میکرسکپ. [ رُ ک ُ ] ( فرانسوی ، اِ ) ریزبین. ( لغات فرهنگستان ). ذره بین. ( یادداشت مؤلف ). اسبابی که برای دیدن اشیاء فوق العاده ریزه که رؤیت آنها با چشم ممکن نیست بکار رود. دستگاهی جهت رؤیت ذرات ریزی که دیدن آنها با چشم طبیعی میسر نیست و آن از دو دستگاه عدسی تشکیل یافته یکی به نام عدسی شیئی یا ابژکتیف که عدسی محدب الطرفین است و فاصله کانونیش در حدود چند میلی متر است و دیگر به نام عدسی چشمی یا اکولرکه عدسی محدبی است با فاصله کانونی چند سانتی متر. این دو دستگاه عدسی در انتهای لوله ای ثابت شده اند.
فرهنگ فارسی
( اسم ) دستگاهی جهت رویت ذرات ریزی که دیدن آنهاباچشم طبیعی میسرنیست .میکرسکپ ازدودستگاه عدسی تشکیل یافته :یکی عدسی شیئی یاابژکتیف که عدسی محدب الطرفین است وفاصله کانونیش درحدود چند میلیمتراست و دیگربنام عدسی چشمی یااکولرکه عدسی محدبی است بافاصله کانونی چند سانتیمتر.این دستگاه عدسی درانتهای لوله ای ثابت شده اند . طول لوله میکرسکپ که از مرکز عدسی شیئی تا مرکز عدسی چشمی حساب میشود در حدود ۲٠ سانتیمتراست . لوله میکرسکپ به بدنه آن سوار شده و این بدنه بر روی پایه سنگین و ثابتی قراردارد . لوله میکرسکپ را میتوان بوسیله دوپیچ بالاوپایین برد. از پیچهابزرگتراست و با حرکت سریع بالا و پایین میرود و پیچ دیگرکوچکتراست وحرکتش بسیار آهسته و دقیق میباشد . پیچ اخیر به پیچ میکرومتری موسوم است و یک دور گردش آن یک میلیمترلوله را پایین میبرد . جسمی را که باید بوسیله میکرسکپ رویت شود بر روی یک تیغه شیشه یی ثابت میکنند و تیغه را بر روی صفحه سوراخ داری که در مقابل عدسی شیئی نصب شده است و بنام پلاتین موسوم است قرار میدهند . برای روشن کردن جسم در زیراین صفحه سوراخ دار ( پلاتین ) آینه مقعری وصل است که میتواند نور چراغی را بر روی جسم متمرکزکند و در میکرسکپ ها نور را بوسیله معمولا دستگاهی که بین آنها و آینه مقعر است جمع و متمرکز میکنند و به جسم می تابانند. این دستگاه را کندانسور گویند.برای دانستن توان میکرسکپ ( مقدار دفعه ای که جسم بزرگ میشود ) کافی است اعدادی را که بر روی عدسی چشمی و عدسی شیئی میکرسکپ نوشته شده است در یکدیگر ضرب کنیم ( بر روی عدسی چشمی عدد بزرگنمایی و بر روی عدسی شیئی عدد درشت نمایی نوشته شده است و حاصل ضرب این دو عدد درشت نمایی میکرسکپ را بدست میدهد . ) توضیح ورود میکرسکپ بایران در زمان ناصرالدین شاه قاجار صورت گرفت .
