مویدالملک عمادالدین ابوبکر

دانشنامه آزاد فارسی

مُؤیِّدالمُلْک، عمادالدّین ابوبکر (ح ۴۴۴ـ۴۹۴ق)
دولتمرد ایرانی، دومین پسر خواجه نظام الملک طوسی. هنگامی که خواجه در مرو به خدمت چغری بیگ سلجوقی پیوست با پدر همراه بود. در ۴۶۶ق ملک شاه وی را به بغداد فرستاد. در ۴۶۷ق به نمایندگی از ملک شاه با مقتدی عباسی به خلافت بیعت کرد. در ۴۷۳ق با مهرباط، صاحب دژ تکریت جنگید و دژ را تصرف کرد. در ۴۷۶ق در مقام طغرایی دستگاه دیوانسالاری سلجوقی جانشین کمال الدوله ابوالرضای زوزنی شد. در ذی الحجۀ ۴۸۷ق برادرش عزالملک ابوعبدالله حسین در موصل درگذشت و برکیارق او را به جای برادرش به وزارت برگزید. مؤیدالملک در ۱۷ صفر ۴۸۸ق تاج الدوله تتش، عموی برکیارق، را که مدعی جانشینی ملک شاه بود در نزدیکی ری در میدان جنگ کشت، اما پس از چندی به تحریک زبیده خاتون، مادر برکیارق و مجدالملک قمی و نیز فخرالملک، برادر خویش، از وزارت افتاد و گرفتار زندان شد، اما دیری نگذشت که از بند رهایی یافت و از اصفهان، عازم بغداد شد و از آن جا به حله نزد صدقة بن دبیس مزیدی رفت، اما به زودی به اصفهان بازگشت و امیر اُنر از امرای برکیارق را بر ضد او برانگیخت. پس از آن که انر به دست غلامانش کشته شد، مؤیدالملک به ارّان نزد محمد، برادر برکیارق، گریخت و او را علیه برادرش شورانید. در ۱۸ شوال ۴۹۸ق به تحریک او بخشی از سپاهیان برکیارق، مجدالملک را در سراپردۀ شاهی پار ه پاره کردند. با رسیدن به ری، زبیده خاتون را به زندان انداخت و اعدام کرد، اما در سوم جمادی الثانی ۴۹۴ق سپاهیان محمد در نزدیکی همدان به دست برکیارق شکست خوردند و مؤیدالملک که به اسارت افتاده بود اعدام شد. مؤیدالملک وزیری کاردان، دلیر، زبان آور و شمشیرزن بود و به هر دو زبان فارسی و عربی می نوشت و شعر می گفت. از شعرای فارسی گوی، امیر معزی و انوری، و از شعرای تازی گوی، ناصح الدین ارجانی، ابوالمظفر ابیوردی و طغرایی اصفهانی او را ستوده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس