مَه لَقا مَلّاح ( ۳۱ شهریور ۱۲۹۶ – ۱۷ آبان ۱۴۰۰ ) کتابدار و فعال محیط زیست اهل ایران بود.
وی بنیان گذار سازمان غیردولتی زیست محیطی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست بود. از وی به عنوان «مادر محیط زیست ایران» یاد می شود.
... [مشاهده متن کامل]
مادر مه لقا، خدیجه افضل وزیری و مادربزرگ وی بی بی خانم استرآبادی از زنان پیشگام عصر خود بودند. پدرش آقابزرگ ملاح به دلیل داشتن منصب دولتی در شهرهای مختلف ساکن می شد و به همین دلیل، مه لقا در شهرهای مختلفی مانند مشهد، قوچان، اصفهان، دامغان، همدان، و کرمانشاه تحصیل کرد.
او پس از تحصیل در فلسفه و علوم اجتماعی و جامعه شناسی در دانشگاه تهران مدرک کارشناسی ارشد علوم اجتماعی گرفت و برای ادامهٔ تحصیل به پاریس رفت و در دانشگاه سوربن علوم اجتماعی خواند و با مدرک دکترا به ایران بازگشت. در فرانسه دورهٔ کتاب داری نیز در کتاب خانه ملی فرانسه گذراند. مه لقا ملاح در بازگشت به ایران در کتابخانه دانشگاه تهران مشغول کار شد و پس از مدتی در سال ۱۳۴۷ به ریاست کتابخانهٔ مؤسسهٔ تحقیقات روان شناسی برگزیده شد. او پس از بازنشستگی همه وقت خود را در راه مبارزه برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست گذاشت.
مه لقا ملاح در سال ۱۳۷۳ با مشارکت همسر و چند استاد دانشگاه، سازمان غیردولتی زیست محیطی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست را بنیان گذاشت. این سازمان در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۷۴ رسماً اعلام موجودیت کرد.
مه لقا ملاح در هفدهم آبان ۱۴۰۰ در سن ۱۰۴ سالگی و براثر کهولت سن درگذشت.
از مه لقا ملاح مقاله های متعددی دربارهٔ آلودگی محیط زیست و شیوه های مبارزه با آن در نشریات گوناگون منتشر شده است و جنبش های محیط زیستی می توان یاد کرد. وی مدیر مسئول و سردبیر فصلنامهٔ فریاد زمین بود.
مستند «همه درختان من» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد که در سال ۱۳۹۳ دربارهٔ مه لقا ملاح ساخته شد، فضای زندگی و افکار «مادر محیط زیست ایران» را به زیبایی نشان می دهد. مه لقا در سکانسی از آن مستند و در جمعی محیط زیستی، بر ماکت کوه دماوند سجده می زند و گریه کنان می گوید خدایا خودت این وطن را نجات بده.
وی بنیان گذار سازمان غیردولتی زیست محیطی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست بود. از وی به عنوان «مادر محیط زیست ایران» یاد می شود.
... [مشاهده متن کامل]
مادر مه لقا، خدیجه افضل وزیری و مادربزرگ وی بی بی خانم استرآبادی از زنان پیشگام عصر خود بودند. پدرش آقابزرگ ملاح به دلیل داشتن منصب دولتی در شهرهای مختلف ساکن می شد و به همین دلیل، مه لقا در شهرهای مختلفی مانند مشهد، قوچان، اصفهان، دامغان، همدان، و کرمانشاه تحصیل کرد.
او پس از تحصیل در فلسفه و علوم اجتماعی و جامعه شناسی در دانشگاه تهران مدرک کارشناسی ارشد علوم اجتماعی گرفت و برای ادامهٔ تحصیل به پاریس رفت و در دانشگاه سوربن علوم اجتماعی خواند و با مدرک دکترا به ایران بازگشت. در فرانسه دورهٔ کتاب داری نیز در کتاب خانه ملی فرانسه گذراند. مه لقا ملاح در بازگشت به ایران در کتابخانه دانشگاه تهران مشغول کار شد و پس از مدتی در سال ۱۳۴۷ به ریاست کتابخانهٔ مؤسسهٔ تحقیقات روان شناسی برگزیده شد. او پس از بازنشستگی همه وقت خود را در راه مبارزه برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست گذاشت.
مه لقا ملاح در سال ۱۳۷۳ با مشارکت همسر و چند استاد دانشگاه، سازمان غیردولتی زیست محیطی جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست را بنیان گذاشت. این سازمان در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۷۴ رسماً اعلام موجودیت کرد.
مه لقا ملاح در هفدهم آبان ۱۴۰۰ در سن ۱۰۴ سالگی و براثر کهولت سن درگذشت.
از مه لقا ملاح مقاله های متعددی دربارهٔ آلودگی محیط زیست و شیوه های مبارزه با آن در نشریات گوناگون منتشر شده است و جنبش های محیط زیستی می توان یاد کرد. وی مدیر مسئول و سردبیر فصلنامهٔ فریاد زمین بود.
مستند «همه درختان من» به کارگردانی رخشان بنی اعتماد که در سال ۱۳۹۳ دربارهٔ مه لقا ملاح ساخته شد، فضای زندگی و افکار «مادر محیط زیست ایران» را به زیبایی نشان می دهد. مه لقا در سکانسی از آن مستند و در جمعی محیط زیستی، بر ماکت کوه دماوند سجده می زند و گریه کنان می گوید خدایا خودت این وطن را نجات بده.
