مود شهری است در
استان خراسان جنوبی. این شهر در
بخش مود از توابع
شهرستان سربیشه قرار دارد.
مود شهری با قدمت تاریخی در جنوب
استان خراسان جنوبی و در ۳۰ کیلومتری جاده ارتباطی بیرجند به زاهدان واقع شده است. [ ۵]
بر پایه
سرشماری عمومی نفوس و مسکن در
سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۳٬۴۷۷ نفر ( در ۱٬۰۶۱ خانوار ) بوده است. [ ۶]
کلمه «مود» و معنی فارسی سره آن، چنان که در فرهنگ نفیس آمده به معنای عقابی است که پرهایش را به تیر چسبانند. [ ۵]
برخی دیگر کلمه مود را آشیانه عقاب معنی کرده اند، به اعتقاد گذشتگان مود از ماد ( قوم ماد ) گرفته شده است و آنان در این منطقه تأسیساتی داشته اند. [ ۵]
به نظر می رسد که مود در اصل موده بوده یعنی «ده مو» زیرا در مود تاکستان و باغ های «مو» فراوان بوده است و هم اکنون هم باغ های انگور در آن وجود دارد و خاک آن برای پرورش مو قابلیت فراوانی دارد، طرفداران این نظریه معتقدند هر دهی را بیشتر به خاطر محصولی که در آن محل وجود داشته است، به همان نام می شناختند و مود هم که موده بوده به همین دلیل شهرت یافته و «ه» آخر کلمه هم بر اثر کثرت استعمال از بین رفته و فقط مود باقی مانده است. [ ۵]
مدارک زیادی وجود دارد که ثابت می کند بین
سربیشه و مود در گذشته جنگلی وجود داشته و سراسر آن منطقه بیشه زار بوده است؛ بنابراین وجه تسمیه دیگر دربارهٔ مود این است که مود به معنای انتهای بیشه بوده چنانچه سربیشه به معنای ابتدای بیشه معنی می دهد. این نظریه شاید به حقیقت نزدیک تر باشد؛ زیرا نام مود برگرفته شده از عارضه طبیعی بوده که در این جا همان جنگل و بیشه است. [ ۵]
بافت قدیم مود شامل خانه های خشتی با سقف های گنبدی است.
بالای شهر، پایین شهر، خاک سبزی، عاشورخانه، پشت حصاری و پیش حصاری از محله های این شهر است. [ ۵]
صنعت
فرش شهر مود شهرت جهانی دارد و زینت بخش موزه ها و مجموعه های مخصوص جهان است و جزو صنعت های مهم شهر محسوب می شود به طوری که برخی فرش های دست بافت مود جزو نفیس ترین فرش های ایران است. [ نیازمند منبع]
قالی های این منطقه از گذشته دور شهرت داشته است و قدمت آن به دوره قبل از صفویه می رسد. رنگ آمیزی قالی های مود هماهنگ، موزون و سرشار از زندگی است. رونق و شکوفایی صنایع فرش دستباف در این منطقه به زمانی بر می گردد که شخصی معروف به مصباح السلطنه قبل از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۱۲ در شهر مود کارگاه قالی بافی با ۴۰ دار قالی، دایر کرده بود. [ ۵]