مونْژ، گاسْپار (۱۷۴۶ـ۱۸۱۸)(Monge, Gaspard)
مونْژ، گاسْپار
ریاضی دان و شیمی دان فرانسوی، و بنیانگذار هندسۀ ترسیمی. همچنین، با کاربرد آنالیز در هندسۀ بی نهایت کوچک ها راه پیشرفت های بعدی را هموار کرد. در بون، واقع در بورگونْیْ، زاده شد و در کالج ترینیته، در لیون، درس خواند. در۱۷۷۱، به حلقه ای علمی، وابسته به آکادمی علوم پاریس، پیوست و در ۱۷۸۰، رسماً هندسه دان دستیار آکادمی شد. در ۱۷۸۵، حکومت فرانسه امتحان گرفتن از دانشجویان دانشکدۀ نیروی دریایی را به او محول کرد. در ۱۷۸۹، زمانی که انقلاب فرانسه به وقوع پیوست، از حامیان فعال جناح رادیکال بود. در ۱۷۹۲، وزیر نیروی دریایی شد، ولی سال بعد مجبور شد استعفا کند. از ۱۷۹۳ تا ۱۷۹۴، در مقام عضو کمیتۀ تسلیحات، بر کارگاه های اسلحه سازی پاریس نظارت و به ساخت بالون های جنگی کمک می کرد. همچنین، در کمیسیون استانداردسازی اوزان و مقادیر خدمت کرد. او در تأسیس اِکول پلی تکنیک نقش اساسی داشت. مدت کوتاهی نیز مدیر آن جا بود و تا ۱۸۰۹، در آن جا تدریس می کرد. در ۱۷۹۶، دوستی مونژ با ناپلئون آغاز شد. او در مقام عضو هیئت های گوناگون چندین بار به ایتالیایِ تازه اشغال شده رفت. در ۱۷۹۸، به تدارک لشکرکشی به مصر کمک کرد. سپس، ناپلئون را در این سفر همراهی کرد و به ریاست انستیتوی مصر در قاهره منصوب شد. همچنین، در ۱۷۹۹، با ناپلئون سفرهایی به ناحیۀ سوئز و سوریه کرد. بعداً به فرمان او به سناتوری منصوب شد. وقتی ناپلئون در ۱۸۱۵ تاج و تخت خود را ازدست داد، مونژ نیز بی اعتبار شد. مونژ در ۱۷۸۳، مستقل از آنتوان لاوازیه، آب را سنتز و در سال ۱۷۸۵، با لاوازیه دربارۀ سنتز و تجزیۀ آب تحقیق کرد. او شیمی جدید لاوازیه را به سرعت پذیرفت و به کسب مقبولیت آن نیز کمک کرد. از استقلال هندسۀ تحلیلی به منزلۀ شاخۀ جداگانه ای از ریاضی دفاع می کرد و به خصوص توجهش به دسته های رویه ها (سطوح)، که برحسب نوع تولیدشان تعریف می شوند، و ویژگی های رویه ها و منحنی های فضایی معطوف بود. همچنین، تمایز بین رویه های خط دار و رویه های گستردنی را ثابت کرد. در ۱۷۷۶، مقاله ای دربارۀ هندسۀ بی نهایت کوچک ها منتشر کرد و در آن، خطوط انحنا و هم نهشتی خط های راست را معرفی کرد. اثر عمدۀ او هندسۀ ترسیمی (۱۷۹۹) است.
مونْژ، گاسْپار
ریاضی دان و شیمی دان فرانسوی، و بنیانگذار هندسۀ ترسیمی. همچنین، با کاربرد آنالیز در هندسۀ بی نهایت کوچک ها راه پیشرفت های بعدی را هموار کرد. در بون، واقع در بورگونْیْ، زاده شد و در کالج ترینیته، در لیون، درس خواند. در۱۷۷۱، به حلقه ای علمی، وابسته به آکادمی علوم پاریس، پیوست و در ۱۷۸۰، رسماً هندسه دان دستیار آکادمی شد. در ۱۷۸۵، حکومت فرانسه امتحان گرفتن از دانشجویان دانشکدۀ نیروی دریایی را به او محول کرد. در ۱۷۸۹، زمانی که انقلاب فرانسه به وقوع پیوست، از حامیان فعال جناح رادیکال بود. در ۱۷۹۲، وزیر نیروی دریایی شد، ولی سال بعد مجبور شد استعفا کند. از ۱۷۹۳ تا ۱۷۹۴، در مقام عضو کمیتۀ تسلیحات، بر کارگاه های اسلحه سازی پاریس نظارت و به ساخت بالون های جنگی کمک می کرد. همچنین، در کمیسیون استانداردسازی اوزان و مقادیر خدمت کرد. او در تأسیس اِکول پلی تکنیک نقش اساسی داشت. مدت کوتاهی نیز مدیر آن جا بود و تا ۱۸۰۹، در آن جا تدریس می کرد. در ۱۷۹۶، دوستی مونژ با ناپلئون آغاز شد. او در مقام عضو هیئت های گوناگون چندین بار به ایتالیایِ تازه اشغال شده رفت. در ۱۷۹۸، به تدارک لشکرکشی به مصر کمک کرد. سپس، ناپلئون را در این سفر همراهی کرد و به ریاست انستیتوی مصر در قاهره منصوب شد. همچنین، در ۱۷۹۹، با ناپلئون سفرهایی به ناحیۀ سوئز و سوریه کرد. بعداً به فرمان او به سناتوری منصوب شد. وقتی ناپلئون در ۱۸۱۵ تاج و تخت خود را ازدست داد، مونژ نیز بی اعتبار شد. مونژ در ۱۷۸۳، مستقل از آنتوان لاوازیه، آب را سنتز و در سال ۱۷۸۵، با لاوازیه دربارۀ سنتز و تجزیۀ آب تحقیق کرد. او شیمی جدید لاوازیه را به سرعت پذیرفت و به کسب مقبولیت آن نیز کمک کرد. از استقلال هندسۀ تحلیلی به منزلۀ شاخۀ جداگانه ای از ریاضی دفاع می کرد و به خصوص توجهش به دسته های رویه ها (سطوح)، که برحسب نوع تولیدشان تعریف می شوند، و ویژگی های رویه ها و منحنی های فضایی معطوف بود. همچنین، تمایز بین رویه های خط دار و رویه های گستردنی را ثابت کرد. در ۱۷۷۶، مقاله ای دربارۀ هندسۀ بی نهایت کوچک ها منتشر کرد و در آن، خطوط انحنا و هم نهشتی خط های راست را معرفی کرد. اثر عمدۀ او هندسۀ ترسیمی (۱۷۹۹) است.
wikijoo: مونژ،_گاسپار_(۱۷۴۶ـ۱۸۱۸)