منیر شاهرودی فرمانفرمائیان ( زادهٔ ۱۶ آذر ۱۳۰۱ – درگذشتهٔ ۳۱ فروردین ۱۳۹۸ ) ، نقاش و گردآورنده هنر مردمی، اهل ایران بود.
منیر فرمانفرمائیان در سال ۱۳۰۱ در شهر قزوین زاده شد و در هشت سالگی به همراه پدرش محمد باقر شاهرودی که به نمایندگی مجلس شورای ملی رسیده بود به تهران آمد. سرگرمی پدر طراحی فرش و اداره یک کارگاه قالیبافی بود و منیر نیز از کودکی به نقاشی گل علاقه مند بود. او از سال ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۵ در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.
... [مشاهده متن کامل]
در همین سال ها یک تاریخ نگار هنرنویس و باستان شناس آمریکایی توجه او را به خطوط و نقاشی های زیبا و ساده اشیای باستانی جلب کرد. وی پس از مدت کوتاهی تصمیم گرفت به پاریس برود، اما آشنایی با دوستانی از جمله منوچهر یکتایی نقاش و شاعر که بعدها با او ازدواج کرد، مسیر زندگی او را عوض کرد. منیر فرمانفرمائیان در جریان جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۲۴ با قایق بخاری از اروپا به نیویورک آمریکا رفت و از ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۸ در مدرسه طراحی پارسونز در رشته تصویرسازی مُد و دانشگاه کرنل ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۰ به تحصیل پرداخت.
وی در میانه دهه ۱۳۳۰ خورشیدی به عنوان تصویرگر مُد برای نشریاتی چون تاون، کانتری، و گلامور طرح پوشاک می کشید و به عنوان گرافیست تجاری و طراح پوشاک برای فروشگاه های بزرگ کار می کرد. او در هنگام زندگی در آمریکا با هنرمندان بسیاری مانند میلتون آوری، بارنت نیومن، لویز نویلسون، لری ریورز، فرانک استلا، و اندی وارهول همکار و با ویلم دکونینگ و جکسون پولاک آشنا شد. در همین زمان اندی وارهول را ملاقات کرد. دوستی و همکاری او با اندی وارهول ادامه یافت و بعدها، وارهول یکی از تابلوهای سیلک اسکرین مجموعه مریلین مونرو را به منیر هدیه کرد.
منیر فرمانفرمائیان پس از جدایی از منوچهر یکتایی نقاش و شاعر معاصر، با ابوالبشر فرمانفرمائیان، دانشجوی حقوق دانشگاه کلمبیا ازدواج کرد و نام خانوادگی او را به عنوان نام هنری خود برگزید. منیر فرمانفرماییان و منوچهر یکتایی یک دختر به نام «نیما یکتایی فرمانفرماییان» دارند. منیر و ابوالبشر فرمانفرماییان هم دختری به نام «زهرا» دارند.
منیر پس از ۱۳ سال در ۱۳۳۶ به ایران بازگشت. برخی از آثار او در دوسالانه ونیز، ۱۹۵۸ به نمایش درآمد. یک نقاشی انتزاعی از او که در نخستین دوسالانه تهران در سال ۱۳۳۷ به نمایش درآمد، مدال طلا را برای او به ارمغان آورد. در دو دهه بعد از ازدواج، سفرهای بسیاری به جاهای گوناگون ایران کرد و در همین سفرها با فرهنگ و هنر بومی و سنتی ایران آشنا شد. این سفرها همچنین سبب شد او مجموعه ای بیش از ۶۰ نقاشی قهوه خانه ای، بیش از هزاران قطعه نقاشی پشت شیشه، انبوهی از جواهرات نقره ای ترکمن ها، شماری دَر، قاب های پنجره و پانل های دیواری نقاشی شده گردآوری کند. در چهارمین دوسالانه تهران در سال ۱۳۴۳، بار دیگر یک نقاشی انتزاعی از او به تماشا درآمد و با همان اثر در دوسالانه ونیز آن سال نیز شرکت کرد. سال بعد، در «نمایشگاه پاله دو کنگره» در مونت کارلو شرکت کرد و نمایشگاهی به همراه پرویز تناولی در «انجمن فرهنگی ایران و ایتالیا» برپا کرد. در سال ۱۳۴۵ در پنجمین دوسالانه تهران، یکی از نقاشی های پشت شیشه اش به نمایش درآمد.
منیر فرمانفرمائیان در سال ۱۳۰۱ در شهر قزوین زاده شد و در هشت سالگی به همراه پدرش محمد باقر شاهرودی که به نمایندگی مجلس شورای ملی رسیده بود به تهران آمد. سرگرمی پدر طراحی فرش و اداره یک کارگاه قالیبافی بود و منیر نیز از کودکی به نقاشی گل علاقه مند بود. او از سال ۱۳۲۳ تا ۱۳۲۵ در دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.
... [مشاهده متن کامل]
در همین سال ها یک تاریخ نگار هنرنویس و باستان شناس آمریکایی توجه او را به خطوط و نقاشی های زیبا و ساده اشیای باستانی جلب کرد. وی پس از مدت کوتاهی تصمیم گرفت به پاریس برود، اما آشنایی با دوستانی از جمله منوچهر یکتایی نقاش و شاعر که بعدها با او ازدواج کرد، مسیر زندگی او را عوض کرد. منیر فرمانفرمائیان در جریان جنگ جهانی دوم در سال ۱۳۲۴ با قایق بخاری از اروپا به نیویورک آمریکا رفت و از ۱۳۲۵ تا ۱۳۲۸ در مدرسه طراحی پارسونز در رشته تصویرسازی مُد و دانشگاه کرنل ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۰ به تحصیل پرداخت.
وی در میانه دهه ۱۳۳۰ خورشیدی به عنوان تصویرگر مُد برای نشریاتی چون تاون، کانتری، و گلامور طرح پوشاک می کشید و به عنوان گرافیست تجاری و طراح پوشاک برای فروشگاه های بزرگ کار می کرد. او در هنگام زندگی در آمریکا با هنرمندان بسیاری مانند میلتون آوری، بارنت نیومن، لویز نویلسون، لری ریورز، فرانک استلا، و اندی وارهول همکار و با ویلم دکونینگ و جکسون پولاک آشنا شد. در همین زمان اندی وارهول را ملاقات کرد. دوستی و همکاری او با اندی وارهول ادامه یافت و بعدها، وارهول یکی از تابلوهای سیلک اسکرین مجموعه مریلین مونرو را به منیر هدیه کرد.
منیر فرمانفرمائیان پس از جدایی از منوچهر یکتایی نقاش و شاعر معاصر، با ابوالبشر فرمانفرمائیان، دانشجوی حقوق دانشگاه کلمبیا ازدواج کرد و نام خانوادگی او را به عنوان نام هنری خود برگزید. منیر فرمانفرماییان و منوچهر یکتایی یک دختر به نام «نیما یکتایی فرمانفرماییان» دارند. منیر و ابوالبشر فرمانفرماییان هم دختری به نام «زهرا» دارند.
منیر پس از ۱۳ سال در ۱۳۳۶ به ایران بازگشت. برخی از آثار او در دوسالانه ونیز، ۱۹۵۸ به نمایش درآمد. یک نقاشی انتزاعی از او که در نخستین دوسالانه تهران در سال ۱۳۳۷ به نمایش درآمد، مدال طلا را برای او به ارمغان آورد. در دو دهه بعد از ازدواج، سفرهای بسیاری به جاهای گوناگون ایران کرد و در همین سفرها با فرهنگ و هنر بومی و سنتی ایران آشنا شد. این سفرها همچنین سبب شد او مجموعه ای بیش از ۶۰ نقاشی قهوه خانه ای، بیش از هزاران قطعه نقاشی پشت شیشه، انبوهی از جواهرات نقره ای ترکمن ها، شماری دَر، قاب های پنجره و پانل های دیواری نقاشی شده گردآوری کند. در چهارمین دوسالانه تهران در سال ۱۳۴۳، بار دیگر یک نقاشی انتزاعی از او به تماشا درآمد و با همان اثر در دوسالانه ونیز آن سال نیز شرکت کرد. سال بعد، در «نمایشگاه پاله دو کنگره» در مونت کارلو شرکت کرد و نمایشگاهی به همراه پرویز تناولی در «انجمن فرهنگی ایران و ایتالیا» برپا کرد. در سال ۱۳۴۵ در پنجمین دوسالانه تهران، یکی از نقاشی های پشت شیشه اش به نمایش درآمد.