ناطق اصفهانی

لغت نامه دهخدا

ناطق اصفهانی. [ طِ ق ِ اِ ف َ ] ( اِخ ) میرزا صادق. از شاعران قرن سیزدهم هجری قمریست. مؤلف ریحانةالادب آرد: «در تاریخ گوئی و عددجوئی قدرتی عجیب داشته و در این فن گوی سبقت از دیگران ربوده است ، چنانکه عدد ابجدی هریک مصراع از اکثر قصایدش ماده تاریخ سال یکی از وقایع بودی و در تاریخ هر بنائی چندین قصیده فریده به همین اسلوب تمام نمودی من جمله قصیده ای در تاریخ اتمام تذهیب ایوان و گنبد مطهر حضرت معصومه که به سال هزار و دویست و هیجدهم هجرت در تحت توجهات خاقان مغفور فتحعلی شاه قاجار به وقوع پیوسته در قم انشاد کرده که مشتمل بر ستایش آن مخدره معظمه و مدح خاقان و توصیف گنبد مطهر و حاوی شصت ودو بیت بوده و عدد ابجدی هر مصراعی مطابق عدد همان سال مذکور می باشد» ، از آن قصیده است :
این قبه گلبنی است به زیور برآمده
یا پاک گوهریست پر از زیور آمده
این قبه راست اوج به جائی که پیش وی
صدر فلک به چشم ملک احقر آمده
از دل سؤال کردم و گفتم مرا بگو
کین صحن از چه رو ز جنان بهتر آمده
دل در جواب گفت که اینک در این سؤال
عقل طویل قاصر و فهم اقصر آمده.
و از ابیات پایان قصیده است :
گفتم ز جود شاه به عالم قصیده ای
کز آن روان فکر پر از شکر آمده
ابیات این قصیده هر آن یک به دلبری
مانند حسن روی بتان دلبر آمده
هر مصرعی ازین چو یکی حور لاله رو
هر بیت آن دو ماه پری پیکر آمده.
وفات ناطق به سال 1230 هَ.ق. اتفاق افتاد. رجوع به ریحانةالادب ج 4 ص 153 و مختارالبلاد ص 88 و مجمعالعصر ج 2 ص 526 و آتشکده آذر ص 209 و قاموس الاعلام ج 6 و فهرست کتابخانه مجلس شورای ملی ص 674 و طرائق الحقایق ج 3 ص 113 و مجله ارمغان سال 18 ص 594 شود.

ناطق اصفهانی. [ طِ ق ِ اِ ف َ ] ( اِخ ) ملاّزمان. ازشاعران قرن یازدهم و مولدش کوهپایه اصفهان است. دردوران سلطنت شاه عباس دوم صفوی می زیسته ، او راست :
چو مرغ دل به آن زلف آشیان کرد
پریشانی مرا زنجیربان کرد
به آن زلف پریشانی که داری
به ما یک روز هم شب می توان کرد.
رجوع به تذکره ٔنصرآبادی ص 404 و ریحانة الادب ج 4 ص 153 و روز روشن ص 676 و نگارستان سخن ص 116 شود.

فرهنگ فارسی

میرزا صادق ناطق اصفهانی ( ف.۱۲۳٠ ه.ق ) از شاعران قرن سیزدهم هجری قمری است که در ماده تاریخ گویی دست داشت . قصیده ای در تاریخ اتمام تذهیب ایوان و گنبد مطهر حضرت معصومه که بسال ۱۲۱۸ ه.ق . که به فرمان فتحعلیشاه قاجار صورت گرفت انشاد کرده که مشتمل بر ستایش آن مخدره معظمه و مدح خاقان و توصیف گنبد مطهر و حاوی ۶۲ بیت بوده که عدد ابجدی هر مصراعی مطابق عدد همان سال مذکور میباشد .
ملازمان از شاعران قرن یازدهم و مولدش کوهپایه اصفهان است .

پیشنهاد کاربران

بپرس