میلسپو

[ویکی فقه] قبل از افتتاح مجلس چهارم مشکلات فراوان مالی و اقتصادی گریبان گیر کشور ایران شده بود، از این جهت که جنگ جهانی اول موجباتِ، صدمات و خسارات را فراهم آورده بود و نیز اساسا سازمانی منطقی برای مالیه کشور به لحاظ عدم برنامه ریزی و دخالت های نابجای داخلی و خارجی وجود نداشت.اوضاع مالی همچنان رو به وخامت می گذاشت، تا این که در کابینه اول قوام السلطنه در ۱۳۰۰ش.و با تصویب مجلس چهارم اقدام به استخدام مستشار آمریکایی کردند.بالاخره میلسپو به سرپرستی هیئت ۱۴ نفره ای از کارشناسان آمریکایی در ۱۴ آذر ۱۳۰۱ش.وارد ایران شد.
میلسپو علی رغم وجود مشکلات بسیار در امور مالی ایران با آهنگی ملایم شروع به کار کرد و با بررسی دقیق و در نظر گرفتن احتیاجات اصلی قدم به قدم به جلو آمد تا در آخر کار به آن چه دلخواه مردم بود، برسد و به امور مالی و اقتصادی کشور سر و سامانی بخشید.از کارهای بسیار با ارزش وی به موارد زیر می توان اشاره کرد: لغو مالیات های دست و پاگیر، وضع مالیات های نافع، اخذ مالیات رجال و متنفذین مملکت، تاسیس ادارات مالیه و بسط و نفوذ مامورین مالیاتی در اغلب شهرهای ایران، تامین مخارج قشون کشی های رضاخان، برای قلع و قمع گردن کشان و بسط امنیت موازنه بودجه کشور، تصویب قانون خزانه داری کل، تمرکز عایدات و مخارج در خزانه داری کل به موجب قانون، توقف در تبعیض در اخذ مالیات، اصلاح کارخانه ضراب خانه و صرفه جویی و بهبودی در عملیات آن، اصلاح تشکیلات اداری ایالات بزرگ مثل تهران، آذربایجان و خراسان . در نتیجه اقدامات دکتر میلسپو، تمرکز عایدات و نظارت برای اصلاح مالیه و خزانه، بودجه کشور که دچار عدم توازن شده بود، کم کم رو به توازن گذاشت و برای نخستین بار قانون استخدامی کارمندان دولت را تنظیم کرد.
مخالفین و پایان ماموریت
از همان لحظه نخست که هیئت مستشاران آمریکایی شروع به کار کردند، با مخالفت مالکان بزرگ و اشراف کشور که سالیان متمادی و عوارض قانونی خود طفره می رفتند، رو به رو شدند.مخالفین به هر وسیله ممکن مشکلات عدیده ای برای میلسپو به وجود می آوردند.مخالفت هایی نیز در مجلس برپا شد و بعد از رسیدن رضاخان به رییس الوزرایی روابط او نیز با هیئت آمریکایی تیره شد و پس از پنج سال به خدمت مستشاران آمریکایی خاتمه داد.
ماموریت دوم
بعد از شهریور ۱۳۲۰ که متفقین وارد ایران شدند و رژیم به واسطه مقتضیات زمان از دیکتاتوری به دموکراسی نسبی سوق داده شده، ایران را قحطی و بیماری، فرا گرفته بود؛ اما باعث ایجاد آزادی بیان هم شد.رضاشاه در تبعید بود و پسرش محمدرضا به جای پدر جلوس کرده بود.در این هنگام دولت ها پی در پی جای خود را به یکدیگر می دادند.فروغی با حدود شش ماه زمام داری سقوط کرد، سهیلی بعد از پنج ماه استعفا داد و احمد قوام با کمتر از شش ماه در بهمن ۱۳۲۱ ساقط شد و چون وضعیت مالیه ایران بسیار وخیم و مغشوش بود، عده ای از رجال ایران این واهمه را داشتند که انگلیس و روسیه در پایان جنگ با توافق های محرمانه در پی تقسیم ایران شوند؛ لذا به این فکر افتادند که با جلب مستشاران آمریکایی، آمریکا را هر چه بیشتر به حفظ استقلال ایران علاقمند کنند.در نتیجه قوام در کابینه دوم خود درصدد برآمد نسبت به استخدام مستشاران آمریکایی اقدام کند و لایحه استخدام دکتر میلسپو را به عنوان ریاست کل دارایی تقدیم مجلس کرد.
لایحه امتیازات
...