موج بر

موج بَر[ ۱] ساختاری است؛ که امواجی چون امواج الکترومغناطیسی یا امواج صوتی را هدایت و منتقل می کند. برای هر نوع موج انواع گوناگونی موج بر وجود دارد. نوع اصلی و معمول آن یک لولهٔ فلزی توخالی است. موج برها در شکل هندسی تفاوت دارند؛ که می توانند انتقال انرژی موج را در یک راستا محدود کنند ( مانند موج برهای صفحه ای ) ، و نیز می توانند در دو بُعد انرژی را محدود کنند همچون موج برها تاری یا شیاری. به علاوه موج برهای مختلفی برای فرکانس های مختلف موردنیاز است. مثلاً یک فیبر نوری که امواج نوری را هدایت می کند، نمی تواند ریزامواج را هدایت کند. طبق یک حساب سرانگشتی پهنای موج بر باید در مرتبهٔ اندازهٔ طول موج امواج هدایت شده باشد. در طبیعت نیز ساختارهایی وجود دارد؛که همانند موج بر عمل می کنند. گوش انسان یا دیگر جانوران، بهترین مثال برای موج بر است.
موج بر سازه ای است؛که امواجی مانند امواج الکترومغناطیسی یا صوت را با کران بندی انتقال انرژی به یک جهت، کمترین اتلاف انرژی هدایت می کند. بدون وادارسازی فیزیکی، یک موجبر، دامنه های موج را مطابق قانون مربع معکوس کاهش می دهند زیرا در فضای سه بعدی گسترش می یابند.
انواع مختلفی از موج برها برای انواع مختلف موج وجود دارد. معنی اصلی و متداول [ ۲] آن یک لوله فلزی توخالی رسانا است؛ که برای حمل امواج رادیویی با فرکانس بالا بخصوص ریزموجها استفاده می شود. موجبرهای دی الکتریک در فرکانس های رادیویی بالاتر استفاده می شوند، و موجبرهای دی الکتریک شفاف و فیبرهای نوری به عنوان موجبر برای نور استفاده می شوند. در صوت شناسی، مجرای هوا و شیپور به عنوان موجبر برای صدا در سازهای موسیقی و بلندگوها مورد استفاده قرار می گیرند و میله های فلزی با شکل مخصوص، امواج فراصوت را در ماشین کاری التراسونیک هدایت می کند.
هندسه موجبر نشان دهنده عملکرد آن است. علاوه بر انواع متداول تر که موج را در یک بُعد جاری می کنند، موج برهای باریک دو بعدی وجود دارند که امواج را به دو بعد محدود می کنند. فرکانس موج منتقل شده همچنین اندازه یک موج بر را تعیین می کند: هر موج بر دارای طول موج قطع است؛که با توجه به اندازه آن تعیین می شود و امواج با طول موج بیشتر را هدایت نمی دهد. فیبر نوری که نوربَر است، ریزموجهایی که دارای طول موج بسیار بزرگ تری هستند را منتقل نمی کند. برخی از ساختارهای طبیعی که می توانند مانند موجبر نیز عمل کنند. لایه کانال SOFAR در اقیانوس می تواند صدای آواز نهنگ را در مسافت های دوری هدایت کند. [ ۳]

موج بر (فرکانس رادیویی). در مهندسی فرکانس رادیویی و مهندسی مخابرات، موج بر یک لوله فلزی توخالی است که برای هدایت و انتقال امواج رادیویی به کار می رود.
این نوع موج بر به عنوان خط انتقال بیشتر در فرکانس های ریزموج برای اهدافی مانند اتصال فرستنده های ریزموج و گیرنده ها به آنتن هایشان در تجهیزات استفاده می شود. مانند دستگاه مایکروویو، مجموعه های رادار، ماهواره های مخابراتی و رادیو لینک مایکروویو.

موج بَر (waveguide)
لوله ای فلزی و مجوّف، خالی یا حاوی ماده ای دی الکتریک، برای هدایت موج الکترومغناطیسی فرکانس بالا (میکروویو). موج از سطوح داخلی این لوله بازتابیده می شود. موج برها در سیستم های رادار کاربرد فراوان دارند.