منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل ( به کردی: بۆزین و مەرەخێڵ ) منطقه ای حفاظت شده و نمونه گردشگری در شهرستان پاوه و جوانرود از توابع استان کرمانشاه است که با هدف حمایت از گونهٔ باارزش و در حال انقراض شوکای ایرانی یا گوزن مینیاتوری و ارزش های رویشگاهی در پاییز ۱۳۷۴ به عنوان منطقه شکار و تیراندازی ممنوع و در سال ۱۳۷۸ به عنوان منطقه حفاظت شده به ثبت رسیده است.
... [مشاهده متن کامل]
از پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده بوزین مرخیل می توان به بلوط ایرانی، بنه، زیتون، مورد، ارغوان، گلابی وحشی، کیکم، زالزالک، زبان گنجشک، آلوچه، ختمی، سیاه تلو، لاله واژگون، و انواع گندمیان اشاره کرد.
از پوشش جانوری بز و پازن، شوکا، قوچ و میش، گراز، پلنگ، سیاه گوش، سنجاب ایرانی، گربه وحشی، شغال، گرگ، تشی، روباه، تیهو، کبک، کمرکلی بزرگ، گنجشک سانان، عقاب، مارپلنگی، یله مار، گرزه مار اشاره کرد. تنوع زیستی گیاهی و جانوری بالا، جنگلهای با ارزش بلوط، کوهستان های زیبا، رودهای پرآب چون سیروان، لیله و زمکان، گلال، لون، مرخیل، جلوه های طبیعی، زمینه فعالیت های پژوهشی وگردشگری را در منطقه فراهم ساخته است.
در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ تصویر یک قلاده پلنگ ایرانی در زیستگاهی نزدیک شهر باینگان توسط سازمان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه ثبت شد. در آذر ۱۴۰۱ برای دومین بار تصویر یک قلاده پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل در هورامان ثبت شد.
در تیر ۱۴۰۲ برای اولین بار ۵ فرد از گونۀ سمندر آتشین در منطقۀ حفاظت شدۀ بوزین و مره خیل مشاهده شد. سمندر آتشین از گونه های تحت خطر در استان کرمانشاه به شمار می رود که تحت حفاظت نیز قرار ندارد. علاوه بر این سمندر خال زرد کردستانی نیز در بوزین و مره خیل مشاهده شده است.
منطقۀ بوزین و مره خیل در ۲۳ مرداد ۱۳۸۶ دچار آتش سوزی وسیعی شد. در این حادثه ۳ نفر از جوانان شهر بانه وره به نام های «نعمت فتحی»، «عباس فتحی» و «بهاءالدین فرجی» جان خود را از دست دادند و دو نفر دیگر به نام های «صلاح الدین میرانی» و «مظفر عبدی» به سوختگی عمیق دچار شدند که جایزۀ ملی محیط زیست در ۱۳۹۴ به آن دو اهدا شد.
... [مشاهده متن کامل]
از پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده بوزین مرخیل می توان به بلوط ایرانی، بنه، زیتون، مورد، ارغوان، گلابی وحشی، کیکم، زالزالک، زبان گنجشک، آلوچه، ختمی، سیاه تلو، لاله واژگون، و انواع گندمیان اشاره کرد.
از پوشش جانوری بز و پازن، شوکا، قوچ و میش، گراز، پلنگ، سیاه گوش، سنجاب ایرانی، گربه وحشی، شغال، گرگ، تشی، روباه، تیهو، کبک، کمرکلی بزرگ، گنجشک سانان، عقاب، مارپلنگی، یله مار، گرزه مار اشاره کرد. تنوع زیستی گیاهی و جانوری بالا، جنگلهای با ارزش بلوط، کوهستان های زیبا، رودهای پرآب چون سیروان، لیله و زمکان، گلال، لون، مرخیل، جلوه های طبیعی، زمینه فعالیت های پژوهشی وگردشگری را در منطقه فراهم ساخته است.
در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ تصویر یک قلاده پلنگ ایرانی در زیستگاهی نزدیک شهر باینگان توسط سازمان حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه ثبت شد. در آذر ۱۴۰۱ برای دومین بار تصویر یک قلاده پلنگ ایرانی در منطقه حفاظت شده بوزین و مرخیل در هورامان ثبت شد.
در تیر ۱۴۰۲ برای اولین بار ۵ فرد از گونۀ سمندر آتشین در منطقۀ حفاظت شدۀ بوزین و مره خیل مشاهده شد. سمندر آتشین از گونه های تحت خطر در استان کرمانشاه به شمار می رود که تحت حفاظت نیز قرار ندارد. علاوه بر این سمندر خال زرد کردستانی نیز در بوزین و مره خیل مشاهده شده است.
منطقۀ بوزین و مره خیل در ۲۳ مرداد ۱۳۸۶ دچار آتش سوزی وسیعی شد. در این حادثه ۳ نفر از جوانان شهر بانه وره به نام های «نعمت فتحی»، «عباس فتحی» و «بهاءالدین فرجی» جان خود را از دست دادند و دو نفر دیگر به نام های «صلاح الدین میرانی» و «مظفر عبدی» به سوختگی عمیق دچار شدند که جایزۀ ملی محیط زیست در ۱۳۹۴ به آن دو اهدا شد.