منصور نریمان ( زاده ۲۰ اسفند ۱۳۱۴ – درگذشته ۲۳ تیر ۱۳۹۴ ) نوازنده بربت و آهنگ ساز، ردیف دان و پژوهشگر موسیقی سنتی ایران بود. از او به عنوان پدر عود ایران یاد می کنند.
با نام اصلی اسکندر ابراهیمی زنجانی در ۲۰ اسفند ۱۳۱۴ در مشهد متولد شد. پدرش که خود سه تار و تار و نی را به خوبی می نواخت از همان دوران کودکی وی را تحت آموزش خود گرفت و وی را با ردیف ها و گوشه های موسیقی ایرانی آشنا کرد و نواختن سه تار را به وی آموخت. نریمان از سن چهارده سالگی همکاری خود را با رادیو مشهد به عنوان تکنواز موسیقی آغاز کرد و پس از تسلط کافی بر شیوه نوازندگی عود، در بعضی برنامه ها به اجرای موسیقی با این ساز پرداخت.
... [مشاهده متن کامل]
پس از مدتی همکاری با رادیو مشهد، به شیراز نقل مکان کرد و به مدت چهار سال فعالیت و همکاری خود را در زمینه موسیقی و اجرا با رادیو شیراز ادامه داد. بعد از معرفی ایشان توسط استاد عبدالوهاب شهیدی به عنوان تکنواز رسمی رادیو در کنار استادان دیگر نظیر جلیل شهناز، فرهنگ شریف، پرویز یاحقی و دیگر تک نوازان آن دوره به فعالیت خود در رادیو تهران ادامه داد. وی مانند بسیاری از نوازندگان ایرانی عود آموختن موسیقی را با تار و سه تار آغاز کرد.
درآن سال ها عود سازی بود که کمتر نوازنده ای سراغ آن می رفت و اگر قرار بود در ارکستری جا داشته باشد، نوازنده تاری نواختن آن را برعهده می گرفت. در مجموع عود ساز فرعی نوازندگان تار محسوب می شد.
منصور نریمان از نخستین نوازندگانی بود که تمرکز خود را بر روی این ساز قدیمی ایرانی گذاشت و آن را به ساز اصلی خود تبدیل کرد. نریمان دربارهٔ اینکه چگونه نواختن عود را آموخت در خاطرات خود گفته است:
«در عود استادی نداشتم، فقط از راه گوش به رادیوهای کشورهای همسایه استفاده بردم و به محمد عبدالوهاب خواننده و نوازنده بزرگ مصری به رادیو قاهره نامه نوشتم و دربارهٔ کوک و بعضی مسائل این ساز از وی سوالاتی کردم و مسائلی را مطرح نمودم؛ پس از چندی عبدالوهاب در جواب نامه من نوشت که کوک عود همانی است که خود شما انجام داده اید و خلاصه کل نظریات مرا تأیید کرد. »
بعد از وی بود که عود، که رنگ و بوی عربی داشت، کم کم در ارکستر سازهای ایرانی جا پیدا کرد و حتی گاهی قطعه ای تکنوازی به آن اختصاص داده می شد. وی در سال های قبل از انقلاب ۱۳۵۷ نیز همراه با جهانگیر ملک سلسله برنامه های تکنوازی در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران اجرا می کرده است.
با نام اصلی اسکندر ابراهیمی زنجانی در ۲۰ اسفند ۱۳۱۴ در مشهد متولد شد. پدرش که خود سه تار و تار و نی را به خوبی می نواخت از همان دوران کودکی وی را تحت آموزش خود گرفت و وی را با ردیف ها و گوشه های موسیقی ایرانی آشنا کرد و نواختن سه تار را به وی آموخت. نریمان از سن چهارده سالگی همکاری خود را با رادیو مشهد به عنوان تکنواز موسیقی آغاز کرد و پس از تسلط کافی بر شیوه نوازندگی عود، در بعضی برنامه ها به اجرای موسیقی با این ساز پرداخت.
... [مشاهده متن کامل]
پس از مدتی همکاری با رادیو مشهد، به شیراز نقل مکان کرد و به مدت چهار سال فعالیت و همکاری خود را در زمینه موسیقی و اجرا با رادیو شیراز ادامه داد. بعد از معرفی ایشان توسط استاد عبدالوهاب شهیدی به عنوان تکنواز رسمی رادیو در کنار استادان دیگر نظیر جلیل شهناز، فرهنگ شریف، پرویز یاحقی و دیگر تک نوازان آن دوره به فعالیت خود در رادیو تهران ادامه داد. وی مانند بسیاری از نوازندگان ایرانی عود آموختن موسیقی را با تار و سه تار آغاز کرد.
درآن سال ها عود سازی بود که کمتر نوازنده ای سراغ آن می رفت و اگر قرار بود در ارکستری جا داشته باشد، نوازنده تاری نواختن آن را برعهده می گرفت. در مجموع عود ساز فرعی نوازندگان تار محسوب می شد.
منصور نریمان از نخستین نوازندگانی بود که تمرکز خود را بر روی این ساز قدیمی ایرانی گذاشت و آن را به ساز اصلی خود تبدیل کرد. نریمان دربارهٔ اینکه چگونه نواختن عود را آموخت در خاطرات خود گفته است:
«در عود استادی نداشتم، فقط از راه گوش به رادیوهای کشورهای همسایه استفاده بردم و به محمد عبدالوهاب خواننده و نوازنده بزرگ مصری به رادیو قاهره نامه نوشتم و دربارهٔ کوک و بعضی مسائل این ساز از وی سوالاتی کردم و مسائلی را مطرح نمودم؛ پس از چندی عبدالوهاب در جواب نامه من نوشت که کوک عود همانی است که خود شما انجام داده اید و خلاصه کل نظریات مرا تأیید کرد. »
بعد از وی بود که عود، که رنگ و بوی عربی داشت، کم کم در ارکستر سازهای ایرانی جا پیدا کرد و حتی گاهی قطعه ای تکنوازی به آن اختصاص داده می شد. وی در سال های قبل از انقلاب ۱۳۵۷ نیز همراه با جهانگیر ملک سلسله برنامه های تکنوازی در سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران اجرا می کرده است.