منطوق

[ویکی فقه] منطوق، مقابل مفهوم بوده و به مدلول جمله ترکیبی تام گفته می شود.
و در لغت، به معنای هر چیزی است که با آن نطق می شود و به لفظ در می آید؛ یعنی هر آن چه که لفظ بر آن دلالت می کند، چه از مفاهیم افرادی باشد، مانند: ذات زید که فقط لفظ «زید» بر آن دلالت می کند، و چه از مفاهیم ترکیبی، مثل: نسبت قیام به زید که لفظ «زید قائم» بر آن دلالت می کند.
اصطلاح اصولیون
«منطوق» در اصطلاح اصولیون، مدلول جمله ترکیبی تام است، زیرا مفهوم که مقابل آن است، به جمله های ترکیبی تام اختصاص دارد؛ پس مفاهیم افرادی و مدلول جمله های ترکیبی ناقص از این بحث خارج می باشد.
بدست آوردن منطوق
برای به دست آوردن منطوق از لفظ، علم به وضع و قراین ( عام و خاص ) لازم است؛ برای مثال، هنگامی که گفته می شود:«اکرم العالم»، با علم به این که صیغه امر برای وجوب وضع شده است، لزوم اکرام عالم به دست می آید و به کمک قرینه حکمت (که قرینه عام است) از آن اطلاق استفاده می شود.
نکته اول
...

[ویکی فقه] منطوق (علوم قرآنی). منطوق، معنای مستفاد از لفظ به طور مستقیم را می گویند.
«منطوق» در مقابل « مفهوم » و عبارت است از: «ما دل علیه اللفظ فی محل النطق؛ مدلولی که مستقیما از لفظ و کلام فهمیده می شود».بعضی گفته اند: «هو حکم دل علیه اللفظ فی محل النطق؛ حکمی است که در کلام ذکر شده است و لفظ مستقیما بر آن دلالت دارد».دلالت منطوق بر معنا، دلالت مطابقی است؛ برخلاف مفهوم که مرادف با دلالت التزامی است.
اقسام منطوق
...

رجوع شود به:مفهوم