موسیقی ازبکستان

موسیقی ازبکستان بازتاب دهندهٔ تأثیرات متنوعی است که در شکل دادن این کشور نقش داشته اند. این موسیقی بسیار شبیه موسیقی خاورمیانه است و مشخصه های آن را ضرب آهنگ ها و مترهای پیچیده تشکیل می دهند. [ ۱] بواسطهٔ تاریخ طولانی موسیقی در این کشور و تعداد زیاد سبک ها و سازهای متفاوت موسیقی، از کشور ازبکستان غالباً به عنوان یکی از کشورهای دارای بیشترین تنوع موسیقایی در آسیای مرکزی یاد می شود. [ ۲]
موسیقی در منطقه ای که امروزه کشور ازبکستان در آن واقع شده است، دارای تاریخچه ای کهن و غنی است. باور بر این است که شش مقام، که یک سبک موسیقی کلاسیک متعلق به آسیای مرکزی است، در اواخر سدهٔ شانزدهم میلادی از شهرهای بخارا و سمرقند برخاسته است. اصطلاح «شش مقام» به ساختار این موسیقی که از شش بخش در مدهای موسیقایی مختلف تشکیل شده است، و از این نظر مشابه موسیقی سنتی ایرانی است، اشاره دارد. آثار این سبک موسیقی به واسطهٔ میان پرده های شعر صوفی خوانده شده به صورت دکلمه ای، منقطع می شوند و معمولاً در محدوده های صوتی پایین آغاز شده و پیش از اینکه دوباره به نوای ( مقام ) آغازین قطعه بازگردند، به تدریج به سمت یک نقطهٔ اوج سیر صعودی را طی می کنند. [ ۳]
در دههٔ ۱۹۵۰ محبوبیت موسیقی سنتی ازبکی کاهش یافت و پخش کردن این سبک در ایستگاه های رادیویی توسط شوروی ها ممنوع شد. با این حال شوروی ها این موسیقی را به طور کامل ممنوع نکردند. اگرچه این سبک موسیقی ممنوع شده بود، اما گروه های موسیقی سنتی به نواختن موسیقی به روش خود، و انتشار آن به صورت شخصی ادامه دادند. [ ۴]
تورگون عالیماتف، هنرمند مردمی ازبکستان، یک آهنگ ساز کلاسیک و سنتی ازبک، و نوازندهٔ تنبور، دوتار، و ساتو است. قطعاتی که توسط او ساخته شده اند شامل «سه گاه»، «چورگوه»، «بوزروک»، «ناوو» و «تناور» می شوند. تصویر او با افتخارات ملی ازبکستان در هم آمیخته است و به عنوان نماد موسیقی کلاسیک ازبکستان به جهان شناسانده شده است. [ ۵]
شرالی ژورایف خواننده ای در سبک موسیقی سنتی ازبک است. دولت ازبکستان از سال ۲۰۰۲ پخش اجراهای او در تلویزیون ازبکستان، و همچنین اجراهای عمومی او را به دلیل «بی اعتباری سیاسی» ممنوع کرده است. [ ۶] [ ۷]
در سال های اخیر خوانندگانی همچون یولدوز عثمانوا و سوارا نظرخان با ترکیب ملودی های سنتی با سازبندی و ضرب آهنگ های مدرن، موسیقی ازبکی را به گوش جهانیان رسانده اند. [ ۲]