ناصر مطرزی. [ ص ِ رِ م ُ طَرْ رِ ] ( اِخ ) ناصربن ابی المکارم عبدالسعیدبن علی ، ملقب به مطرزی و مکنی به ابوالفتح خوارزمی حنفی معتزلی. از علمای فقه و نحو ولغت است. او را خلیفه زمخشری خوانند چه ، در همان سال وفات زمخشری او متولد شده. وی در رجب سال 538 در خوارزم به دنیا آمد و به سال 601 پس از سفر حج در بغداد اقامت گزید و به تدریس مشغول شد، سپس به خوارزم برگشت و روز چهارشنبه بیست ویکم جمادی الاولی 610 به همانجا درگذشت و در رثای او بیش از سیصد قصیده و مرثیه سروده شد. او راست : 1- کتاب المغرب در لغت. 2- المعرب در شرح المغرب. 3- الاقناع در لغت. 4- المصباح در نحو. 5- مقدمه ای در علم نحو معروف به المطرزیة. 6- الایضاح در شرح مقامات حریری و غیره. از اشعار اوست :
یا وحشةلجیرة منذ نأوا
علو قدری فی الهوی انحطا
حکت دموعی البحر من بعدهم
لمّا رات منزلهم شطا.( از معجم الادباء ج 19 ص 213 ).
و نیز رجوع به الفوائد البهیه ص 218 و بغیةالوعات ص 402 و معجم المطبوعات ص 1760 و کشف الظنون ج 1 ص 112 و 132 و ج 2 ص 448 و الاعلام زرکلی ج 3 ص 1092 و روضات الجنات ص 762 و معجم المؤلفین ج 7 ص 202 و فهرست کتابخانه مدرسه عالی سپه سالار ج 6 ص 41 و قاموس الاعلام ج 6 شود.