میگ ۲۵

میکویان - گورویچ میگ - ۲۵ ( به روسی: Микоян и Гуревич МиГ - 25 ) ( نام ناتو: فاکس بَت ) هواپیمای رهگیر و شناسایی مافوق صوت و یکی از سریع ترین هواپیماهای نظامی دنیا و سریع ترین هواپیمای جنگنده ساخته شده در تاریخ است که توسط شرکت میگ در اتحاد جماهیر شوروی طراحی شده است. اولین پیش نمونه میگ - ۲۵ در ۱۹۶۴ پرواز کرد. میگ - ۲۵ هواپیمایی بسیار سریع با توانایی پرواز در ارتفاع بالاست اما مانورپذیری چندانی ندارد. میگ - ۲۵ در اصل برای رهگیری بمب افکن بی - ۷۰ آمریکایی ها ساخته شد که قادر به پرواز با سرعت ۳ ماخ بود. بی - ۷۰ هیچگاه تکمیل نشد و در اختیار ارتش آمریکا قرار نگرفت اما میگ - ۲۵ به عنوان یک رهگیر دوربرد با سرعت فوق العاده در اختیار ارتش شوروی قرار گرفت. [ ۲]
غرب در سال ۱۹۶۷ با تصاویر هواپیماهای شناسایی یو - ۲ آمریکا به وجود میگ - ۲۵ پی برد. غربی ها در ابتدا تصور می کردند که این هواپیما با توجه به بال ها و دو سکان بزرگ یک جنگنده برتری هوایی غول پیکر است که علاوه بر سرعت قابل ملاحظه توانایی مانورپذیری و چابکی بالایی هم دارد. این موضوع نگرانی زیادی را در غرب ایجاد کرده و باعث پیشرفت سریع در برنامه تولید جنگنده اف - ۱۵ در آمریکا شد.
قابلیتهای واقعی آن تا سال ۱۹۷۶ که ویکتور بلنکو با یک میگ - ۲۵ از طریق ژاپن به آمریکا پناهنده شد آشکار نشد. تحلیل های بعدی یک طراحی ساده ولی کارا با سیستم های الکترونیکی تیوب خلاء، دو موتور عظیم توربوجت را آشکار کرد. برخلاف تصور اولیه بخش عمده بدنه میگ - ۲۵ از آلیاژ فولاد و نیکل ساخته شده بود و نه از تیتانیوم. در مجموع ۸۰ درصد بدنه میگ - ۲۵ را آلیاژ نیکل، ۱۱ درصد آلومینیوم و ۹ درصد را تیتانیوم تشکیل می داد. همچنین مشخص شد طراحی بال های بزرگ برای این هواپیما به دلیل وزن بالای آن است. شعاع عملیاتی آن هم ۳۰۰ کیلومتر و حداکثر برد آن با سوخت داخلی و پرواز با سرعت زیر صوت در ارتفاع پایین کمتر از ۱۲۰۰ کیلومتر است. میگ - ۲۵ تولیدی معادل ۱۱۹۰ فروند را داشته است و در شوروی و کشورهای تابع آن به کار رفته است. هنوز هم در روسیه و بعضی کشورها به طور محدود مورد استفاده است.
تلفات فاکسبت در طول جنگ ایران و عراق: دو فروند توسط خلبانان تامکت رستمی و جهانبخش ( یک فروند دیگرهم توسط تیمسار جهانبخش ولی بدون پیدا شدن لاشه ) . . . یک فروند توسط اف پنج جناب زارع نژاد و یک فروند توسط پدافند اصفهان ، سرنگون شدند . میگ - ۳۱ هواپیمای رهگیر دیگری است که با ارتقاء و بهبود طرح میگ - ۲۵ در شوروی ساخته شده و از سال ۱۹۸۲ جای آن را به عنوان رهگیر دوربرد اصلی نیروی دفاع هوایی شوروی گرفت. در جنگ عراق نیروهای آمریکایی تعدادی هواپیمای عراقی یافتند که نیروهای صدام از ترس آن ها را زیر شن ها مدفون کرده بودند. یکی از آن جنگنده ها میگ - ۲۵ معروفی است که نیروهای آمریکایی پس از شناسایی، آن را از زیر شن ها بیرون آورده که امروزه در موزهٔ آمریکا نگهداری می شود. امروزه میگ - ۲۵ به جز سوریه و الجزایر در همهٔ کشورها بازنشسته شده است.