میرزا محمدحیدر دوغلات ۱ ژانویهٔ ۱۴۹۹ – ۱ ژانویهٔ ۱۵۵۱ ) حاکم کشمیر و شاعر و تاریخ نگار بود که تاریخ رشیدی را به فارسی نوشت. تاریخ تألیف تاریخ رشیدی میان سال های ۹۴۸ تا ۹۵۳ بوده است.
محمد حیدر پسر محمد حسین گورکان از طایفه دوغلات و شاخه ای از مغولان چغتایی بود که به میرزا حیدر معروف بوده است و نیاکان او در خدمت خواقین مغول چغتایی، سمت امیری یا وزیری داشته اند. میرزا حیدر در ۹۰۵ هجری متولد شد و پس از قتل پدرش به فرمان شیبک خان، طی یک سلسله حوادث از مرگ حتمی نجات یافت و پس از آنکه مدتی را نزد بابر گذراند به سلطان سعید خان پیوست و بیشتر عمر خود را در خدمت این خان مغول سپری کرد.
پس از مرگ سلطان سعید خان، وی به نزد کامران میرزا و از آنجا به حضور ناصر الدین همایون پادشاه، پسران بابر، رفت. پس از شکست همایون از شیرشاه افغان، میرزا حیدر از او رخصت خواست و به کشمیر رفت و بعد از غلبه بر آنجا، مدت ده سال در کشمیر به نام نازک شاه یا نادر شاه حکومت کرد و سرانجام در ۹۵۷ کشته شد.
تاریخ رشیدی، رویدادهای خراسان، فرارود، ترکستان غربی و شرقی، جونغاریه ( یا ولایت چینی ایلی ) ، تبت، لاداخ، گیلگیت، چیترال، و خان، بدخشان، افغانستان، کشمیر و هند شمالی را در بر می گیرد و نیز روابط شاه اسماعیل با اوزبکان، سرگذشت شیبک خان و تاریخ بابر پادشاه از مباحث مطرح شده در آن است. اما ارزش منحصر به فرد تاریخ رشیدی در این است که به شرح وقایع شاخه ای از تاریخ خاندان چنگیزی پرداخته که نشانی از آنها در منابع تاریخی دیگر نمی توان یافت، یعنی تاریخ اعقاب چغتای خان.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفمحمد حیدر پسر محمد حسین گورکان از طایفه دوغلات و شاخه ای از مغولان چغتایی بود که به میرزا حیدر معروف بوده است و نیاکان او در خدمت خواقین مغول چغتایی، سمت امیری یا وزیری داشته اند. میرزا حیدر در ۹۰۵ هجری متولد شد و پس از قتل پدرش به فرمان شیبک خان، طی یک سلسله حوادث از مرگ حتمی نجات یافت و پس از آنکه مدتی را نزد بابر گذراند به سلطان سعید خان پیوست و بیشتر عمر خود را در خدمت این خان مغول سپری کرد.
پس از مرگ سلطان سعید خان، وی به نزد کامران میرزا و از آنجا به حضور ناصر الدین همایون پادشاه، پسران بابر، رفت. پس از شکست همایون از شیرشاه افغان، میرزا حیدر از او رخصت خواست و به کشمیر رفت و بعد از غلبه بر آنجا، مدت ده سال در کشمیر به نام نازک شاه یا نادر شاه حکومت کرد و سرانجام در ۹۵۷ کشته شد.
تاریخ رشیدی، رویدادهای خراسان، فرارود، ترکستان غربی و شرقی، جونغاریه ( یا ولایت چینی ایلی ) ، تبت، لاداخ، گیلگیت، چیترال، و خان، بدخشان، افغانستان، کشمیر و هند شمالی را در بر می گیرد و نیز روابط شاه اسماعیل با اوزبکان، سرگذشت شیبک خان و تاریخ بابر پادشاه از مباحث مطرح شده در آن است. اما ارزش منحصر به فرد تاریخ رشیدی در این است که به شرح وقایع شاخه ای از تاریخ خاندان چنگیزی پرداخته که نشانی از آنها در منابع تاریخی دیگر نمی توان یافت، یعنی تاریخ اعقاب چغتای خان.
wiki: میرزا محمدحیدر دوغلات