موسیقی محلی (folk music)
(یا: موسیقی فولکلوری؛ موسیقی فولک؛ موسیقی نواحی) سنّتی در موسیقی مناطق روستایی، که با شنیدن و تکرار منتقل می شود و معمولاً غیرحرفه ای ها آن را اجرا می کنند. این اصطلاح را برای ایجاد تمایز میان موسیقیِ کلاسیکِ کشوری و موسیقیِ عامه پسند شهری یا موسیقی تجاریِ آن به کار می برند. موسیقیِ محلی عمدتاً به صورت آواز، یا موسیقیِ سازی برای همراهیِ رقص های محلی است، و به لحاظِ سبکی معمولاً ملودیک و ریتمیک است تا هارمونیک. هر کشوری سبک یا سبک های موسیقی محلیِ خاص خود را دارد، که بر گام ها و مُدهای (مقام های) مشخصی بنا شده اند، و غالباً با سازهای مرتبط با همان فرهنگ نواخته می شوند، مثل نی انبان اسکاتلندی، بالالایکای روسی، یا دیجریدوی استرالیایی. شماری از آهنگ سازانِ موسیقیِ کلاسیک نیز در ساخته های خود از عناصر موسیقیِ محلی استفاده کرده اند تا به موسیقیِ خود ویژگی ملّی بخشند، و این گرایش در اواخر قرن ۱۹، سبب شد کاربردِ نغمه ها و ملودی های محلی، شاخصِ اصلیِ ناسیونالیسم در موسیقی شود. در قرن ۲۰ شماری از آهنگ سازان مانند زولتان کودای و بلا بارتوک، و موسیقی دانانی مثل سسیل شارپ و آلن لوماکس، به منظور حفظ موسیقیِ محلی برای نسل های آینده آن را ترانویسی و ضبط کردند. از جنگ جهانی دوم به بعد، علاقۀ جدیدی به ویژه در میان جوانان نسبت به احیای موسیقیِ محلی به وجود آمده است که از آن با عنوانِ «احیای فولکلور» یاد می شود. موسیقی محلی سنتی در ابعاد گسترده تری اجرا شد، و ترانه سرایانی همچون پیت سیگِر، جون بائِز و باب دیلن آوازهای عامه پسندی به سبکِ محلی ساختند. عناصر موسیقی فولک (محلی) با راک و پاپ نیز ترکیب شده، و اکنون بخش مهمی از موسیقیِ جهان (و نه موسیقیِ جهانی) را به خود اختصاص داده اند.
موسیقی محلی در برابر موسیقی کلاسیک. اصطلاح «موسیقی محلی» عموماً برای توصیف موسیقی ای به کار می رود که به سنت شفاهی مرتبط است و آهنگ سازان غیرحرفه ای، به ویژه در نواحی روستایی، آن را اجرا می کنند و از این نظر با موسیقی کلاسیک، شهری و تجاریِ یک کشور یا یک فرهنگ تفاوت دارد. این تعریف برای فرهنگ هایی به کار می رود که سنّتِ موسیقی کلاسیک یا موسیقیِ هنری را داشته باشند (مانند چین، هند، اروپا، و امریکای شمالی)؛ در دیگر کشورها چنین تمایزی مشاهده نمی شود. تأثیر موسیقی غربی در جهان، و به ویژه موسیقیِ عامه پسند غربی، موسیقیِ سنتی بسیاری از کشورها را به تضاد و تعارض شدیدی دچار ساخته است؛ این موسیقیِ غیرغربی اخیراً در کنار موسیقیِ اصیلِ محلی به منزلۀ موسیقیِ ریشه ای یا موسیقیِ خاستگاهی شناخته و طبقه بندی می شود.
خاستگاه ها. به نظر می رسد که منشأ همۀ انواع موسیقی را داستان سرایی، و آیین ها شکل داده اند و این ها را می توان فرم های ابتدایی یا بنیادینی دانست که هنوز هم در بسیاری از انواع موسیقیِ محلی در جهان حاکمند. بالاد یا ترانۀ معمولی، که غالباً بدون همراهی ساز اجرا می شود ازجمله معمول ترین ژانرهای آوازِ محلی است و احتمالاً با به یادسپردنِ داستان های فرهنگِ سنتی با انتقال از نسلی به نسل دیگر شکل گرفته است. موسیقی محلیِ سازی معمولاً به همراهیِ رقص های محلی منحصر است، و ریشه های آن را می باید در آیین های ویژه در تقویم روستایی مانند برداشت محصول، یلدای زمستانی، و آغاز فصل بهار (نوروز)، جست وجو کرد.
مطالعۀ موسیقی محلی. در اروپای اواخر قرن ۱۹ علاقه به این نوع موسیقی محلی افزایش یافت، و این تا اندازه ای به سبب ترس ناشی از انقراض این موسیقی دربرابر شهرنشینیِ رو به رشد بود، و تا اندازه ای هم به دلیل پیدایش «مکتب»های آهنگ سازی که هویت ملّی داشتند و درست به همین دلیل از جریان عمدۀ موسیقیِ کلاسیکِ در انحصارِ آلمان متمایز می شدند. علاقۀ نوپای دیگری نیز به موسیقیِ فرهنگ های دیگر در اروپاییان پدید آمد، که به شکل گیری رشتۀ جدیدی با عنوان موسیقی شناسی قومی (اتنوموزیکولوژی) منجر شد. با گذشت سال های دیگری از قرن ۲۰، سازمان هایی برای حفظ و مطالعۀ موسیقی محلی تأسیس شدند، و موسیقی شناسان اجراهای مختلفی از این نوع موسیقی را از سرتاسر جهان ترانویسی و سپس ضبط می کردند. در ۱۹۳۱ نخستین فستیوال بین المللی فرهنگ های محلی در کپنهاگ، دانمارک، برگزار شد. در ابعاد بین المللی، آوازها و موسیقیِ محلی را شورای بین المللیِ موسیقی محلی (تأسیس ۱۹۴۷) و یا انجمن اتنوموزیکولوژی (تأسیس ۱۹۵۶) مطالعه و منتشر می کنند.
موسیقی محلی در ایران. این نوع موسیقی در ایران جایگاه و اهمیت ویژه ای دارد و قدمت آن طولانی است. به تعداد هریک از اقوام ایرانی در کشور، موسیقی آن منطقه نیز رواج دارد همچون موسیقی محلی کردی، بلوچی، آذری، خراسانی، جنوبی و غیره . موسیقی نواحی مختلف ایران غنی و سرشار از ملودی های مختلف است که این ویژگی سبب شده تا هریک از موسیقی های نواحی مختلف ایران از یکدیگر متمایز باشند. برای آشنایی با هریک از موسیقی های محلی نواحی مختلف ایران به مقالات مربوط به آن می توان رجوع کرد.
(یا: موسیقی فولکلوری؛ موسیقی فولک؛ موسیقی نواحی) سنّتی در موسیقی مناطق روستایی، که با شنیدن و تکرار منتقل می شود و معمولاً غیرحرفه ای ها آن را اجرا می کنند. این اصطلاح را برای ایجاد تمایز میان موسیقیِ کلاسیکِ کشوری و موسیقیِ عامه پسند شهری یا موسیقی تجاریِ آن به کار می برند. موسیقیِ محلی عمدتاً به صورت آواز، یا موسیقیِ سازی برای همراهیِ رقص های محلی است، و به لحاظِ سبکی معمولاً ملودیک و ریتمیک است تا هارمونیک. هر کشوری سبک یا سبک های موسیقی محلیِ خاص خود را دارد، که بر گام ها و مُدهای (مقام های) مشخصی بنا شده اند، و غالباً با سازهای مرتبط با همان فرهنگ نواخته می شوند، مثل نی انبان اسکاتلندی، بالالایکای روسی، یا دیجریدوی استرالیایی. شماری از آهنگ سازانِ موسیقیِ کلاسیک نیز در ساخته های خود از عناصر موسیقیِ محلی استفاده کرده اند تا به موسیقیِ خود ویژگی ملّی بخشند، و این گرایش در اواخر قرن ۱۹، سبب شد کاربردِ نغمه ها و ملودی های محلی، شاخصِ اصلیِ ناسیونالیسم در موسیقی شود. در قرن ۲۰ شماری از آهنگ سازان مانند زولتان کودای و بلا بارتوک، و موسیقی دانانی مثل سسیل شارپ و آلن لوماکس، به منظور حفظ موسیقیِ محلی برای نسل های آینده آن را ترانویسی و ضبط کردند. از جنگ جهانی دوم به بعد، علاقۀ جدیدی به ویژه در میان جوانان نسبت به احیای موسیقیِ محلی به وجود آمده است که از آن با عنوانِ «احیای فولکلور» یاد می شود. موسیقی محلی سنتی در ابعاد گسترده تری اجرا شد، و ترانه سرایانی همچون پیت سیگِر، جون بائِز و باب دیلن آوازهای عامه پسندی به سبکِ محلی ساختند. عناصر موسیقی فولک (محلی) با راک و پاپ نیز ترکیب شده، و اکنون بخش مهمی از موسیقیِ جهان (و نه موسیقیِ جهانی) را به خود اختصاص داده اند.
موسیقی محلی در برابر موسیقی کلاسیک. اصطلاح «موسیقی محلی» عموماً برای توصیف موسیقی ای به کار می رود که به سنت شفاهی مرتبط است و آهنگ سازان غیرحرفه ای، به ویژه در نواحی روستایی، آن را اجرا می کنند و از این نظر با موسیقی کلاسیک، شهری و تجاریِ یک کشور یا یک فرهنگ تفاوت دارد. این تعریف برای فرهنگ هایی به کار می رود که سنّتِ موسیقی کلاسیک یا موسیقیِ هنری را داشته باشند (مانند چین، هند، اروپا، و امریکای شمالی)؛ در دیگر کشورها چنین تمایزی مشاهده نمی شود. تأثیر موسیقی غربی در جهان، و به ویژه موسیقیِ عامه پسند غربی، موسیقیِ سنتی بسیاری از کشورها را به تضاد و تعارض شدیدی دچار ساخته است؛ این موسیقیِ غیرغربی اخیراً در کنار موسیقیِ اصیلِ محلی به منزلۀ موسیقیِ ریشه ای یا موسیقیِ خاستگاهی شناخته و طبقه بندی می شود.
خاستگاه ها. به نظر می رسد که منشأ همۀ انواع موسیقی را داستان سرایی، و آیین ها شکل داده اند و این ها را می توان فرم های ابتدایی یا بنیادینی دانست که هنوز هم در بسیاری از انواع موسیقیِ محلی در جهان حاکمند. بالاد یا ترانۀ معمولی، که غالباً بدون همراهی ساز اجرا می شود ازجمله معمول ترین ژانرهای آوازِ محلی است و احتمالاً با به یادسپردنِ داستان های فرهنگِ سنتی با انتقال از نسلی به نسل دیگر شکل گرفته است. موسیقی محلیِ سازی معمولاً به همراهیِ رقص های محلی منحصر است، و ریشه های آن را می باید در آیین های ویژه در تقویم روستایی مانند برداشت محصول، یلدای زمستانی، و آغاز فصل بهار (نوروز)، جست وجو کرد.
مطالعۀ موسیقی محلی. در اروپای اواخر قرن ۱۹ علاقه به این نوع موسیقی محلی افزایش یافت، و این تا اندازه ای به سبب ترس ناشی از انقراض این موسیقی دربرابر شهرنشینیِ رو به رشد بود، و تا اندازه ای هم به دلیل پیدایش «مکتب»های آهنگ سازی که هویت ملّی داشتند و درست به همین دلیل از جریان عمدۀ موسیقیِ کلاسیکِ در انحصارِ آلمان متمایز می شدند. علاقۀ نوپای دیگری نیز به موسیقیِ فرهنگ های دیگر در اروپاییان پدید آمد، که به شکل گیری رشتۀ جدیدی با عنوان موسیقی شناسی قومی (اتنوموزیکولوژی) منجر شد. با گذشت سال های دیگری از قرن ۲۰، سازمان هایی برای حفظ و مطالعۀ موسیقی محلی تأسیس شدند، و موسیقی شناسان اجراهای مختلفی از این نوع موسیقی را از سرتاسر جهان ترانویسی و سپس ضبط می کردند. در ۱۹۳۱ نخستین فستیوال بین المللی فرهنگ های محلی در کپنهاگ، دانمارک، برگزار شد. در ابعاد بین المللی، آوازها و موسیقیِ محلی را شورای بین المللیِ موسیقی محلی (تأسیس ۱۹۴۷) و یا انجمن اتنوموزیکولوژی (تأسیس ۱۹۵۶) مطالعه و منتشر می کنند.
موسیقی محلی در ایران. این نوع موسیقی در ایران جایگاه و اهمیت ویژه ای دارد و قدمت آن طولانی است. به تعداد هریک از اقوام ایرانی در کشور، موسیقی آن منطقه نیز رواج دارد همچون موسیقی محلی کردی، بلوچی، آذری، خراسانی، جنوبی و غیره . موسیقی نواحی مختلف ایران غنی و سرشار از ملودی های مختلف است که این ویژگی سبب شده تا هریک از موسیقی های نواحی مختلف ایران از یکدیگر متمایز باشند. برای آشنایی با هریک از موسیقی های محلی نواحی مختلف ایران به مقالات مربوط به آن می توان رجوع کرد.
wikijoo: موسیقی_محلی