میزان اعمال

[ویکی اهل البیت] کلمه میزان از ریشه وزن می باشد مقاییس اللغة وزن را به معنای تعدیل و استقامت گرفته است. و مفردات راغب این کلمه را به معنای معرفت و شناخت اندازه یک شیء گرفته است. لسان العرب می گوید: به وسیله ای که با آن، چیزی اندازه گیری می شود نیز میزان گفته می شود و جمع آن «موازین» است. آیات و روایات زیادی دلالت دارد و اینکه در روز قیامت میزان و ترازویی است که به وسیله آن اعمال بندگان اندازه گیری می شود ولی سؤالی که در اینجا مطرح می شود این است که منظور از این میزان چیست؟ آیا میزان و ترازوی روز قیامت مشابه همین ترازوهایی است که در دنیا مشاهده کرده ایم؟ و مراد از سنجش اعمال بندگان در روز قیامت به وسیله آن چیست؟
آیات وارد شده در مورد میزان را به دو قسم می توان تقسیم کرد:
1.آیاتی که متذکر اصل وجود داشتن میزان است مانند آیات 47 انبیاء و 105 سوره کهف
2.آیاتی که ناظر به نتیجه و ثمره این میزان است مانند آیات 102- 103 مومنون، 6- 9 قارعه و 8-9 سوره اعراف .
1- میزان روز قیامت مثل ترازوهای همین دنیا است و اینکه خداوند در روز قیامت ترازویی که دارای یک زبانه و دو کفه است نصب می کند و اعمال بندگان را به وسیله آن وزن می کند.
اشکال شده به این قول که اعمال از مقوله اعراض است و علاوه بر اینکه اعاده آن ممکن نیست و برای آنها وزن و سنگینی نیست و قائم به نفس نمی باشند پس چگونه وزن می شوند؟ گاهی از این اشکال جواب داده شده به اینکه صحیفه و نامه اعمال وزن می شود نه خود اعمال و گاهی به اینکه برای اعمال بندگان علائم و نشانه هایی هست که در دو کفه میزان ظاهر می شود و...
2-میزان عبارت است از عدل الهی و اینکه خداوند در روز قیامت به هیچ کس ظلم نمی کند.
3-اینکه مراد از وزن ظهور مقدار مومن در منزلت و بزرگی و مقدار کافر در ذلّت و پستی است.