مواور ابراهام دو

موآور آبراهام دو. موآوْر، آبراهام دو (۱۶۶۷ـ۱۷۵۴)(Moivre, Abraham de)
موآوْر، آبراهام دو
ریاضی دان فرانسوی. پیش گام ابداع مثلثاتِ آنالیزی بود و به این منظور، قضیه ای دربارۀ اعداد مختلط عرضه کرد. همچنین روشی برای پژوهش در نظریۀ احتمال طرح کرد. در ویتری ـ لو ـ فرانسوا، واقع در شامپانی، زاده شد و در پاریس درس خواند. با الغای فرمان نانت در ۱۶۸۵، به سبب پروتستان بودن یک سال زندانی شد. پس از آزادی، بلافاصله به انگلستان رفت. در لندن، دوستی نزدیکی با دانشمندان انگلیسی، آیزاک نیوتون و ادموند هالی، برقرار کرد، ولی هیچ گاه شغل دایم به دست نیاورد و زندگی اش را به سختی، با تدریس خصوصی و در سمت مشاور سندیکاهای قمار و شرکت های بیمه، گذراند. کتابش با نام نظریۀ شانس نخست به لاتینی منتشر شد و سپس، روایت های بسط یافتۀ آن به زبان انگلیسی در ۱۷۱۸، ۱۷۳۸، و ۱۷۵۶ منتشر شدند. این کتاب یکی از اولین کتاب ها در زمینۀ احتمال بود و مفهومی نزدیک به مفهوم توزیع نرمال یا گاوسی را مطرح می کرد که طی ۲۰۰ سال بعدی جزو موضوعات مطالعۀ آماری بود. دوموآور برای نخستین بار نحوۀ ارتباط بین شانس و فراوانی پایدار را دقیقاً بیان کرد. او با تحلیل آمار مرگ ومیر، مبانی ریاضی نظریۀ مستمری های سالانه را بنیاد نهاد و برای آن فرمول هایی براساس یک قانون مفروض مرگ ومیر و نرخ های ثابتی برای بهرۀ پول پیش نهاد. اثر او در این زمینه نخست در ۱۷۲۵ منتشر شد و به اثری استاندارد برای همۀ کاربردهای تجاری بدل شد. در زمینۀ مثلثات آنالیزی، رابطه ای کشف کرد که اکنون نام او را بر خود دارد:(cosz +sinz) n = cosz + isinnzاین فرمول که در ۱۷۲۲ عرضه شد، در ۱۷۰۷ به صورت های دیگری عرضه شده بود. اکثر کارهای دوموآور، هر چند از مفیدترین مراحل در سیر اولیۀ پیدایش نظریۀ اعداد مختلط بودند، پس از مرگ او شناخته شدند.