میرزا حسین کسمایی

[ویکی فقه] میرزا حسین کسمایی، از روحانیون مبارز و مشروطه خواه ایران در قرن چهاردهم هجری بود.
وی در ۲ شعبان ۱۲۸۸ ق در رشت به دنیا آمد و در مدرسه جامع آن شهر به فراگیری ادبیات فارسی و عربی پرداخت. در ضمن نزد مسیو ژان فرانسوی، زبان فرانسه را نیز آموخت و سپس برای تکمیل تحصیلات دینی، عازم عتبات شد و پس از دو سال تحصیل، به گیلان بازگشت و امام جماعت مسجد صالح آباد رشت گردید.
حمایت از جنبش مشروطیت
ورود کسمایی به رشت، مقارن طلیعه جنبش مشروطیت ایران بود (۱۳۲۴ ق). او با آگاهی از شرایط سیاسی زمان در مساجد بر ضد استبداد به ایراد سخنرانی پرداخت و به سبب شور سیاسی و صراحت لهجه در بیان حقایق، به عنوان خطیبی انقلابی معروف گردید.پیش از بمباران مجلس توسط محمدعلی شاه (۲۳ جمادی الاول ۱۳۲۶ ق)، کسمایی به همراه میرزا کوچک جنگلی به قصد کمک به مشروطه خواهان تهران، روانه این شهر شد، اما در میانه راه از کشتار بیرحمانه آنان توسط قوای محمدعلی شاه آگاه گردید.
مسافرت به فرانسه
وی چون مورد پیگرد نکراسوف، کنسول روسیه تزاری در رشت قرار داشت، اقامت در گیلان را صلاح ندانست و به قصد مسافرت به فرانسه و درمان کلیه درد خود، با لباس مبدل از طریق روسیه عازم آن کشور شد. چندی بعد چون نکراسوف به کسمایی دست نیافت، خانه و زندگی او را در رشت غارت کرد. کسمایی پس از معالجه در پاریس به تحصیل علوم اجتماعی پرداخت و ضمناً هنر نقاشی را در موزه لوور فراگرفت.
بازگشت به رشت
...