نارسایی کلیه

نارسایی کلیه یا نارسایی کُلیَوی در پزشکی به شرایطی که در آن، کلیه نتواند به طور بایسته عمل کند گفته می شود و به معنی کاهش شدید عملکرد کلیه است. در این وضعیت، عملکرد کلیه تا کمتر از ۱۵ درصد از عملکرد طبیعی آن، کاهش پیدا کرده است. [ ۲] کلیه نقش مهمی در دفع مواد زائد و تعادل آب و الکترولیت ها در بدن دارد. نارسایی حاد کلیوی در اثر تخریب بافت کلیه ها پدید می آید و با فقدان سریع عملکرد کلیوی مشخص می شود. این بیماری منجر به ناهنجاری های الکترولیتی و بر پایه اسید و احتباس فراورده های زاید نیتروژنی از قبیل اوره و کراتینین می گردد. [ ۹]
علت اصلی بیماری های کلیه مانند سندرم های نفروتیک یا نفریتیک هستند. نارسایی کلیوی دو نوع مزمن و حاد تقسیم می گردد. هر یک از این دو نوع خود می تواند در نتیجهٔ شمار زیادی از دیگر معضلات بدنی پدید آمده باشد. در مراحل انتهایی درمان نگهدارنده، دیالیز ( صفاقی یا عروقی ) و پیوند کلیه است. [ ۱۰]
نارسایی کلیه به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود. نارسایی حاد در صورت درمان می تواند به کلی بهبود یابد اما نارسایی مزمن کلیه معمولاً بدون انجام دیالیز یا پیوند کلیه قابل درمان نیست.
وجود نشانه های نارسایی شامل کاهش شدید ادرار، تجمع نیتروژن و افزایش حجم مایع برون سلولی و خیز ( ادم ) به سه زیرگروه تقسیم می شود:
• پیش کلیوی: ناشی از نقص در پرفیوژن خون به کلیه ( گلومرول ها ) به دلیل کاهش در برون ده قلبی، کاهش حجم خونی و افزایش در مقاومت رگ ها
• کلیوی: ناشی از آسیب های شدید به پارانشیم کلیه
• پس کلیوی: پی آمد هرنوع بسته شدن ( انسداد ) در مسیر دفع ادرار
با نشانه های عمده همچون تجمع سموم دفعی از ادرار در بدن و نقص در تعادل فیزیولوژیک. در اغلب موارد، بیمار سال ها به این بیماری مبتلاست بدون آنکه خودش خبر داشته باشد و نهایتاً وقتی علائم این بیماری بروز می کند که چاره ای جز انجام مکرر دیالیز یا پیوند کلیه نیست؛ بنابراین افرادی که در معرض ابتلا به این بیماری هستند ( مثل افراد دیابتی یا فشارخونی ) باید به طور دوره ای آزمایش های مربوط به عملکرد کلیه شان را انجام دهند تا نارسایی کلیه شان در مراحل اولیه کشف شود؛ چون در این صورت می توان با دارو و رژیم غذایی سرعت پیشرفت نارسایی کلیه را کند کرد. از علت های عمده نارسایی مزمن می توان به دیابت، گلومرولونفریت، کیست و بیماری های دستگاه ادراری اشاره نمود.