میرزاحسن مجتهد تبریزی

[ویکی فقه] حاج میرزا حسن مجتهد تبریزی، از علمای مجاهد ایرن در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری بود.
وی فرزند حاج میرزا باقر مجتهد و از خاندان معروف مجتهدی تبریز بود. دروس مقدماتی را در تبریز فراگرفت و برای ادامه تحصیل به عتبات رفت و از محضر استادان بزرگی چون حاج سید حسین کوه کمره ای ، ملاعلی نهاوندی، حاج میرزا محمدحسن شیرازی، آقا شیخ حسن مامقانی استفاده کرد و از آنان اجازه اجتهاد دریافت نمود، سپس به زادگاه خود بازگشت و پس از فوت پدرش (۱۲۸۵ ق)، جانشین او و متصدی مرافعه و قضای تبریز گردید. وی در علم و فضل و نفوذ کلمه، عالم درجه یک تبریز و آذربایجان به شمار می رفت تا جایی که لفظ «مجتهد مطلق» به او منحصر شد.
مقام علمی
میرزا محمدعلی مدرس در توصیف مقا علمی واجتماعی وی می نویسد: « وی در قوت حافظه و دقت نظر و ذکاوت و فطانت، مشهور و اجتهاد او مسلم علمای وقت بود. در حدود چهل سال در تبریز به فتوی و تدریس و مرافعات شرعیه، با تمام دقت و احتیاط و درستکاری، متصدی و در احقاق حق متداعبین و تشخیص حق از باطل و صدق و کذب شهود قضیه، مهارتی به سزا داشت. در مقام مرافعه، عالی ودانی در نظر وی یکسان بود و در رد بعض عقاید مخالف اعتقاد حثه اثنی عشریه، اهتمام تمام به کار می برد».
حمایت اولیه ازجنبش مشروطه
حاج میرزا حسین مجتهد در جریان جنبش مشروطه (۱۳۲۴ ق)، رهبر علمای مشروطه خواه آذربایجان به شمار می رفت و نامه ها و تلگراف های بسیاری که مراجع مشروطه خواه نجف به او مخابره کرده اند، مؤید این امر است. وی پس از پیروزی مشروطه و تشکیل انجمن ایالتی آذربایجان، تمام دارایی خود را در روز ۴ ذیقعده ۱۳۴ ق در اختیار انجمن قرار داد و با مشروطه خواهان و انجمن همکاری نزدیکی داشت.
اعتراض به اقدامات افراطی
...