میرزا ابوالقاسم خان ناصرالملک

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] "ابوالقاسم خان قره گوزلو همدانی"، فرزند " احمدخان " و نوۀ "محمودخان ناصرالملک" در سال ۱۲۷۲ ه.ق. متولد شد؛ چون میرزا احمدخان پدر ابوالقاسم خان شغل نظامی داشت و اغلب اوقاتش را در خارج از منزل به سر می برد، پدر بزرگ میرزا ابوالقاسم خان، "میرزا محمودخان ناصرالملک" به تربیت او همت گماشت.
در سفر دوم ناصرالدین شاه به اروپا محمودخان ناصرالملک که از ملتزمین رکاب بود، نوۀ خود ابوالقاسم خان را نیز برای تحصیل به لندن برد. ابوالقاسم در دانشگاه "آکسفورد" به تحصیل پرداخت و پس از فراغت از تحصیل مدتی با سمت وابسته به سفارت ایران در لندن خدمت کرد و دو بار هم به نیابت «سفارت فوق العاده» به دربار هلند و دربار آلمان رفت.
بازگشت به ایران
میرزا ابوالقاسم در سال ۱۳۰۱ه.ق. به ایران آمد و در سال ۱۳۰۲ه.ق. به خواهش پدر بزرگش از طرف ناصرالدین شاه به "مشیر حضور" ملقب شد.ابوالقاسم خان در دستگاه ناصرالدین شاه به کار مترجمی گماشته شد و در شورایی که "عباس میرزا ملک آرا" به دستور ناصرالدین شاه پس از سفر سوم به فرنگ (اروپا)، برای تنظیم قوانین تشکیل داد، عضویت داشت و قوانین و آئین نامه های خارجی را ترجمه می کرد. به علاوه هر وقت "محمدحسن خان اعتمادالسلطنه" حضور نداشت، میرزا ابوالقاسم خان روزنامه های خارجی را برای شاه می خواند و خطابه های سفرای خارجی را برای او و بیانات شاه را برای سفیران ترجمه می کرد. پس از انتخاب "میرزا علی خان امین الدوله" به عنوان صدراعظم، در سال ۱۳۱۴ه.ق. ناصرالملک به سمت «وزارت مالیه» برگزیده شد و با کنار رفتن امین الدوله در سال ۱۳۱۶ه.ق. ابوالقاسم خان هم از وزارت مالیه کنار رفت و پس از آن مامور حکومت کردستان شد. ناصرالملک پس از پیروزی انقلاب مشروطه در کابینه های "میرزا نصر الله خان مشیرالدوله"، "سلطان علی خان وزیرافخم" و "امین السلطان" وزیر مالیه بود.
دوران نخست وزیری
نمایندگان مجلس شورای ملی پس از ساقط کردن کابینۀ "میرزا احمدخان مشیرالسلطنه" در نشستی محرمانه و خصوصی میرزا ابوالقاسم خان ناصرالملک را نامزد «رئیس الوزرائی» نمودند. محمدعلی شاه نیز بر این تصمیم صحه نهاد و فرمان رئیس الوزرائی ناصرالملک را در سوم آبان ماه ۱۲۸۶ ه.ش. صادر کرد. وی به خوبی می دانست که ناصرالملک مجری خواسته های دولت انگلستان است و طبعاً با وی که با روس ها مناسبات نزدیک دارد راه سازش پیش نخواهد گرفت ولی برای اینکه حسن نیت خود را به اثبات برساند، تن به این انتخاب تحمیلی داد تا جلوی هر گونه شکوه و شکایت را از نمایندگان گرفته باشد. ناصرالملک بعد از چند روز مشورت با نمایندگان بدون خواستن نظر شاه، وزیران خود را به مجلس معرفی کرد و چون بیشتر افراد این کابینه با هم ارتباط خانوادگی داشتند به «کابینه حانوادگی» مشهور شده است.
اقدامات ناصر الملک
...

پیشنهاد کاربران

بپرس