مهطعین

[ویکی الکتاب] معنی مُهْطِعِینَ: چشم دوخته های شتابان (کلمه مهطع به معنای کسی است که با نگاه خود به چیزی خیره شود ، و چشم از آن برندارد ، و این قسم نظر کردن خاص دشمنان است و نیز به معنای سرعت دادن است)
معنی مَالِ ﭐلَّذِینَ کَفَرُواْ: کافران را چه شده ؟ (فَمَالِ ﭐلَّذِینَ کَفَرُواْ قِبَلَکَ مُهْطِعِینَ :پس کافران را چه شده که به تو چشم دوخته به سویت شتابانند؟)
ریشه کلمه:
هطع (۳ بار)

«مُهطِعین» از مادّه «اهطاع» به معنای گردن کشیدن است، بعضی آن را به معنای سرعت گرفتن و بعضی به معنای نگاه کردن با ذلت و خشوع دانسته اند، ولی با توجّه به جمله های دیگر آیه، همان معنای اوّل مناسب تر به نظر می رسد.
چرا که وقتی انسان صدای وحشتناکی را می شنود، فوراً گردن می کشد، و به مبدأ صدا متوجّه می شود، البته مانعی ندارد که همه اینها با هم در مفهوم آیه جمع باشد، به این ترتیب که آنها با شنیدن صدای دعوت کننده الهی، به سوی او گردن می کشند، سپس خیره نگاه می کنند، و بعد با سرعت به سوی او می روند،و در دادگاه الهی حاضر می شوند.
هطع به معنی شتاب و خیره شدن آمده، اهطاع نیز به معنی شتاب و دراز کردن گردن است طبرسی از احمدبن یحیی نقل کرده: مهطع آن است که با ذلت و ترس نگاه می‏کند و از آنچه می‏بیند دیده بر نمی دارد، در اقرب الموارد گفته فقط در صورت خوف اهطاع می‏آید. در صحاح گفته: «اَهْطَعَ: مَدَّعُنُقَهُ وَصَوَّبَ رَأْسَهُ - اَهْطَعَ فی عَدُوِهِ: اَسْرَعَ» و نیز گفته:«هَطَعَ الرَّجُلُ» نگاه کرد و دیده از آن برنداشت . مهطعین در آیه ظاهرا به معنی شتاب کنندگان است یعنی: روزی که دعوت کننده به عذاب ناپسند دعوت می‏کند... مردم شتابان سوی دعوتگر شوند کافران گویند این روز سختی است. * . مهطع در آیه ظاهرا کسی است که گردنش را دراز کند، مقنع آن است که سربالا کند یعنی گردن کشیدگان و سرها بالا گرفته‏اند چنانکه پلکشان به هم نمی‏خورد. ایضا در آیه .