند و اندکی نیز از محاصره گریختند. در پایان، گی لوزینیان به همراه تعدادی از همراهان خود اسیر، و رینالد شاتیون نیز توسط صلاح الدین کشته شد.
پس از این شکست سنگین، پایگاه های صلیبی قدرت خود را از دست دادند و صلاح الدین ایوبی توانست از این موقعیت به نفع جهان اسلام بهره ببرد و فتوحاتی را به دست آورد که مهم ترین آن بازپس گیری اورشلیم بود؛ که پس از جنگ صلیبی اول به تسخیر صلیبیون درآمده بود. بعد از پایان جنگ، صلاح الدین درگیری را گسترش داد و اغلب سرزمین های پادشاهی اورشلیم از جمله شهرهای عکا، مَجدَل، یافا، ناصره، قیساریه و حیفا را فتح کرد. در نتیجه، دولت های مسیحی از جمله پادشاهی فرانسه، امپراتوری مقدس روم و پادشاهی انگلستان برای جبران این شکست های پی درپی، سپاه صلیبی را تحت فرماندهی پادشاهان خود عازم شرق کردند و جنگ صلیبی سوم آغاز گردید.
در سال ۱۰۷۱ م، اَلِکسیوس یکم، امپراتور بیزانس، در پی شکست در نبرد مَلازگِرد، نگران پیشروی سلجوقیان در خاک آناتولی به سمت غرب بود. وی در مارس ۱۰۹۵ م فرستادگانی را به شورای پیاچِنزا فرستاد تا علیه ترکان از پاپ درخواست یاری کند. پاپ اوربان دوم، شاید به امیدِ از بین رفتن انشقاق چهل ساله بین کلیسای ارتدوکس و کاتولیک و برقرار شدن دوبارۀ وحدت دینی در سراسر اروپا، به این درخواست پاسخ مثبت داد.