میر سید علی همدانی

[ویکی شیعه] میر سید علی همدانی (۷۱۴-۷۸۶ق) معروف به شاه همدان و ملقب به امیر کبیر، عارف اهل همدان از خاندان سادات حسینی بود و به دلیل تاثیرش در گسترش اسلام در بخش هایی از شبه قاره هند از جمله کشمیر شهرت زیادی یافت. وی از بزرگان طریقه کبرویه بود و بعد از مرگش پیروانش را همدانیه می خواندند. محبت و علاقه به امامان شیعه (ع)، در اندیشه وی، مانند بسیاری از عرفا و متصوفان، نمایان است.
بر اساس شواهدی که در برخی از آثار وی وجود دارد، گروهی او را شیعه دانسته اند، هر چند این موضوع بین پژوهشگران مورد اختلاف است. سفر وی و گروهی از پیروانش را به کشمیر در سده هشتم میلادی از عوامل نشر تشیع در این سرزمین به شمار می آورند. میر سید علی همدانی، که از او آثار زیادی به نثر و شعر فارسی باقی مانده، یکی از واسطه های انتقال فرهنگ ایرانی و زبان فارسی به شبه قاره هند بود. او طرفداران زیادی در کشمیر دارد و خانقاهی که محل سکونتش بوده، زیارتگاه است. از آنجا که قبر وی در تاجیکستان قرار گرفته، در آنجا نیز شخصیتی شناخته شده است و از مفاخر فرهنگی این کشور به شمار می رود.
سید علی بن شهاب الدین حسن همدانی، در سال ۷۱۳ یا ۷۱۴ همزمان با دوران سلطنت محمد خدابنده اولجایتو(۷۰۳-۷۱۶) در شهر همدان زاده شد. نسبش را چنین بر شمرده اند: علی بن شهاب الدین بن محمد بن علی بن یوسف بن محب بن مشرف بن محمد بن جعفر بن عبیدالله بن محمد بن علی بن حسن بن جعفر بن عبیدالله حسین بن امام زین العابدین (ع) مادرش نیز از علویان (سادات) بود و فاطمه نام داشت.