[ویکی نور] میراث ماندگار ادب شیعى، تاریخ و تحلیل اشعار شاعران برجسته شیعه، از آثار دکتر قاسم مختارى است که در آن، زندگى و آثار جمعى از شاعران شیعى را -از آغاز اسلام تاکنون- با نظم تاریخى و به صورت مختصر معرفى کرده است.
مطالب کتاب بدون ذکر فصل در هشت عنوان ارائه شده است.
نویسنده در این کتاب، گلچینى از شرح حال سرایندگان متعهد شیعه از صدر اسلام تا عصر حاضر به ترتیب سال وفاتشان بیان کرده است. تلاش نویسنده بر آن بوده تا در نگارش شرح حال و نقد و بررسى جایگاه ادبى شاعران شیعه، به سرچشمه اصلى، یعنى منابع و مراجع اصیل عربى مراجعه شود تا تحقیق از استحکام لازم بهره مند باشد و شرح حال این سرایندگان از زبان نویسندگانى بازگو شود که به زمان زندگى آنان نزدیکتر بوده باشند شیوه نگارش نویسنده بدین ترتیب است که پس از ذکر شرح حال مختصر و منزلت معرفتى و ادبى هر شاعر به نمونه هایى از اشعار وى اشاره کرده است. کتاب با نام نعمان بن یزید انصارى آغاز شده و با شاعرانى مانند: فرزدق، کمیت، ابن سکیت، دعبل و شیخ کاظم اُزرى ادامه یافته و با احمد الوائلى پایان یافته است.
درباره روش و محتواى این اثر چند نکته گفتنى است:
1. نویسنده در مقدمه اش یادآور شده است که ادبیات شیعه پیوسته مورد بى مهرى ناقدان ادب عربى واقع گشته است؛ آنان تا آنجا که مى توانستند از ذکر نام ادیبان و سرایندگان متعهد شیعه در کتابهایشان چشم پوشى نمودند و اگر به دلیل شاخص بودن سرایندگان شیعه، ناچار بودند نامى از ایشان به میان آورند، همواره تلاش در زشت جلوه دادن چهره این سرایندگان داشتند تا چهره واقعى و متعهد آنان را در هاله اى از ابهام نهند. به عنوان نمونه اگر به کتاب «تاریخ الأدب العربی» عمر فرّوخ مراجعه شود، هرگاه از یک سراینده ى شیعه سخن گفته، در آغاز گلچین اشعارش، شعرى از آن شاعر با مضمون وصف شراب و امثال آن آورده است. وى تلویحاً مى خواهد ذهن خواننده را بدین سو بکشاند که شاعران شیعه پیوسته به وصف شراب و امثال آن مى پرداختند. این در حالى است که استناد بسیارى از این اشعار سست و نادرست مى باشد
2. نویسنده یادآور شده است که فداکارى حُجر بن عدى در پیشبرد امر اسلام و حمایت از اهل بیت(ع) و انقلاب بزرگى که پس از جنگ صفین بر ضد دشمنان على(ع) برپا کرد، بر همگان آشکار است. حجر از یاران با وفاى على(ع) بود که در زمان حیات على(ع) در جنگ جمل و صفین او را یارى نمود و پس از شهادت آن حضرت نیز پیوسته با زبان قاطع و شمشیر برانش ایشان را یارى رساند و از حریم اهل بیت(ع) دفاع نمود و سرانجام پس از انقلاب بزرگش بر ضد معاویه، در «مرج عذراء» نزدیکى دمشق در سال 51ق به شهادت رسید. حجر از چهره هاى شاخص شیعه و نیز از سرایندگان برجسته شیعه مى باشد.
مطالب کتاب بدون ذکر فصل در هشت عنوان ارائه شده است.
نویسنده در این کتاب، گلچینى از شرح حال سرایندگان متعهد شیعه از صدر اسلام تا عصر حاضر به ترتیب سال وفاتشان بیان کرده است. تلاش نویسنده بر آن بوده تا در نگارش شرح حال و نقد و بررسى جایگاه ادبى شاعران شیعه، به سرچشمه اصلى، یعنى منابع و مراجع اصیل عربى مراجعه شود تا تحقیق از استحکام لازم بهره مند باشد و شرح حال این سرایندگان از زبان نویسندگانى بازگو شود که به زمان زندگى آنان نزدیکتر بوده باشند شیوه نگارش نویسنده بدین ترتیب است که پس از ذکر شرح حال مختصر و منزلت معرفتى و ادبى هر شاعر به نمونه هایى از اشعار وى اشاره کرده است. کتاب با نام نعمان بن یزید انصارى آغاز شده و با شاعرانى مانند: فرزدق، کمیت، ابن سکیت، دعبل و شیخ کاظم اُزرى ادامه یافته و با احمد الوائلى پایان یافته است.
درباره روش و محتواى این اثر چند نکته گفتنى است:
1. نویسنده در مقدمه اش یادآور شده است که ادبیات شیعه پیوسته مورد بى مهرى ناقدان ادب عربى واقع گشته است؛ آنان تا آنجا که مى توانستند از ذکر نام ادیبان و سرایندگان متعهد شیعه در کتابهایشان چشم پوشى نمودند و اگر به دلیل شاخص بودن سرایندگان شیعه، ناچار بودند نامى از ایشان به میان آورند، همواره تلاش در زشت جلوه دادن چهره این سرایندگان داشتند تا چهره واقعى و متعهد آنان را در هاله اى از ابهام نهند. به عنوان نمونه اگر به کتاب «تاریخ الأدب العربی» عمر فرّوخ مراجعه شود، هرگاه از یک سراینده ى شیعه سخن گفته، در آغاز گلچین اشعارش، شعرى از آن شاعر با مضمون وصف شراب و امثال آن آورده است. وى تلویحاً مى خواهد ذهن خواننده را بدین سو بکشاند که شاعران شیعه پیوسته به وصف شراب و امثال آن مى پرداختند. این در حالى است که استناد بسیارى از این اشعار سست و نادرست مى باشد
2. نویسنده یادآور شده است که فداکارى حُجر بن عدى در پیشبرد امر اسلام و حمایت از اهل بیت(ع) و انقلاب بزرگى که پس از جنگ صفین بر ضد دشمنان على(ع) برپا کرد، بر همگان آشکار است. حجر از یاران با وفاى على(ع) بود که در زمان حیات على(ع) در جنگ جمل و صفین او را یارى نمود و پس از شهادت آن حضرت نیز پیوسته با زبان قاطع و شمشیر برانش ایشان را یارى رساند و از حریم اهل بیت(ع) دفاع نمود و سرانجام پس از انقلاب بزرگش بر ضد معاویه، در «مرج عذراء» نزدیکى دمشق در سال 51ق به شهادت رسید. حجر از چهره هاى شاخص شیعه و نیز از سرایندگان برجسته شیعه مى باشد.