نادر گلچین ( ۱۰ آذر ۱۳۱۵ – ۳۱ شهریور ۱۳۹۶ ) خواننده آواز سنتی ایرانی بود. وی پدر نادیا دلدارگلچین و عموی منیژه دلدار گلچین و مرجانه گلچین از بازیگران سینما، تئاتر و تلویزیون، می باشد.
نادر گلچین از جمله خوانندگان صاحب سبک و دارای صدایی خاص خود بود. بیشتر آثار او به سال های پیش از انقلاب بازمی گردد. از آثار مهم او در آن دوران می توان 《تشنه》 «یوسف گم گشته»، «مرغ سحر»، «کوچه باغ راز» ( با شعری از قدمعلی سرامی که توسط معین، غلامحسین مختاباد و محمد اصفهانی بازخوانی شده است ) ، «ناوک مژگان»، «نوای کاروان»، «قصه شهر عشق»، «مسبب» ( با ملودی نادر گلچین و شعری از رحیم معینی کرمانشاهی که توسط الهه و داریوش بازخوانی شده است ) ، «من دیگه بچه نمی شم» و آلبوم های «گریز»، «نفس باد صبا» و «زلف بنفشه» یاد کرد.
... [مشاهده متن کامل]
گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی و نیز پخته و پرورده داشت که با ساختار ارکستری هماهنگی زیادی دارد. او همچنین از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار بود و سعی می کرد که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمامی ظرفیت های صدایش بهره ببرد. وی شعر را به خوبی می شناخت و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش ادا می کرد.
نادر گلچین با گوش سپردن به صفحه های گرامافون از اساتیدی چون رضاقلی میرزا ظلی، ادیب خوانساری، تاج اصفهانی و … با دستگاه ها، نغمه ها و گوشه های موسیقی اصیل ایرانی آشنا شده و در واقع بدون استفاده از استاد خاصی، سبک آوازی خاص خود را ساخته بود. نادر گلچین در اسفند سال ۱۳۹۱ در گفتگو با مجله «نگاه» در ونکوور در این باره چنین گفته بود: «به خاطر علاقه ای که به شعر داشتم به موسیقی کشش پیدا کردم. من از نواهایی که از رادیو پخش می شد بسیار کسب فیض کردم. از مدرسه به قهوه خانه محل می رفتم و از رادیو به آوای خوانندگان مورد علاقه ام همچون ادیب خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور گوش می دادم. از مجموع این شنیده ها به سبکی رسیدم که از خصوصیات آن، تلفیق مناسب شعر و موسیقی بود؛ یعنی وقتی ابوعطا می خواندم شعری را انتخاب می کردم که با حالات ابوعطا تطابق داشته باشد تا آواز و شعر مکمل یکدیگر باشند. از خصوصیات دیگر سبک من تحریرهایی بود که بر روی کلام می ساختم. »
او با آهنگسازان و هنرمندان زیادی از جمله فریدون شهبازیان، عماد رام، مجتبی میرزاده، حسن یوسف زمانی، عبدالکریم مهرافشان، عباس خوشدل، همایون خرم، مهدی خالدی، محمد حیدری، فرامرز پایور و دیگران همکاری داشت.
نادر گلچین از جمله خوانندگان صاحب سبک و دارای صدایی خاص خود بود. بیشتر آثار او به سال های پیش از انقلاب بازمی گردد. از آثار مهم او در آن دوران می توان 《تشنه》 «یوسف گم گشته»، «مرغ سحر»، «کوچه باغ راز» ( با شعری از قدمعلی سرامی که توسط معین، غلامحسین مختاباد و محمد اصفهانی بازخوانی شده است ) ، «ناوک مژگان»، «نوای کاروان»، «قصه شهر عشق»، «مسبب» ( با ملودی نادر گلچین و شعری از رحیم معینی کرمانشاهی که توسط الهه و داریوش بازخوانی شده است ) ، «من دیگه بچه نمی شم» و آلبوم های «گریز»، «نفس باد صبا» و «زلف بنفشه» یاد کرد.
... [مشاهده متن کامل]
گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی و نیز پخته و پرورده داشت که با ساختار ارکستری هماهنگی زیادی دارد. او همچنین از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار بود و سعی می کرد که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمامی ظرفیت های صدایش بهره ببرد. وی شعر را به خوبی می شناخت و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش ادا می کرد.
نادر گلچین با گوش سپردن به صفحه های گرامافون از اساتیدی چون رضاقلی میرزا ظلی، ادیب خوانساری، تاج اصفهانی و … با دستگاه ها، نغمه ها و گوشه های موسیقی اصیل ایرانی آشنا شده و در واقع بدون استفاده از استاد خاصی، سبک آوازی خاص خود را ساخته بود. نادر گلچین در اسفند سال ۱۳۹۱ در گفتگو با مجله «نگاه» در ونکوور در این باره چنین گفته بود: «به خاطر علاقه ای که به شعر داشتم به موسیقی کشش پیدا کردم. من از نواهایی که از رادیو پخش می شد بسیار کسب فیض کردم. از مدرسه به قهوه خانه محل می رفتم و از رادیو به آوای خوانندگان مورد علاقه ام همچون ادیب خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور گوش می دادم. از مجموع این شنیده ها به سبکی رسیدم که از خصوصیات آن، تلفیق مناسب شعر و موسیقی بود؛ یعنی وقتی ابوعطا می خواندم شعری را انتخاب می کردم که با حالات ابوعطا تطابق داشته باشد تا آواز و شعر مکمل یکدیگر باشند. از خصوصیات دیگر سبک من تحریرهایی بود که بر روی کلام می ساختم. »
او با آهنگسازان و هنرمندان زیادی از جمله فریدون شهبازیان، عماد رام، مجتبی میرزاده، حسن یوسف زمانی، عبدالکریم مهرافشان، عباس خوشدل، همایون خرم، مهدی خالدی، محمد حیدری، فرامرز پایور و دیگران همکاری داشت.
نادر گلچین ( زاده ۱۳۱۵ در رشت ) هنرمند پیش کسوت آواز سنتی و از خوانندگان صاحب نام ایران است. [۱]
گلچین از جمله خوانندگان صاحب سبک و دارای صدایی خاص خود است. بیشتر آثار او به سال های پیش از انقلاب باز می گردد. از آثار مهم او در آن دوران می توان به «یوسف گم گشته» اشاره کرد و از دیگر آثار او می توان به تصنیف مرغ سحر، ناوک مژگان، قصه شهر عشق، مسبب، من دیگه بچه نمیشم و آلبومهای گریز، نفس باد صبا، زلف بنفشه و. . . یاد کرد. در سالهای پس از انقلاب پس از ۳۵ سال کناره گیری تنها آلبومی به نام گریز که کار مشترک فریدون شهبازیان و نادر گلچین است را منتشر کرد.
... [مشاهده متن کامل]
گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی و نیز پخته و پرورده دارد که با ساختار ارکستری هماهنگی زیادی دارد. او همچنین از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار است و سعی می کند که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمامی ظرفیت های صدایی اش بهره ببرد. وی شعر را به خوبی می شناسد و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش ادا می کند. [۲] او با آهنگسازان و هنرمندان زیادی از جمله فریدون شهبازیان، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان همکاری داشته است. [۳]
زندگی
نادر گلچین در سال ۱۳۱۵ در شهررشت دیده به جهان گشود. از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از ۱۲ سالگی همکاری با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می شد و خواننده محلی گیلان شد. همکاران وی دراین رادیو عبارت بودند از: علی اکبرپور ( آلتو، ویولن ) نادر پوردلجو ( قره نی ) و عده ای دیگر از هنرمندان به نام رشت، که مدت ها این همکاری ادامه داشت. سال سوم دبیرستان به هنرپیشگی روی آورد و در تئاتر رشت در نمایشنامه های "بارگاه هارون الرشید"، "خواب های پینه دوز" شرکت کرد و آوازهایی را دربازیگری اجرا کرد.
نادر گلچین در سال ۱۳۳۹ به تهران آمد و بی درنگ فعالیت های هنری خود را در اداره هنرهای زیبا و وزارت فرهنگ و هنر آغاز کرد. اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج بخش اجرا کرد و تا سال ۱۳۵۴ در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی پورتراب ادامه همکاری داد.
او در سال ۱۳۵۰ همکاری خود را با رادیو ایران شروع کرد که تا سال ۱۳۶۲ ادامه یافت. گلچین در برنامه های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلها فعالیت چشمگیری داشت. و با هنرمندانی چون: فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب اله بدیعی، علی اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل اله توکل، جهانگیر ملک، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد. از کارهای او که بسیار مورد استقبال شنوندگانش واقع شد، اجرای آهنگ "آمد نوبهار" اثر مهدی خالقی بود که به رهبری فرهاد فخرالدینی بازسازی و با گروه کر رادیو اجرا شد.
نادر گلچین بر اساس قراردادهای فرهنگی ـ هنری بین ایران و دیگر کشورها، همراه با ارکستر فرامرز پایور، به الجزایر رفت و موسیقی سنتی ایران را به هنردوستان آن کشور معرفی نمود. از دیگر کارهای برجسته این هنرمند، کنسرتی بود که به نفع زلزله زدگان بوئین زهرا، همراه با ارکستر عماد رام برگزار کرد.
نادر گلچین در طول فعالیت های هنری خود، متجاوز از ۳۰۰ آواز و آهنگ اجرا کرد و در کنار کار خوانندگی، مدیر مسئول یک شرکت تکثیر نوار مجاز موسیقی نیز می باشد. [۴]
کناره گیری پس از انقلاب
در سالهای پس از انقلاب نادر گلچین از صحنه موسیقی کشور کناره گیری کرد. خود او در این باره در مصاحبه ای با روزنامه همشهری اظهار داشته است: من عضوی از وزارت فرهنگ و هنر بودم سالها در این وزارت خانه با ارکسترهای مختلف همکاری داشتم. آن موقع به اقتضای جوانی حس و حال فعالیت در من زیاد بود ولی با نزدیک شدن به ایام پیری خود به خود میل به فعالیت های هنری کاهش یافت. در ظاهر اینطور نشان نمی دهم ولی به قول شاعر "بر ظاهر آباد من امید مبند من خانه ویرانه ام از من بگریز"[۵]
نادر گلچین پس از ۳۵ سال در ایران آلبومی به نام «گریز» منتشر کرد که کار مشترکی با فریدون شهبازیان بود.
در ۱۷ دی ماه در فرهنگسرای هنر ( ارسباران ) مراسمی برای نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری برگزار شد و از این هنرمندان عرصه موسیقی تقدیربه عمل آمد. [۶] گلچین مدت هاست از بیماری و نارسایی تنفسی رنج می برد. [۷]
پانویس
↑ همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
↑ همشهری آن لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
↑ وب گاه خانه موسیقی
↑ وب گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران ( جلد سوم )
↑ همشهری آن لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
↑ خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
↑ همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
منابع
همشهری آن لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
وب گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران ( جلد سوم )
همشهری آن لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
از ویکی پدیا
گلچین از جمله خوانندگان صاحب سبک و دارای صدایی خاص خود است. بیشتر آثار او به سال های پیش از انقلاب باز می گردد. از آثار مهم او در آن دوران می توان به «یوسف گم گشته» اشاره کرد و از دیگر آثار او می توان به تصنیف مرغ سحر، ناوک مژگان، قصه شهر عشق، مسبب، من دیگه بچه نمیشم و آلبومهای گریز، نفس باد صبا، زلف بنفشه و. . . یاد کرد. در سالهای پس از انقلاب پس از ۳۵ سال کناره گیری تنها آلبومی به نام گریز که کار مشترک فریدون شهبازیان و نادر گلچین است را منتشر کرد.
... [مشاهده متن کامل]
گلچین صدایی خاص با سوزی پنهانی و نیز پخته و پرورده دارد که با ساختار ارکستری هماهنگی زیادی دارد. او همچنین از تحریرهای شمرده و پخته آوازی برخوردار است و سعی می کند که محدوده صدایش را بشناسد و در همان محدوده از تمامی ظرفیت های صدایی اش بهره ببرد. وی شعر را به خوبی می شناسد و به همان خوبی و شمردگی در آوازهایش ادا می کند. [۲] او با آهنگسازان و هنرمندان زیادی از جمله فریدون شهبازیان، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان همکاری داشته است. [۳]
زندگی
نادر گلچین در سال ۱۳۱۵ در شهررشت دیده به جهان گشود. از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از ۱۲ سالگی همکاری با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می شد و خواننده محلی گیلان شد. همکاران وی دراین رادیو عبارت بودند از: علی اکبرپور ( آلتو، ویولن ) نادر پوردلجو ( قره نی ) و عده ای دیگر از هنرمندان به نام رشت، که مدت ها این همکاری ادامه داشت. سال سوم دبیرستان به هنرپیشگی روی آورد و در تئاتر رشت در نمایشنامه های "بارگاه هارون الرشید"، "خواب های پینه دوز" شرکت کرد و آوازهایی را دربازیگری اجرا کرد.
نادر گلچین در سال ۱۳۳۹ به تهران آمد و بی درنگ فعالیت های هنری خود را در اداره هنرهای زیبا و وزارت فرهنگ و هنر آغاز کرد. اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج بخش اجرا کرد و تا سال ۱۳۵۴ در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی پورتراب ادامه همکاری داد.
او در سال ۱۳۵۰ همکاری خود را با رادیو ایران شروع کرد که تا سال ۱۳۶۲ ادامه یافت. گلچین در برنامه های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلها فعالیت چشمگیری داشت. و با هنرمندانی چون: فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب اله بدیعی، علی اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل اله توکل، جهانگیر ملک، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد. از کارهای او که بسیار مورد استقبال شنوندگانش واقع شد، اجرای آهنگ "آمد نوبهار" اثر مهدی خالقی بود که به رهبری فرهاد فخرالدینی بازسازی و با گروه کر رادیو اجرا شد.
نادر گلچین بر اساس قراردادهای فرهنگی ـ هنری بین ایران و دیگر کشورها، همراه با ارکستر فرامرز پایور، به الجزایر رفت و موسیقی سنتی ایران را به هنردوستان آن کشور معرفی نمود. از دیگر کارهای برجسته این هنرمند، کنسرتی بود که به نفع زلزله زدگان بوئین زهرا، همراه با ارکستر عماد رام برگزار کرد.
نادر گلچین در طول فعالیت های هنری خود، متجاوز از ۳۰۰ آواز و آهنگ اجرا کرد و در کنار کار خوانندگی، مدیر مسئول یک شرکت تکثیر نوار مجاز موسیقی نیز می باشد. [۴]
کناره گیری پس از انقلاب
در سالهای پس از انقلاب نادر گلچین از صحنه موسیقی کشور کناره گیری کرد. خود او در این باره در مصاحبه ای با روزنامه همشهری اظهار داشته است: من عضوی از وزارت فرهنگ و هنر بودم سالها در این وزارت خانه با ارکسترهای مختلف همکاری داشتم. آن موقع به اقتضای جوانی حس و حال فعالیت در من زیاد بود ولی با نزدیک شدن به ایام پیری خود به خود میل به فعالیت های هنری کاهش یافت. در ظاهر اینطور نشان نمی دهم ولی به قول شاعر "بر ظاهر آباد من امید مبند من خانه ویرانه ام از من بگریز"[۵]
نادر گلچین پس از ۳۵ سال در ایران آلبومی به نام «گریز» منتشر کرد که کار مشترکی با فریدون شهبازیان بود.
در ۱۷ دی ماه در فرهنگسرای هنر ( ارسباران ) مراسمی برای نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری برگزار شد و از این هنرمندان عرصه موسیقی تقدیربه عمل آمد. [۶] گلچین مدت هاست از بیماری و نارسایی تنفسی رنج می برد. [۷]
پانویس
↑ همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
↑ همشهری آن لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
↑ وب گاه خانه موسیقی
↑ وب گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران ( جلد سوم )
↑ همشهری آن لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
↑ خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
↑ همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
منابع
همشهری آن لاین، نگاهی به آلبوم گریز اثر مشترک شهبازیان - گلچین
وب گاه راستخون به نقل از کتاب: مردان موسیقی سنتی و نوین ایران ( جلد سوم )
همشهری آن لاین، گزارش کامل دومین نشست نقد نغمه
همشهری آن لاین، نادر گلچین در بیمارستان کسری
خبرگزاری فارس، نکوداشت نادر گلچین و یادمان محمودی خوانساری
از ویکی پدیا