[ویکی فقه] میر حیدر تجرید دهلوی، (د پس از ١١٥٠ق/١٧٣٧م)، شاعر پارسی گوی شبه قاره هند می باشد.
وی از سادات هندوستان، شاگرد سراج الدین علی خان آرزو و از معاصران و آشنایان خوشگو، صاحب سفینه خوشگو بود. او چندی درخدمت قمرالدین خان اعتمادالدوله بود، اما همراه فرماندار سند به آن دیار سفر کرد و سپس از راه دریا به بندر سورت رفت. پس از مدتی، راهی دهلی شد و در آن جا با سراج الدین علی خان آرزو، صحبت شعر داشت. در اوایل پادشاهی محمدشاه به عظیم آباد و مرشد آباد سفر کرد و در شمار دوستان سرافرازخان در آمد، ولی پس از کشته شدن سرافرازخان، به دکن و سپس به بندر سورت بازگشت. وی سپس به بنگاله رفت و ملازمت سراج الدوله و علاءالدوله را برگزید، و سرانجام در بندر سورت درگذشت.
آثار
تجرید در انواع علوم و فنون سرآمد بود. ساقی نامه خوب می سرود و بسیار غیور و سپاهی بود. خوشگو نامه ای از تجرید را که خطاب به یکی از بزرگان زمان خود نوشته، به تمامی نقل کرده است که احوال و برخی اشعار او را در بردارد. در منابع موجود، اشاره ای به دیوان وی نشده است، اما آقابزرگ تهرانی به این دیوان اشاره دارد. برخی از اشعار او به صورت پراکنده در کتب تذکره نقل شده است. از تجرید به سبب اقامتش در دهلی و بندر سورت، به نام های تجرید دهلوی و تجرید سورتی نیز یاد شده است.
وی از سادات هندوستان، شاگرد سراج الدین علی خان آرزو و از معاصران و آشنایان خوشگو، صاحب سفینه خوشگو بود. او چندی درخدمت قمرالدین خان اعتمادالدوله بود، اما همراه فرماندار سند به آن دیار سفر کرد و سپس از راه دریا به بندر سورت رفت. پس از مدتی، راهی دهلی شد و در آن جا با سراج الدین علی خان آرزو، صحبت شعر داشت. در اوایل پادشاهی محمدشاه به عظیم آباد و مرشد آباد سفر کرد و در شمار دوستان سرافرازخان در آمد، ولی پس از کشته شدن سرافرازخان، به دکن و سپس به بندر سورت بازگشت. وی سپس به بنگاله رفت و ملازمت سراج الدوله و علاءالدوله را برگزید، و سرانجام در بندر سورت درگذشت.
آثار
تجرید در انواع علوم و فنون سرآمد بود. ساقی نامه خوب می سرود و بسیار غیور و سپاهی بود. خوشگو نامه ای از تجرید را که خطاب به یکی از بزرگان زمان خود نوشته، به تمامی نقل کرده است که احوال و برخی اشعار او را در بردارد. در منابع موجود، اشاره ای به دیوان وی نشده است، اما آقابزرگ تهرانی به این دیوان اشاره دارد. برخی از اشعار او به صورت پراکنده در کتب تذکره نقل شده است. از تجرید به سبب اقامتش در دهلی و بندر سورت، به نام های تجرید دهلوی و تجرید سورتی نیز یاد شده است.
wikifeqh: میرحیدر_تجرید_دهلوی