موسوعه مصطلحات علم الکلام الاسلامی

[ویکی نور] «موسوعة مصطلحات علم الکلام الإسلامی»، فرهنگ نامه ای در علم کلام اسلامی، تألیف آقای دکتر سمیح دغیم است. نویسنده محترم هدف خود را عرضه علم کلام اسلامی در قالب فرهنگ نامه با استناد به آثار کلامی دو فرقه اشعریه و معتزله دانسته است. هر چند این فرهنگ نامه به گفته مؤلف محترم آن، از ویژگی هایی؛ همچون تنوع منابع، انتخاب موضوعات اساسی و اصلی و ارائه تعاریف عمده درباره هر اصطلاح برخوردار است، ضعف هایی نیز دارد که برخی از آنها بدین قرارند: غفلت از آثار مهم مذاهب مختلف، عدم جامعیت در قیاس با اصطلاحات کلام اسلامی، به کارگیری غیر اصطلاح به جای اصطلاح، عدم ارجاع اصطلاحات مرتبط با یکدیگر، فقدان نظم منطقی متون، تکرار متن، و مطالب بی ارتباط.
نویسنده محترم در مقدمه به تاریخ علم کلام اسلامی و تطورات آن اشاره ای گذرا کرده و هدف خود را عرضه علم کلام اسلامی در قالب فرهنگ نامه دانسته است؛ فرهنگ نامه ای که به شکلی جامع مهم ترین اصطلاحات این علم را در دوره های مختلف و با استناد به آثار کلامی دو فرقه اشعریه و معتزله شامل می شود. وی سپس روش تحقیق و تألیف این فرهنگ نامه را بیان کرده است که نکات برجسته آن از این قرارند:
1. انتخاب موضوعات اساسی و اصلی و حذف موضوعات استطرادی و مرتبط به علوم دیگر همچون فقه و اصول فقه؛
2. ارائه تعاریف عمده درباره هر اصطلاح و ذکر اصطلاحات فرعی پس از اصطلاح اصلی؛ مانند علم، علم ضروری و علم مکتسب؛
3. کاربرد لفظ مفرد و نکره به منزله اصطلاح در اغلب مواضع، و تثنیه، جمع، فعل و عبارات مرکب در موارد لازم؛ همچون مقدوران، مقدورات، قَدَر، قدَّر، تقضّی القدرة وقتَ مقدورها، تعلق القادر بمقدوره و حاجة الی القدرة؛