منسوخ

[ویکی فقه] منسوخ به حکم شرعیِ نسخ شده توسط حکم شرعی دیگر اطلاق می شود.
منسوخ، از ارکان نسخ بوده و به معنای دلیل معتبر شرعی است که به سبب دلیل معتبر شرعی دیگر ( ناسخ ) که پس از آن می آید، حکم آن برداشته می شود، مانند آیه شریفه: ﴿یا اَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اِذا ناجَیْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقَةً﴾؛ هرگاه خواستید با رسول خدا سخن سری بگویید، پیش از آن باید صدقه بدهید» که با آیه شریفه: ﴿اَ اَشْفَقْتُمْ اَنْ تُقَدِّمُوا بَیْنَ یَدَیْ نَجْواکُمْ صَدَقات﴾؛ «آیا ترسیدید فقیر شوید که از دادن صدقات قبل از نجوا خودداری کردید؟» حکم آن وجوب صدقه برداشته شده است.به آیه اول، منسوخ و به آیه دوم، ناسخ اطلاق می شود.در کتاب « الذریعة الی اصول الشریعة » آمده است:«فاما المنسوخ فهوالدلیل الذی تغیر حکمه بالدلیل الناسخ».

[ویکی فقه] منسوخ (علوم قرآنی). منسوخ، حکم نسخ شده توسط حکم دیگر را می گویند.
«منسوخ» یکی از ارکان نسخ و عبارت است از حکمی که به وسیله ناسخ برداشته و زایل شده است. به آیه دربردارنده حکم برداشته شده نیز آیه منسوخ می گویند.منسوخ، از سنخ امر و نهی ، و یا خبری است که به معنای امر یا نهی است، و اما خبر ، نسخ نمی شود زیرا لازمه نسخ خبر، کذب مخبر است.
عناوین مرتبط
ارکان نسخ ؛ ناسخ ؛ ناسخ و منسوخ .