مگردیچ پشیکتاشلیان

مگردیچ پِشیکتاشیان ( ارمنی: Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան; انگلیسی: Mkrtich Pešiktašlean زاده ۱۸ اوت ۱۸۲۸ - درگذشته ۲۹ نوامبر ۱۸۶۸ ) شاعر، نمایش نامه نویس، هنرپیشه، کارگردان و فعال اجتماعی برجسته سده نوزدهم ارمنی بود.
تحصیلات ابتدایی را در مدرسه محلی مخیتاریستها انجام داد. وی که فعالیت های هنری خود را با پیروی از مکتب کلاسیسیسم آغاز کرده بود، بعدها از پویندگان و هموارکنندگان راه رمانتیسم ادبی ارمنی گردید و درام نویسی و تئاتر رمانتیسیستی ارمنستان غربی را بنیان نهاد. مکتب تئاتری ارمنستان غربی که پِشیکتاشیان در سال ۱۸۵۶ در استانبول پایه گذاری کرد، نقش بسزایی در آگاهی ملی مردم ارمنی ایفا کرد و مایهٔ روشنگری برای مردم در جنبش های آزادیخواهانهٔ ملی شد. پِشیکتاشیان علاوه بر اجرای نمایشنامه های خود، بسیاری از آثار ارزشمند تئاتری اروپایی را نیز به ارمنی ترجمه و اجرا کرد. در دوران کشتارهای ارمنیان در دهه های نیمه دوم سده نوزدهم توسط «باب عالی» و سلطان حمید، پشیکتاشلیان با قیام کنندگان ارمنی همکاری تنگاتنگ و گسترده ای داشت با هنر خود آنان را یاری می کرد.
مضامین شعرهای پِشیکتاشیان عشق به میهن و آزادی مردم، عشق به زندگی و انسان و زیبایی و طبیعت و تصویر مصیبت ها و ستم هایی است که ارمنیان ساکن ارمنستان غربی از «باب عالی» کشیده اند قهرمانی های مبارزانی که بر ضد ستم ملی و کشتارها، با از خودگذشتگی بی مانندی ستیز می کردند، با شورانگیزی هر چه تمام تر در آثار این هنرمند متجلی شده است.
شعرهای تغزلی بسیار زیبای پِشیکتاشیان، این شیوهٔ سرایش شعر را از لحاظ شکل و مضمون تعالی بخشید و در زمینهٔ عاشقانه سرایی بسیاری از شاعران بنام ارمنی را تحت تأثیر خود قرار داد و برای آیندهٔ شعر تغزلی ارمنی راهی نو گشود.
از اوایل جوانی وی سلامتی رنج می برد و هنگامی که سال ۱۸۶۸ در سن ۴۰ سالگی بر اثر بیماری درگذشت یکی از شاگردان، سربوهی دیوساب در کنار بالین وی حضور داشت.
• ۱۸۵۶ - اجرای نمایش نامه "Kornak" ( تراژدی )
• نمایش نامه "آرشاک"
• نمایش نامه "واهه"
• نمایش نامه "واهان"
• ترجمه نمایش نامه "مرگ سزار" ( اثر ولتر )
• ترجمه نمایش نامه "سائول" ( اثر آلفیری )
• شعر "بهار"
• شعر " ما برادر هستیم"