میکروتن

دانشنامه آزاد فارسی

میکْروتُن (microtone)
(یا: کسرپرده) در موسیقی، هر گونه تقسیم بندی دقیقاً تعیین شدۀ اکتاو که کوچک تر از نیم پرده باشد. ربع پرده یکی از این تقسیم بندی هاست. نمونه هایی از ربع پرده را در بخش هایی می توان شنید، همچون تک نوازی ویولن کنسرتوی ویولن شمارۀ ۲ (۱۹۳۷ـ ۱۹۳۸) اثر بلا بارتوک، کنسرتوی مجلسی (۱۹۲۳ـ۱۹۲۵) اثر آلبان بِرگ، و کانتات قیافۀ مناسب برای ازدواج (۱۹۴۶، بازنگری ۱۹۵۰ـ۱۹۵۱) اثر پیِر بولز. آلوئیس هابا، آهنگ ساز چک، خولیان کاریلیو، آهنگ ساز مکزیکی، تقسیم بندی های کوچک تری را نیز در آثار خود به کار برده اند، و از ۱۹۸۴ کارل هاینتس اشتوکهاوزن نت نویسی هایی تا۱۶/۱ پرده را نیز برای هورن باست و فلوت پدید آورد، که نمونۀ آن در Xi (۱۹۸۶) برای هورن باست دیده می شود. کسرپرده ها معمولاً بیانگر انواع زیرایی های (زیروبم های) موسیقی آکوستیک اند، به سختی نت نویسی می شوند و باید با دقت اجرا شوند، چون بیشتر سازها غیر از صدای آواز یا خانوادۀ ویولن به گونه ای طراحی شده اند که زیرایی های کوک شده را تولید می کنند، یا پرده ها (دستان ها) یا کلاویه های ثابت دارند. بااین حال کسرپرده ها اگر در مقابل یک واخوان نواخته شوند به منزلۀ فرکانس های ضرب شنیداری با وضوح بیشتری تشخیص داده می شوند. در مقابل، موسیقی الکترونیک گستردگی و دقت واقعاً بی حد و مرزی دارد که امکان خردکردن اکتاو را فراهم می سازد.

پیشنهاد کاربران

بپرس