موج شکنا پدیده ای است که در نزدیکی سواحل دریاها و اقیانوس ها دیده می شود و طی آن بخش بزرگی از انرژی موج مستهلک می شود. دلیل این پدیده، ناپایدار شدن موج پیشرونده به دلیل افزایش نسبت ارتفاع به طول موج بر اثر پدیده های فیزیکی از جمله کم ژرفایی است.
شکل های گوناگون شکست موج، وابسته به نسبت ارتفاع به طول موج و نسبت ارتفاع موج به عمق آب هستند و ویژگی های متمایزی دارند. رابطه های مختلفی برای پیش بینی مکان رخداد شکست موج و انرژی مستهلک شده در آن ارائه شده اند که شامل رابطه های تحلیلی و تجربی هستند.
شکست موج، باعث ایجاد پدیده هایی در ناحیهٔ شکست می شود که شامل جریان موازی ساحل، انتقال رسوب ساحلی و تغییر شکل خط ساحلی و نیمرخ ساحلی است. هم چنین شکست موج در نزدیکی ساحل می تواند باعث آسیب به سازه های ساحلی شود؛ از این رو، در کنار بسیاری از اسکله ها و سایر سازه های ساحلی، موج شکن ساخته می شود تا انرژی موج کاهش یابد.
وزش باد روی سطح توده های بزرگ آبی از جمله اقیانوس ها، دریاها و دریاچه ها باعث شکل گیری امواجی در امتداد وزش آن، می شود و با افزایش طول بادخیز انرژی موج افزایش می یابد. بخشی از امواج، به سوی کرانه ها حرکت می کنند. با نزدیک شدن به ساحل و کاهش عمق آب، به تدریج بر اثر پدیدهٔ کم ژرفایی، ارتفاع موج افزایش می یابد، به گونه ای که ارتفاع موج در آب های بسیار کم عمق به بی نهایت میل می کند. در یک عمق مشخص، موجی با مشخصات معلوم ناپایدار می شود و می شکند. شکست موج، معمولاً با فروریختن در پای موج یا ایجاد ناحیهٔ کف آلود مشخص می شود. این پدیده، باعث استهلاک انرژی و تبدیل آن به آشفتگی و کار در برابر اصطکاک بستر می شود. [ ۱]
معمولاً دو پارامتر ارتفاع موج شکنا و عمق شکست برای تعیین مشخصات موج شکنا به کار می روند:[ ۲]
• ارتفاع موج شکنا ( Hb ) : بیشینهٔ ارتفاع موج در نقطهٔ شکست برای یک موج منفرد یا میانگین ارتفاع یک سوم بالای یک گروه موج ( که ارتفاع موج مشخصه نامیده می شود )
• عمق شکست ( hb ) : عمق آب در نقطهٔ شکست
از نظر کیفی، شکست موج به یکی از صورت های زیر رخ می دهد:[ ۳] [ ۴]
• شکست ریزشی:[ پ ۱] تقارن نسبی، تشکیل ناحیه مخلوط آب و هوا ( کف آلود ) در نزدیکی تاج موج و حرکت آن به سمت جلو با سرعت ظاهری موج، پخش آشفتگی از سطح به کف
• شکست شیرجه ای ( فروریز ) :[ پ ۲] عدم تقارن موج، شیرجه بخشی از ذرات آب در پای موج جلویی خود، آشفتگی در محل شیرجه، آشفتگی بیشتر در مقایسه با شکست ریزشی
• شکست غلتشی ( خیزشی ) :[ پ ۳] به دلیل شیب زیاد بستر، پای موج ناپایدار می شود و یک ناحیه کف آلود وسیع در مقابل سینه موج ایجاد می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشکل های گوناگون شکست موج، وابسته به نسبت ارتفاع به طول موج و نسبت ارتفاع موج به عمق آب هستند و ویژگی های متمایزی دارند. رابطه های مختلفی برای پیش بینی مکان رخداد شکست موج و انرژی مستهلک شده در آن ارائه شده اند که شامل رابطه های تحلیلی و تجربی هستند.
شکست موج، باعث ایجاد پدیده هایی در ناحیهٔ شکست می شود که شامل جریان موازی ساحل، انتقال رسوب ساحلی و تغییر شکل خط ساحلی و نیمرخ ساحلی است. هم چنین شکست موج در نزدیکی ساحل می تواند باعث آسیب به سازه های ساحلی شود؛ از این رو، در کنار بسیاری از اسکله ها و سایر سازه های ساحلی، موج شکن ساخته می شود تا انرژی موج کاهش یابد.
وزش باد روی سطح توده های بزرگ آبی از جمله اقیانوس ها، دریاها و دریاچه ها باعث شکل گیری امواجی در امتداد وزش آن، می شود و با افزایش طول بادخیز انرژی موج افزایش می یابد. بخشی از امواج، به سوی کرانه ها حرکت می کنند. با نزدیک شدن به ساحل و کاهش عمق آب، به تدریج بر اثر پدیدهٔ کم ژرفایی، ارتفاع موج افزایش می یابد، به گونه ای که ارتفاع موج در آب های بسیار کم عمق به بی نهایت میل می کند. در یک عمق مشخص، موجی با مشخصات معلوم ناپایدار می شود و می شکند. شکست موج، معمولاً با فروریختن در پای موج یا ایجاد ناحیهٔ کف آلود مشخص می شود. این پدیده، باعث استهلاک انرژی و تبدیل آن به آشفتگی و کار در برابر اصطکاک بستر می شود. [ ۱]
معمولاً دو پارامتر ارتفاع موج شکنا و عمق شکست برای تعیین مشخصات موج شکنا به کار می روند:[ ۲]
• ارتفاع موج شکنا ( Hb ) : بیشینهٔ ارتفاع موج در نقطهٔ شکست برای یک موج منفرد یا میانگین ارتفاع یک سوم بالای یک گروه موج ( که ارتفاع موج مشخصه نامیده می شود )
• عمق شکست ( hb ) : عمق آب در نقطهٔ شکست
از نظر کیفی، شکست موج به یکی از صورت های زیر رخ می دهد:[ ۳] [ ۴]
• شکست ریزشی:[ پ ۱] تقارن نسبی، تشکیل ناحیه مخلوط آب و هوا ( کف آلود ) در نزدیکی تاج موج و حرکت آن به سمت جلو با سرعت ظاهری موج، پخش آشفتگی از سطح به کف
• شکست شیرجه ای ( فروریز ) :[ پ ۲] عدم تقارن موج، شیرجه بخشی از ذرات آب در پای موج جلویی خود، آشفتگی در محل شیرجه، آشفتگی بیشتر در مقایسه با شکست ریزشی
• شکست غلتشی ( خیزشی ) :[ پ ۳] به دلیل شیب زیاد بستر، پای موج ناپایدار می شود و یک ناحیه کف آلود وسیع در مقابل سینه موج ایجاد می شود.
wiki: موج شکنا