میکروسکوپ نوری

میکروسکوپ نوری یا ریزنمای نوری یکی از انواع میکروسکوپ است که از نور مرئی و سیستمی متشکل از چند لنز برای بزرگنمایی اجسام، موجودات و ساختار موادی که با چشم غیر مسلح قابل بررسی نیستند، کاربرد دارد. میکروسکوپ های نوری انواع مختلفی دارند که از ساده شروع تا میکروسکوپ های بسیار پیچیده برای وضوح بالاتر استفاده می شوند. ساختمان اصلی میکروسکوپ نوری شامل عدسی چشمی و عدسی شیئ، دسته یا بدنه صفحه چرخان، صفحه میکروسکوپ، دیافراگم، منبع نور، گیره های صفحه، پیچ ماکرومتری، پیچ میکرومتری و پایه است
در حدود سال ۱۶۵۰ میلادی دانشمندی به نام رابرت هوک شیشه های منحنی به چیزهای خیلی کوچک نگاه کردند و به دقت به بررسی آن ها پرداختند. اسم این شیشه ها راکه سطح منحنی داشتند، عدسی گذاشتند؛ زیرا شکل آن ها مثل دانه های عدس بود. معمولاً برای اینکه به چیزهای بسیار کوچک نگاه کنند، بیش از یک عدسی به کار می بردند و عدسی ها را در دو انتهای یک لولهٔ فلزی جا می دادند. اسم این لوله را، با عدسی هایی که درون آن بود، میکروسکوپ گذاشتند.
میکروسکوپ از دو واژهٔ یونانی «میکرو» به معنی کوچک و «اسکوپ» به معنی دیدن، گرفته شده است؛ بنابراین میکروسکوپ یعنی دیدن ذرات کوچک. یکی از موجودات کوچک زنده که دانشمندان بیش از همه آن را مورد مطالعه قرار دادند، کک بود.
قبل از اختراع میکروسکوپ در اواسط قرن هفدهم، مشاهدهٔ سلول مقدور نبود، زیرا سلول واحد بسیار کوچکی است که با چشم غیر مسلح، قابل رویت نیست. رابرت هوک اول بار در سال ۱۶۶۵ زیر میکروسکوپ ابتدایی که خود ساخته بود، سلول های مرده را در برش های چوب پنبه مشاهده کرد. این سلول های تو خالی و متصل به هم، شکل لانهٔ زنبور داشتند و هوک آن ها را «سلول» نامید که در زبان لاتین مفهوم اتاق کوچک دارد.
میکروسکوپ های نوری قدیمی ترین نوع میکروسکوپ ها هستند که شکل فعلی آن ها در قرن ۱۷ اختراع شد. احتمالاً مؤثرترین آن ها توسط رابرت هوک ساخته شد که به صورت شیشه های کوچک نصب شده در یک صفحه فلزی بود که نزدیک چشم نگه داشته می شد و از روشنایی روز برای دیدن نمونه بهره می برد. انواع دیگر میکروسکوپ های اولیه تصویر واضحی فراهم نمی کردند؛ تا سدهٔ نوزدهم که میکروسکوپ های ترکیبی، نسبت به میکروسکوپ های تک لنزی، به برتری تکنیکی دست یافتند. استفاده از میکروسکوپ های ترکیبی ساده تر بود و به واسطهٔ پیشرفت در تکنولوژی طراحی، قدرت تفکیک بهبود یافته و نقص های عدسی ها کاهش یافت. در سال ۱۸۷۶ تئوری تشکیل تصویر اب ( Abbé ) نشان داد که طول موج نور، محدودیتی در حدود ۰/۲ میکرومتر بر قدرت تفکیک اعمال می نماید. در این مرحله، دستگاه تقریباً در حد کمال خود بود و از ۱۹۰۰ به بعد بیش تر پیشرفت ها، عمدتاً در تکنیک های مورد استفاده، روش های روشنایی و راه های بهبود کنتراست بوده است. [ ۱]