میرزا احمدعلی خداداده دینوری ( زاده ۱۲۶۱ یا ۱۲۶۲ خورشیدی در روستای شیرخان دینور - ۱۳۳۴ ) ، نویسنده و فعال سیاسی سال های ابتدایی قرن بیستم بود. وی عضو حزب دموکرات عامیون ایران بود و با نگارش کتاب داستانی روز سیاه کارگر نخستین اثر را به زبان فارسی در زمینهٔ ادبیات کارگری و نیز ادبیات اقلیمی در ایران خلق کرد. از وی به عنوان بنیانگذار ادبیات کارگری در ایران نیز یاد می شود.
... [مشاهده متن کامل]
تاریخ تولد میرزا احمدعلی خداداده ۱۳۰۵ هجری قمری ذکر شده که برابر با ۱۸۸۷ میلادی و ۱۲۶۵ و ۱۲۶۶ خورشیدی است. نام پدرش «خدادادخان جلیلوند» و زادهٔ روستای شیرخان دینور بوده است. شغل وی کشاورزی بوده و مدتی نیز برای دولت کار می کرده است.
میرزا احمد خداداده در سال ۱۳۰۵ هجری خورشیدی کتاب روز سیاه کارگر را در کرمانشاه به چاپ رساند. این اثر که در بدو پیدایش ادبیات داستانی هم پدید آمد در فضای روستایی در منطقهٔ دینور در کرمانشاه در کردستان ایران می گذشت و از این رو نخستین اثر در ادبیات اقلیمی نیز به شمار می رود. روز سیاه کارگر اندکی بعد به زبان روسی هم ترجمه شد و در سال ۱۹۳۵ میلادی ( ۱۳۱۴ هجری خورشیدی ) در تاشکند در ازبکستان به چاپ رسید. خداداده در مقدمهٔ کتابش هدف خود از نگارش این داستان را چنین عنوان می کند:
« چون روزگار با بخت برگشتگان و رنج کشان مساعدت ندارد نوع بشر نیز به اقتضای زمان کمک می نماید، این بنده بی قدر و مقام احمد خداداده کُرد دینِوَری محض خدمت به عالم بشریت برخلاف مصنفین سلف، دفتر خود را به نام طبقه کارگر و عامه رنجبرزینت می دهم. غرض از نگارش این مجموعه که ظاهراً رُمان و افسانه و باطناً تمام حقایق و صدق و رسمانه است، خاطر غیرتمندان مهربان به افراد بشر را مستحضر می دارم تاکنون کتابی که مجموعه زندگانی یک نفر دهگان صحرایی مشروحاً باشد دیده نشده، برخلاف از هر متمولی از شهریاران و وزراء و امیران و صاحبان ثروت هزاران راست و دروغ ساخته و پرداخته و مجله ها منتشر نموده اند. امیدوارم انتباهی برای آیندگان باشد و برادران خود را به چشم حقارت ننگرند و عمری به تکبر و غرور و جهالت بسر نبرند. پارس، کرد، ترک را به چشم احترام نظر نموده فرقی ننهند و اقتدا به درندگان نکنند. »
گفته می شود که خداداده علاوه بر «روز سیاه کارگر»، کتاب دیگری نیز نوشته، که «گرامی تاریخچهٔ داریوش» نام دارد.
... [مشاهده متن کامل]
تاریخ تولد میرزا احمدعلی خداداده ۱۳۰۵ هجری قمری ذکر شده که برابر با ۱۸۸۷ میلادی و ۱۲۶۵ و ۱۲۶۶ خورشیدی است. نام پدرش «خدادادخان جلیلوند» و زادهٔ روستای شیرخان دینور بوده است. شغل وی کشاورزی بوده و مدتی نیز برای دولت کار می کرده است.
میرزا احمد خداداده در سال ۱۳۰۵ هجری خورشیدی کتاب روز سیاه کارگر را در کرمانشاه به چاپ رساند. این اثر که در بدو پیدایش ادبیات داستانی هم پدید آمد در فضای روستایی در منطقهٔ دینور در کرمانشاه در کردستان ایران می گذشت و از این رو نخستین اثر در ادبیات اقلیمی نیز به شمار می رود. روز سیاه کارگر اندکی بعد به زبان روسی هم ترجمه شد و در سال ۱۹۳۵ میلادی ( ۱۳۱۴ هجری خورشیدی ) در تاشکند در ازبکستان به چاپ رسید. خداداده در مقدمهٔ کتابش هدف خود از نگارش این داستان را چنین عنوان می کند:
« چون روزگار با بخت برگشتگان و رنج کشان مساعدت ندارد نوع بشر نیز به اقتضای زمان کمک می نماید، این بنده بی قدر و مقام احمد خداداده کُرد دینِوَری محض خدمت به عالم بشریت برخلاف مصنفین سلف، دفتر خود را به نام طبقه کارگر و عامه رنجبرزینت می دهم. غرض از نگارش این مجموعه که ظاهراً رُمان و افسانه و باطناً تمام حقایق و صدق و رسمانه است، خاطر غیرتمندان مهربان به افراد بشر را مستحضر می دارم تاکنون کتابی که مجموعه زندگانی یک نفر دهگان صحرایی مشروحاً باشد دیده نشده، برخلاف از هر متمولی از شهریاران و وزراء و امیران و صاحبان ثروت هزاران راست و دروغ ساخته و پرداخته و مجله ها منتشر نموده اند. امیدوارم انتباهی برای آیندگان باشد و برادران خود را به چشم حقارت ننگرند و عمری به تکبر و غرور و جهالت بسر نبرند. پارس، کرد، ترک را به چشم احترام نظر نموده فرقی ننهند و اقتدا به درندگان نکنند. »
گفته می شود که خداداده علاوه بر «روز سیاه کارگر»، کتاب دیگری نیز نوشته، که «گرامی تاریخچهٔ داریوش» نام دارد.
