میرزا محمد مهدی قمی مشهدی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] محمد بن محمدرضا مشهور به میرزا محمدمهدی قمی مشهدی و "مفسر قمی" ادیب، محدث، فقیه و مفسر بزرگ قرآن در اوایل قرن دوازدهم هجری قمری است.
میرزا محمد مشهدی اگر چه در زمینه های اخلاق، فقه، تاریخ و فضائل ائمه علیهم السلام، ادبیات عرب، کلام و شرح ادعیه صاحب تألیفاتی است، لیکن تبحر و تخصص اصلیش در علم تفسیر بوده است، وی علم تفسیر را رأس همه علوم دینی و سنگ بنای همه قواعد شرع مقدس دانسته و در راه وصول به آن از هیچ کوششی دریغ نورزیده است، او معتقد بود دستیابی منطقی و قابل اعتماد به علم تفسیر، قبل از هر چیز منوط به تفوّق در علوم دینی و انواع صنایع ادبی است.
صاحب ریحانة الادب: جلد 5 صفحه 320 می نویسد: عالمی است عامل، جامع، ادیب، فاضل بارع، فقیه، مفسر، محدّث موثق، از اعاظم علمای عهد مجلسی، محقق سبزواری و فیض کاشانی است.
اثر مهم او تفسیر جامعی است به نام کنزالدقائق و بحر الغرائب. صاحب روضات می نویسد: تا این زمان تفسیر بدین جامعی و زیبائی نوشته نشده است. محدث قمی می نویسد: کنز در چهار مجلد نوشته شده و این کتاب احسن التفاسیر و از هر لحاظ جامع و کامل و سودمند است. محدث قمی اضافه می کند که تفسیر مذکور از تفاسیر صافی و نورالثقلین نیز بهتر است.
میرزا محمد مشهدی، قبل از آن که به تألیف تفسیر شریف «کنزالدقائق و بحرالغرائب» بپردازد، تعلیقاتی بر تفسیر کشّاف زمخشری و حاشیه شیخ بهائی بر تفسیر بیضاوی، نگاشته است.
از آثار قرآنی دیگر مؤلف، تبیان سلیمانی، تفسیر روایی قرآن به زبان فارسی می باشد که دو جزء آن در کتابخانه آستان قدس رضوی، موجود است. مفسر قمی همچنین کتاب مفصلی در اعمال سنه نوشته و رساله ای نیز در صید و ذباحه دارد.
او با مرحوم علامه مجلسی معاصر بود و تفسیر او را علامه پس از مطالعه و بررسی خیلی توصیف نمود و سپس به او اجازه روایت داد.
تاریخ دقیقی از وفات او در دست نیست، لیکن می توان از تاریخ تألیفات متعددش حدس زد که وی تا سال 1125 هجری قمری زنده بوده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس