مهلت

/mohlat/

مترادف مهلت: اجل، استمهال، امان، تأخیر، اجل، درنگ، ضرب الاجل، فرجه، فرصت، مدت، موعد، وعده، وقت

برابر پارسی: زمان، درنگ، زنهار

معنی انگلیسی:
deadline, grace, respite, moratorium, extension of time, grace period, reprieve

لغت نامه دهخدا

مهلت. [ م ُ ل َ ] ( ع اِ مهلة ).زمان. اجل. مدت. نفسة. ( منتهی الارب ). فرصت. ( غیاث ) : گفتند فرمان برداریم به هر چه فرماید امامهلتی و تخفیفی ارزانی دارد. ( تاریخ بیهقی ص 160 ).
از در مهلت نیند اینها ولیک
تو خدایا هم کریمی هم حلیم.
ناصرخسرو.
بشتاب سوی طاعت و زی دانش
غره مشو به مهلت دنیائی.
ناصرخسرو.
دشمن به مهلت قوت گیرد. ( کلیله و دمنه ). چون مهلت برسید و وقت فراز آمد هر آینه دیدنی باشد. ( کلیله و دمنه ).
مهلتشان یک نفسی بیش نه
هیچکسی عاقبت اندیش نه.
نظامی.
مدتی این مثنوی تأخیر شد
مهلتی بایست تا خون شیر شد.
مولوی.
ادانة: به مهلت چیزی خریدن و بها را وامدار شدن. ( از منتهی الارب ).
- مهلت خواستن ؛ استمهال. ( تاج المصادر بیهقی ). زمان طلبیدن. زمان خواستن. استنظار. ( منتهی الارب ) ( تاج المصادر بیهقی ). درنگی خواستن. مدت خواستن : عبدالملک از کشنده خود یک زمان امان و مهلت خواست. ( سلجوقنامه ظهیری ص 23 ). آن قدر زمان مهلت خواست سبب آنکه بعضی از این قرار از وجوه معاملات جرجان تحصیل می بایست کرد. ( ترجمه تاریخ یمینی ). استکلاء، مهلت و تأخیر خواستن. تکلؤ، مهلت و زمان خواستن. ( منتهی الارب ).
- مهلت دادن ؛ زمان دادن. مدت دادن. تطویل. ( منتهی الارب ). فرصت دادن. تمهیل. استدراج. املا. انظار. تأجیل. ( ترجمان القرآن ). تمدید مدت کردن. امهال. امداد. درنگ دادن. درنگی کردن. اساغة. ( منتهی الارب ) :
بدین مهلت که دادستت مشو از مکر او ایمن
بترس از آتش تیزش مکن در طاعتش کندی.
ناصرخسرو.
امروز تا آخر روز مرا مهلت دهید تا توبه تمام بکنم و عبادت به جا آورم و بیش از این مهلت نخواهم. ( فارسنامه ابن بلخی ص 101 ).
گفت ای یاران مرا مهلت دهید
تا به مکرم از بلا ایمن شوید.
مولوی.
میسر نبودش کزو عالمی
ستانند و مهلت دهندش دمی.
سعدی ( بوستان ).
یارب تو آشنا را مهلت ده و سلامت
چندانکه باز بیند دیدار آشنا را.
سعدی ( بدایع ).
به مهلتی که سپهرت دهد ز راه مرو
ترا که گفت که این زال ترک دستان گفت.
حافظ.
- مهلت داشتن ؛ زمان داشتن. مدت داشتن. فرصت داشتن. وقت و زمان معین داشتن : بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

زمان دادن ، درنگ و آهستگی ، رفق ومدارا
۱ - ( مصدر ) زمان دادن . ۲ - ( اسم ) آهستگی . ۳ - فرصت درنگ .

فرهنگ معین

(مُ لَ ) [ ع . مهلة ] (اِ. ) درنگ ، تأخیر.

فرهنگ عمید

۱. زمان مشخص برای انجام کاری.
۲. (اسم مصدر ) = * مهلت دادن
۳. [قدیمی] زمان.
* مهلت خواستن: (مصدر لازم ) زمان خواستن، فرصت طلبیدن.
* مهلت دادن: (مصدر متعدی ) زمان دادن، فرصت دادن.

جدول کلمات

مجال

مترادف ها

break (اسم)
وقفه، تفریح، تنفس، شکاف، شکست، شکستگی، فرصت، مهلت، فرجه، انقصال، بادخور

term (اسم)
دوره، شرط، لفظ، مهلت، مدت، هنگام، اصطلاح، شرایط، نیمسال، جمله، روابط، میعاد، دوره انتصاب، ثلث تحصیلی

timeout (اسم)
وقفه، ایست، فاصله، مهلت، تایم، ساعت غیبت کارگر

respite (اسم)
مهلت، فرجه، استراحت، امان، تمدید مدت

leeway (اسم)
انحراف، مهلت، راه گریز، حرکت یک وری، یک ورشدگی کشتی در اثر باد

moratorium (اسم)
مهلت، مهلت قانونی، استمهال

reprieve (اسم)
مهلت، تاخیر

فارسی به عربی

تاجیل , عتلة , فسحة , فضاء ، أَجَلٌ

پیشنهاد کاربران

مهلت:
در مهلت، زمان برای بازگشت به سوی خدا و دور شدن از عذاب الهی داده شده است و عذاب قطعی نیست و انسان برای دوری از عذاب زمان دارد: فَمَهِّلِ الْکَافِرِینَ أَمْهِلْهُمْ رُوَیْدًا
درنگ
فرصت دادن
یارگی=مجال، مهلت
فرصت . . . .
سر رسید
در پارسی " مولش " از بن مولیدن به چم مهلت گرفتن ، در نسک : فرهنگ برابرهای پارسی واژگان بیگانه از ابوالقاسم پرتو.

اجال
این واژه عربی است و پارسی آن اینهاست: دِرفِت ( کردی ) ، مِبدا mebdã ( کردی: مه ودا )

بپرس