موسوعه مصطلحات اصول الفقه عند المسلمین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] مصطلحات أصول الفقه عند المسلمین، تألیف رفیع العجم، نویسنده لبنانی است که به زبان عربی در دو مجلد منتشر شده است. این کتاب، فرهنگی گسترده در تبیین و توضیح اصطلاحات اصولی و اثری ارزشمند است.
در این اثر، پس از مقدمه ای که به تاریخ تکوین و تدوین، تطورات، روش ها و موضوع و مضمون دانش اصول پرداخته، روش تحقیق این موسوعه و منابع مورد استفاده در آن تشریح شده است. سپس متن موسوعه آغاز می گردد که بالغ بر 1722 صفحه می باشد و در آن 1420 اصطلاح اصولی و واژگانی که در فهم مرادات و مفردات علم اصول مدخلیت دارند، تشریح شده است. به دنبال آن ریشه های لغوی اصطلاحات یا مدخل ها در 62 صفحه استخراج گردیده و پس از آن در سه بخش، معادل انگلیسی و فرانسوی هریک از موضوعات و مداخل عربی آورده شده؛ به این ترتیب: عربی - فرانسه - انگلیسی؛ انگلیسی - فرانسه - عربی؛ فرانسه -انگلیسی - عربی.
نویسنده در مقدمه کتاب، اصول فقه را علمی «روشی، تشریعی و لغوی» معرفی می کند که اختصاص به مسلمانان دارد و با استفاده از آن بسیاری از مشکلات نقلی و عقلی و نصی برطرف گردیده و به صورت مخزن کاملی از مصطلحات درآمده است.
خاستگاه علم اصول فقه و ریشه آن از جمله مباحث کتاب است. نویسنده، پیشینه این علم را با ذکر شواهدی به زمان عمر بن خطاب و علی بن ابی طالب(ع) نسبت می دهد که از قواعد اصولی استفاده کرده اند.
البته علمای مذاهب مختلف در اینکه اولین واضع علم اصول فقه و اولین مصنف جامع این علم چه کسی بوده است، اختلاف کرده اند. مالکیه مالک بن انس و حنفیه ابوحنیفه را اولین کسی می دانند که شیوه اصولی داشته است. گروهی معتقدند که ابویوسف اولین کسی است که کتابی در اصول فقه بر مذهب ابوحنیفه تألیف نمود، اما این کتاب به دست ما نرسیده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس