میخ پرچ

پرچیدن یا پرچ کردن در لغت به معنای پهن کردن سر میخ کوبیده شده است، به طوری که نتوان آن را از جایش بیرون کشید. [ ۱] میخ پرچ وسیله ای است که برای اتصال دو یا چند قطعه به یکدیگر استفاده می شود. دستگاه پرچ کن به وسیلهٔ میخ پرچ عمل پرچ کاری را انجام می دهد. [ ۲] پرچ کاری به پروسه ای گفته می شود که در آن دو یا چند قطعه به وسیله یک قطعه واسطه به نام پرچ به یکدیگر متصل می گردند. به منظور انجام عملیات پرچ کاری لازم است که در ابتدا هر دو قطعه ای که نیاز است به یکدیگر متصل گردند، سوراخ شوند و سپس پرچ از سوراخ ایجاد شده عبور داده شود، سپس با فشردن سر قفل پرچ به کمک دستگاه پرچ کن اتصال بین دو قطعه انجام شود. پرچ کاری بر خلاف اتصال پیچ و مهره به عنوان یک اتصال دایم به شمار می رود و باید از اتصال پرچ زمانی استفاده کنیم که دیگر نیازی به جداسازی قطعات از یکدیگر نباشد. [ ۳]
هنگام انتخاب میخ پرچ ها باید به نیروهای کششی و برشی وارد بر قطعهٔ کار توجه کرد و متناسب با آن ها میخ پرچ هایی با قطر، جنس و در فاصله های مناسب انتخاب نمود. توصیه شده است که جنس میخ پرچ و قطعه کار مشابه هم باشند، مثلاً برای اتصال ورق های مسی بهتر است از میخ پرچ های مسی استفاده کنیم؛ برای اتصال قطعات فلزی میخ پرچ آلومینیومی معمولاً مناسب و رایج است؛ ولی اگر قرار باشد از میخ پرچ آلومینیومی برای اتصال یک قطعهٔ فلزی به یک قطعهٔ نرم یا شکننده استفاده کنیم ( مثلاً در صندلی مدارس ) بهتر است قطعهٔ نرم را روی کار قرار دهیم یا پشت قطعهٔ نرم از واشر استفاده کنیم، همچنین در این موارد استفاده از میخ پرچ های سرپهن ( که به آن ها میخ پرچ های واشرسرخود، واشردار یا گل پهن نیز می گویند[ ۴] [ ۵] ) مفید خواهد بود. یکی از عوامل بیرون زدگی میخ از قطعه کار و در نتیجه اتصال نامناسب ضعیف بودن قطعهٔ آخر است که برای رفع این مشکل از ورق های فلزی یا واشر در پشت کار استفاده می کنند. [ ۲]
طول میخ پرچ ها را از روی ضخامت قطعه کار و قطر میخ پرچ تعیین می کنند به طوری که معمولاً باید مجموع ضخامت قطعه کار و قطر پرچ برابر طول پرچ باشد. اگر طول پرچ بیش از حد نیاز باشد در کنار افزایش قیمت پرچ ها موجب افزایش تعداد مراحل پرچ کاری و اتصال نامطلوب قطعه کار خواهد شد. علت اتصال نامناسب در میخ پرچ های بیش از حد بلند این است که پیش از جمع شدن کامل پرچ، میخ قطع شده و اتصال کامل نشود. [ ۲]