منشور برابری جنسیتی در گفتمان انسان گرای شهروندی
زن، به عنوان نیمی از جامعه انسانی، نقشی بنیادین در ساخت تمدن، فرهنگ، و توسعه پایدار دارد. با این حال، در بسیاری از جوامع، زنان با تبعیض های ساختاری، فرهنگی و قانونی مواجه اند که مانع از تحقق کامل حقوق و ظرفیت های انسانی آنان می شود. منشور حاضر، با تکیه بر اصول انسان گرای شهروندی، در پی آن است که حقوق زنان را به عنوان حقوقی ذاتی، غیرقابل تفکیک و برابر با مردان، به رسمیت بشناسد و چارچوبی برای حمایت، توانمندسازی و مشارکت فعال آنان در همهٔ عرصه ها فراهم آورد.
... [مشاهده متن کامل]
برابری جنسیتی، یکی از ارکان بنیادین عدالت اجتماعی، توسعه پایدار، و صلح درون زا در جوامع انسانی است. در بسیاری از جوامع، زنان با موانع ساختاری، فرهنگی و قانونی مواجه اند که مانع از تحقق کامل ظرفیت های انسانی آنان می شود. این منشور ، با هدف تبیین حقوق بنیادین زنان، رفع تبعیض جنسیتی، و ارتقاء جایگاه آنان در تمامی عرصه های زندگی فردی و اجتماعی، در چارچوب گفتمان انسان گرای شهروندی تدوین شده است.
انسان گرای شهروندی جریانی فکری و اجتماعی است که بر پایه کرامت انسانی، عقلانیت اخلاقی، و مشارکت برابر در ساختارهای اجتماعی و سیاسی بنا شده است. این جریان، با تأکید بر حقوق فردی و جمعی، خواهان جامعه ای است که در آن هر انسان، فارغ از جنسیت، به عنوان شهروندی برابر، فعال و مسئول شناخته شود. در این چارچوب، زن نه به عنوان �دیگری�، بلکه به عنوان کنشگری مستقل و برابر در ساخت جامعه مدنی حضور دارد.
در گفتمان انسان گرای شهروندی، انسان در مقام شهروند، فارغ از جنسیت، نژاد، قومیت یا باور، دارای کرامت ذاتی، حقوق برابر، و توانایی مشارکت فعال در ساخت جامعه است. این جریان، بر پایه ارزش های جهانی چون آزادی، برابری، عدالت، و همبستگی انسانی بنا شده و در پی آن است که هر فرد، به مثابه کنشگر اجتماعی، در تعیین سرنوشت خود و جامعه نقش آفرین باشد.
در گفتمان انسان گرای شهروندی، کرامت انسانی، آزادی، و برابری حقوقی، اصول بنیادین هستند. این منشور با هدف تحقق عدالت جنسیتی، رفع تبعیض ساختاری، و تضمین حقوق زنان در همهٔ عرصه های زندگی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تدوین شده است. بر اساس این منشور، زن نه به عنوان �دیگری�، بلکه به عنوان شهروندی کامل، فعال و برابر در ساخت جامعهٔ مدنی شناخته می شود.
اصول بنیادین منشور
اصل برابری حقوقی
همهٔ انسان ها، فارغ از جنسیت، از حقوق و آزادی ها و فرصت های برابر برای شکوفایی برخوردارند. هیچ قانونی، سیاستی یا عرفی نباید موجب تبعیض، محدودیت یا محرومیت زنان شود.
اصل کرامت انسانی
زن، به عنوان انسان، دارای کرامت ذاتی است که باید در همهٔ سطوح اجتماعی، حقوقی و فرهنگی محترم شمرده شود.
اصل آزادی انتخاب و خودمختاری
زنان باید در انتخاب مسیر زندگی، شغل، باور، پوشش و سبک زیست خود آزاد باشند و از حمایت قانونی در برابر اجبار و تبعیض برخوردار شوند.
اصل مشارکت برابر در قدرت و منابع
زنان باید در تمامی نهادهای تصمیم گیری، از خانواده تا حکومت، سهم برابر و مؤثر داشته باشند.
اصل حمایت و توانمندسازی
جامعه و دولت موظف اند از زنان در برابر خشونت، تبعیض، فقر، و محرومیت حمایت کنند و زمینهٔ رشد و شکوفایی آنان را فراهم آورند.
اصل عدالت در دسترسی
زنان باید به آموزش، سلامت، اشتغال، منابع مالی، و خدمات عمومی به طور برابر و بدون تبعیض دسترسی داشته باشند.
اصل برابری و منع تبعیض
زنان و مردان از حقوق و آزادی های برابر برخوردارند، بدون هیچ گونه تبعیض بر اساس جنسیت.
تبعیض مستقیم یا غیرمستقیم علیه زنان در قانون، عرف، یا سیاست گذاری ممنوع است.
اصل مشارکت سیاسی و اجتماعی
زنان حق دارند در تمامی سطوح تصمیم گیری سیاسی، از رأی دادن تا نامزدی در انتخابات، مشارکت فعال داشته باشند. حضور برابر زنان در نهادهای دولتی، شوراها، و ساختارهای قدرت باید تضمین شود.
بندهای اجرایی منشور
در راستای تحقق اصول فوق، مفاد اجرایی منشور به شرح زیر اعلام می گردد:
۱ - هر زن حق دارد از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برابر با مردان برخوردار باشد.
۲ - هر زن حق دارد بدون تبعیض جنسیتی به آموزش باکیفیت، در همهٔ سطوح و رشته ها دسترسی داشته باشد.
۳ - هر زن حق دارد در انتخاب مسیر زندگی، شغل، تحصیل، باور، پوشش، سبک زیست و فعالیت اجتماعی آزادانه تصمیم بگیرد و از فرصت های برابر در بازار کار بهره مند شود.
۴ - هر زن حق دارد در فرآیندهای قانون گذاری، سیاست گذاری و برنامه ریزی ملی، صدای مؤثر و شنیده شده ای داشته باشد.
۵ - هر زن حق دارد در عرصهٔ سیاست، از حق رأی، نامزدی، و مشارکت در نهادهای تصمیم گیر بهره مند باشد.
۶ - هر زن حق دارد مالکیت کامل بر بدن خود داشته باشد و از حق انتخاب در مسائل مربوط به سلامت، بارداری، زایمان و پوشش برخوردار باشد.
۷ - هر زن حق دارد به خدمات بهداشتی و درمانی مناسب، به ویژه در حوزه سلامت باروری، بارداری و زایمان دسترسی داشته باشد.
۸ - هر زن حق دارد از حمایت قانونی در برابر خشونت خانگی، آزار جنسی، تبعیض ساختاری و تهدیدهای اجتماعی برخوردار باشد.
۹ - هر زن حق دارد در رسانه ها، فرهنگ و هنر، بدون کلیشه های جنسیتی و تحقیرآمیز، نمایندگی شود.
۱۰ - هر زن حق دارد در خانواده، از حق برابر در تصمیم گیری، حضانت فرزند، ارث، و روابط زناشویی برخوردار باشد.
۱۱ - هر زن حق دارد به زبان مادری خود آموزش ببیند و در حفظ هویت فرهنگی اش آزاد باشد.
۱۲ - هر زن حق دارد در محیط کار از حقوق برابر، دستمزد منصفانه، امنیت شغلی، و فرصت های ارتقاء برخوردار باشد.
۱۳ - هر زن حق دارد مالکیت مستقل بر دارایی، اموال، و قراردادهای قانونی داشته باشد.
۱۴ - هر زن حق دارد در برابر هرگونه قانون، عرف یا سیاست تبعیض آمیز، اعتراض کند و خواهان اصلاح باشد.
۱۵ - هر زن حق دارد در تعریف هویت اجتماعی خود، مستقل از نقش های سنتی یا تحمیلی، مشارکت داشته باشد و خود را آنگونه که هست، ابراز کند.
۱۶ - هر زن حق دارد در شرایط بحران، جنگ، مهاجرت یا فقر، از حمایت ویژه و فوری برخوردار شود.
مسعد سلیتی
معرف جریان انسان گرای شهروندی
زن، به عنوان نیمی از جامعه انسانی، نقشی بنیادین در ساخت تمدن، فرهنگ، و توسعه پایدار دارد. با این حال، در بسیاری از جوامع، زنان با تبعیض های ساختاری، فرهنگی و قانونی مواجه اند که مانع از تحقق کامل حقوق و ظرفیت های انسانی آنان می شود. منشور حاضر، با تکیه بر اصول انسان گرای شهروندی، در پی آن است که حقوق زنان را به عنوان حقوقی ذاتی، غیرقابل تفکیک و برابر با مردان، به رسمیت بشناسد و چارچوبی برای حمایت، توانمندسازی و مشارکت فعال آنان در همهٔ عرصه ها فراهم آورد.
... [مشاهده متن کامل]
برابری جنسیتی، یکی از ارکان بنیادین عدالت اجتماعی، توسعه پایدار، و صلح درون زا در جوامع انسانی است. در بسیاری از جوامع، زنان با موانع ساختاری، فرهنگی و قانونی مواجه اند که مانع از تحقق کامل ظرفیت های انسانی آنان می شود. این منشور ، با هدف تبیین حقوق بنیادین زنان، رفع تبعیض جنسیتی، و ارتقاء جایگاه آنان در تمامی عرصه های زندگی فردی و اجتماعی، در چارچوب گفتمان انسان گرای شهروندی تدوین شده است.
انسان گرای شهروندی جریانی فکری و اجتماعی است که بر پایه کرامت انسانی، عقلانیت اخلاقی، و مشارکت برابر در ساختارهای اجتماعی و سیاسی بنا شده است. این جریان، با تأکید بر حقوق فردی و جمعی، خواهان جامعه ای است که در آن هر انسان، فارغ از جنسیت، به عنوان شهروندی برابر، فعال و مسئول شناخته شود. در این چارچوب، زن نه به عنوان �دیگری�، بلکه به عنوان کنشگری مستقل و برابر در ساخت جامعه مدنی حضور دارد.
در گفتمان انسان گرای شهروندی، انسان در مقام شهروند، فارغ از جنسیت، نژاد، قومیت یا باور، دارای کرامت ذاتی، حقوق برابر، و توانایی مشارکت فعال در ساخت جامعه است. این جریان، بر پایه ارزش های جهانی چون آزادی، برابری، عدالت، و همبستگی انسانی بنا شده و در پی آن است که هر فرد، به مثابه کنشگر اجتماعی، در تعیین سرنوشت خود و جامعه نقش آفرین باشد.
در گفتمان انسان گرای شهروندی، کرامت انسانی، آزادی، و برابری حقوقی، اصول بنیادین هستند. این منشور با هدف تحقق عدالت جنسیتی، رفع تبعیض ساختاری، و تضمین حقوق زنان در همهٔ عرصه های زندگی اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی تدوین شده است. بر اساس این منشور، زن نه به عنوان �دیگری�، بلکه به عنوان شهروندی کامل، فعال و برابر در ساخت جامعهٔ مدنی شناخته می شود.
اصول بنیادین منشور
اصل برابری حقوقی
همهٔ انسان ها، فارغ از جنسیت، از حقوق و آزادی ها و فرصت های برابر برای شکوفایی برخوردارند. هیچ قانونی، سیاستی یا عرفی نباید موجب تبعیض، محدودیت یا محرومیت زنان شود.
اصل کرامت انسانی
زن، به عنوان انسان، دارای کرامت ذاتی است که باید در همهٔ سطوح اجتماعی، حقوقی و فرهنگی محترم شمرده شود.
اصل آزادی انتخاب و خودمختاری
زنان باید در انتخاب مسیر زندگی، شغل، باور، پوشش و سبک زیست خود آزاد باشند و از حمایت قانونی در برابر اجبار و تبعیض برخوردار شوند.
اصل مشارکت برابر در قدرت و منابع
زنان باید در تمامی نهادهای تصمیم گیری، از خانواده تا حکومت، سهم برابر و مؤثر داشته باشند.
اصل حمایت و توانمندسازی
جامعه و دولت موظف اند از زنان در برابر خشونت، تبعیض، فقر، و محرومیت حمایت کنند و زمینهٔ رشد و شکوفایی آنان را فراهم آورند.
اصل عدالت در دسترسی
زنان باید به آموزش، سلامت، اشتغال، منابع مالی، و خدمات عمومی به طور برابر و بدون تبعیض دسترسی داشته باشند.
اصل برابری و منع تبعیض
زنان و مردان از حقوق و آزادی های برابر برخوردارند، بدون هیچ گونه تبعیض بر اساس جنسیت.
تبعیض مستقیم یا غیرمستقیم علیه زنان در قانون، عرف، یا سیاست گذاری ممنوع است.
اصل مشارکت سیاسی و اجتماعی
زنان حق دارند در تمامی سطوح تصمیم گیری سیاسی، از رأی دادن تا نامزدی در انتخابات، مشارکت فعال داشته باشند. حضور برابر زنان در نهادهای دولتی، شوراها، و ساختارهای قدرت باید تضمین شود.
بندهای اجرایی منشور
در راستای تحقق اصول فوق، مفاد اجرایی منشور به شرح زیر اعلام می گردد:
۱ - هر زن حق دارد از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برابر با مردان برخوردار باشد.
۲ - هر زن حق دارد بدون تبعیض جنسیتی به آموزش باکیفیت، در همهٔ سطوح و رشته ها دسترسی داشته باشد.
۳ - هر زن حق دارد در انتخاب مسیر زندگی، شغل، تحصیل، باور، پوشش، سبک زیست و فعالیت اجتماعی آزادانه تصمیم بگیرد و از فرصت های برابر در بازار کار بهره مند شود.
۴ - هر زن حق دارد در فرآیندهای قانون گذاری، سیاست گذاری و برنامه ریزی ملی، صدای مؤثر و شنیده شده ای داشته باشد.
۵ - هر زن حق دارد در عرصهٔ سیاست، از حق رأی، نامزدی، و مشارکت در نهادهای تصمیم گیر بهره مند باشد.
۶ - هر زن حق دارد مالکیت کامل بر بدن خود داشته باشد و از حق انتخاب در مسائل مربوط به سلامت، بارداری، زایمان و پوشش برخوردار باشد.
۷ - هر زن حق دارد به خدمات بهداشتی و درمانی مناسب، به ویژه در حوزه سلامت باروری، بارداری و زایمان دسترسی داشته باشد.
۸ - هر زن حق دارد از حمایت قانونی در برابر خشونت خانگی، آزار جنسی، تبعیض ساختاری و تهدیدهای اجتماعی برخوردار باشد.
۹ - هر زن حق دارد در رسانه ها، فرهنگ و هنر، بدون کلیشه های جنسیتی و تحقیرآمیز، نمایندگی شود.
۱۰ - هر زن حق دارد در خانواده، از حق برابر در تصمیم گیری، حضانت فرزند، ارث، و روابط زناشویی برخوردار باشد.
۱۱ - هر زن حق دارد به زبان مادری خود آموزش ببیند و در حفظ هویت فرهنگی اش آزاد باشد.
۱۲ - هر زن حق دارد در محیط کار از حقوق برابر، دستمزد منصفانه، امنیت شغلی، و فرصت های ارتقاء برخوردار باشد.
۱۳ - هر زن حق دارد مالکیت مستقل بر دارایی، اموال، و قراردادهای قانونی داشته باشد.
۱۴ - هر زن حق دارد در برابر هرگونه قانون، عرف یا سیاست تبعیض آمیز، اعتراض کند و خواهان اصلاح باشد.
۱۵ - هر زن حق دارد در تعریف هویت اجتماعی خود، مستقل از نقش های سنتی یا تحمیلی، مشارکت داشته باشد و خود را آنگونه که هست، ابراز کند.
۱۶ - هر زن حق دارد در شرایط بحران، جنگ، مهاجرت یا فقر، از حمایت ویژه و فوری برخوردار شود.
مسعد سلیتی
معرف جریان انسان گرای شهروندی