ناخنک (زائده). ناخُنَک زائده یا غشایی مثلثی شکل است که در گردن، چشم، زانو، آرنج، مچ پا یا انگشتان رشد می کند. [ ۱]
ناخنک عبارت است از افزایش رشد لایه ملتحمه که در بیشتر موارد، رویش آن از گوشه فراخ چشم آغاز شده و بسا آن چنان بر روی ملتحمه پیشرفت کند که همه آن را که در برابر مردمک است، بپوشاند. ناخنک ممکن است نرم یا سخت و به رنگ زرد یا سرخ باشد.
ناخنک چشم معمولاً از سفیدی چشم ( ملتحمه ) روی سیاهی چشم ( قرنیه ) کشیده می شود. [ ۲]
ناخنک چشم یک ضایعه مثلثی است که از سفیدی چشم ( ملتحمه ) روی سیاهی چشم ( قرنیه ) کشیده می شود. این ضایعه ناشی از رشد خوش خیم بافت پیوندی و رگ های ملتحمه است. ناخنک معمولاً ابتدا به صورت یک سفیدی روی ملتحمه ایجاد می شود که به تدریج به سمت قرنیه رشد می کند. به علت وجود رگ های زیاد معمولاً رنگ ناخنک صورتی یا قرمز است. ناخنک گاهی ملتهب می شود و باعث سوزش و
خارش و اشک ریزش می شود. گاهی ناخنک رشد زیادی می کند و تا وسط قرنیه می رسد و جلوی دید را می گیرد؛ به علاوه حتی ناخنک های کوچکتر هم می توانند با تغییر شکل قرنیه باعث ایجاد
آستیگماتیسم شوند و دید افراد را تار کنند.
پرتو
فرابنفش را در شکل گیری و پیشرفت ناخنک چشم مؤثر می دانند. [ ۳]
اگر ناخنک کوچک باشد و ظاهر ناخوشایندی نداشته باشد و باعث قرمزی و سوزش چشم ها نشود نیاز به درمان خاصی ندارد.
اگر ناخنک گهگاه ملتهب شود و سوزش و قرمزی چشم ایجاد کند مصرف قطره های
اشک مصنوعی به صورت مکرر ممکن است باعث تسکین علائم شود. در مواردی که ناخنک التهاب شدیدی دارد می توان با نظر چشم پزشک یک دوره درمان با قطره های استروئیدی یا سایر قطره های
ضد التهاب انجام داد.
در مورد ناخنک های بزرگتر که از لحاظ ظاهری و زیبایی اهمیت دارند یا با ایجاد آستیگماتیسم باعث تاری دید شده اند می توان با جراحی ناخنک را برداشت البته اگر ناخنک به صورت ساده برداشته شود احتمال عود آن زیاد است و به خصوص در افراد جوان و افرادی که ناخنک ملتهب دارند در نیمی از مواد عود دیده می شود. در این افراد بهتر است علاوه بر برداشتن ناخنک از روش های تکمیلی مثل پیوند ملتحمه یا استفاده از داروهای خاص ( مثلاً
میتومایسین ) در حین جراحی استفاده شود.
برخی مطالعات نشان داده که مصرف میتومایسین حین و بعد از عمل ناخنک شانس عود ناخنک را کاهش می دهد. [ ۴]