میرزا هاشم نوری (۱۲۴۰ق)
از خدمتگزاران دربار محمدشاه و ناصرالدین میرزا ولیعهد در آذربایجان. فرزند محمد رحیم خان نوری اسفندیاری. در پادشاهی ناصرالدین شاه به خدمت نظام درآمد. همسر او پروین خانم، از نوادگان فتحعلی شاه و خواهر گلین خانم، همسر عقدی ناصرالدین شاه بود و ظاهراً با ویلیام تیلور تامسون، کاردار سفارت، و پس از آن چارلز موری، سفیر انگلیس، روابط پنهانی داشت و از این طریق پای میرزا هاشم خان به سفارت باز شد. او که تا آن زمان از افراد نظامی ایران بود، قلت درآمد خود را بهانه ساخت و برای افزایش آن در سفارت متحصن شد (۱۲۷۲ق). ویلیام تامسون در صدد واگذاری منصبی به او در سفارت برآمد که با مخالفت دولت ایران، آن را مسکوت گذاشت. پس از آمدن چارلز موری به سفارت انگلیس، موضوع اشتغال او در سفارت انگلیس دوباره به میان آمد و سفیر تصمیم گرفت که او را به عنوان وکیل سفارت به شیراز اعزام دارد. دولت ایران نیز به این عنوان که او در ارتش ایران شاغل است با این تصمیم مخالفت کرد. در همان زمان ناصرالدین شاه دستور داد که پروین خانم را در خانۀ برادرش بازداشت کنند و میرزا هاشم برای رهایی او از سفارت کمک خواست. اصرار سفارت برای اجابت خواستۀ میرزا هاشم و خودداری دولت ایران، مناسبات آنان را تیره کرد و سفیر، به اعتراض سفارت را تعطیل کرد و امور را به استیونس کنسول انگلیس در تبریز واگذاشت و خود عازم عثمانی شد. این جریان همزمان با جنگ هرات (۱۲۷۲ـ۱۲۷۳ق) بود. استیونس نیز پیش از حملۀ انگلیس به بوشهر، ایران را ترک گفت و اتباع ایرانی انگلیس را به سفارت فرانسه سپرد. در این زمان دولت ایران مذاکراتی با میرزا هاشم به عمل آورد و او را به ترک سفارت ترغیب کرد. کنت دوگو بینو سفیر فرانسه پس از مذاکرات مفصل با دولت ایران و تعهد دولت مبنی بر جلب رضایت میرزا هاشم با خروج وی از سفارت موافقت کرد. او نیز مبالغی از دولت ایران پول گرفت و در حضرت عبدالعظیم (ع) ساکن شد. پس از قرارداد پاریس (۱۳۷۳ق) دیگر از میرزا هاشم و همسرش خبری نیست.
از خدمتگزاران دربار محمدشاه و ناصرالدین میرزا ولیعهد در آذربایجان. فرزند محمد رحیم خان نوری اسفندیاری. در پادشاهی ناصرالدین شاه به خدمت نظام درآمد. همسر او پروین خانم، از نوادگان فتحعلی شاه و خواهر گلین خانم، همسر عقدی ناصرالدین شاه بود و ظاهراً با ویلیام تیلور تامسون، کاردار سفارت، و پس از آن چارلز موری، سفیر انگلیس، روابط پنهانی داشت و از این طریق پای میرزا هاشم خان به سفارت باز شد. او که تا آن زمان از افراد نظامی ایران بود، قلت درآمد خود را بهانه ساخت و برای افزایش آن در سفارت متحصن شد (۱۲۷۲ق). ویلیام تامسون در صدد واگذاری منصبی به او در سفارت برآمد که با مخالفت دولت ایران، آن را مسکوت گذاشت. پس از آمدن چارلز موری به سفارت انگلیس، موضوع اشتغال او در سفارت انگلیس دوباره به میان آمد و سفیر تصمیم گرفت که او را به عنوان وکیل سفارت به شیراز اعزام دارد. دولت ایران نیز به این عنوان که او در ارتش ایران شاغل است با این تصمیم مخالفت کرد. در همان زمان ناصرالدین شاه دستور داد که پروین خانم را در خانۀ برادرش بازداشت کنند و میرزا هاشم برای رهایی او از سفارت کمک خواست. اصرار سفارت برای اجابت خواستۀ میرزا هاشم و خودداری دولت ایران، مناسبات آنان را تیره کرد و سفیر، به اعتراض سفارت را تعطیل کرد و امور را به استیونس کنسول انگلیس در تبریز واگذاشت و خود عازم عثمانی شد. این جریان همزمان با جنگ هرات (۱۲۷۲ـ۱۲۷۳ق) بود. استیونس نیز پیش از حملۀ انگلیس به بوشهر، ایران را ترک گفت و اتباع ایرانی انگلیس را به سفارت فرانسه سپرد. در این زمان دولت ایران مذاکراتی با میرزا هاشم به عمل آورد و او را به ترک سفارت ترغیب کرد. کنت دوگو بینو سفیر فرانسه پس از مذاکرات مفصل با دولت ایران و تعهد دولت مبنی بر جلب رضایت میرزا هاشم با خروج وی از سفارت موافقت کرد. او نیز مبالغی از دولت ایران پول گرفت و در حضرت عبدالعظیم (ع) ساکن شد. پس از قرارداد پاریس (۱۳۷۳ق) دیگر از میرزا هاشم و همسرش خبری نیست.
wikijoo: میرزا_هاشم_نوری