منوسمرتی

مَنوسْمْرتی اثری مهم و مؤثر در سنت هندویی است که آن را به مانْوَه درمه شاسْتْره، یعنی وظیفه شناسی منو نیز می شناسند. منوسمرتی در بردارنده قواعد و احکام عملی سنتی هندویی است.
تاریخ تدوین آن به احتمال به سده های یکم یا دوم پیش از میلاد می رسد. این کتاب همه درمه هندویی را به صورت احکام شایست و ناشایست، پاداش و کیفر کردارها و خاصیت اعمال گوناگون در خود گرد آورده است. مطالب آن شامل آداب و رسوم، قواعد اجرای آیین های نیایشی، و اصول اخلاقی می شود و همه دوره های زندگی هندو آشْرمه ها، از دوره دانش آموزی تا دوره خانه مندی، گوشه نشینی و دوره ترک دنیا را شامل می شود و برای هر یک دستور العمل ها و قواعد خاص خود را شرح می دهد.
همه این قواعد در ضمن یک طرح کیهان شناختی ویژه ای بیان می شود. مَنو در این کتاب همانا نخستین انسان و نیای بشریت است که در چارچوب برنامه برهمن وحی دریافت می کند. او در عین حال، همان کسی است که سْمْرتی، یعنی «سنّت به یاد آمده» را ترویج و ابلاغ می کند.
در منوسمرتی چند نکته، بسیار مورد توجه است؛ یکی جایگاه ویژه برهمنان است، که گاه رنگ و بویی تند و افراطی می گیرد. دیگری اهمیت دادن به نظام طبقاتی و آداب آنان است. و سوم استفاده از شیوه های تشویق و ترغیب، شبیه به وعد و وعیدهای بسیار بزرگ برای اعمال به ظاهر کوچک، است که در سراسر این کتاب دیده می شود.
منوسْمْرتی به دوازده گفتار تقسیم می شود. به جز گفتار نخست که درباره آفرینش جهان است، و گفتار دوازدهم که در موضوع تناسخ و رستگاری آن جهانی سخن می گوید، سایر باب ها به قوانین و احکام و آداب می پردازد.
موضوعات آن شامل موارد زیر است:

• سمرتی ( smriti ) یعنی" محفوظ" که لقب کتب دینی درجه دوم هندو هاست . ) )