مندویل برنارد

دانشنامه آزاد فارسی

مَندْویل، برنارد (۱۶۷۰ـ۱۷۳۳)(Mandeville, Bernard)
فیلسوف بریتانیایی و طنزپرداز اجتماعی. نوشته های طنزآمیز مندویل منعکس کنندۀ نظریه ای اجتماعی است که در آن سودجویی فردی بیشتر حُسن را برای کل جامعه دارد. او در دوردرخت، واقع در هلند، متولد شد و در ۱۶۹۱ از دانشگاه لیدن درجۀ دکتری در پزشکی گرفت، اگرچه بیشترین بخش عمرش را در انگلستان گذرانید و در آن جا به طبابت پرداخت. در ۱۷۰۵ شعری انتشار داد با عنوان «گلّۀ زنبوران غُرغُرو، یا اراذلی که شرافتمند می شوند»؛ این شعر در ۱۷۱۴ زیر عنوان افسانۀ زنبوران عسل، یا رذایل خصوصی، محاسن عمومی انتشار یافت. شعر در وصف کندویی آکنده از زنبورانی است که مجبور می شوند به عمر رذایل جامعۀ خود پایان دهند و آن گاه پی می برند که جامعه شان همراه با رذایلشان نیست و نابود شده است. آنان هنگامی که شرور بودند رفاه و ثروت داشتند و هنگامی که خود را اصلاح کردند گرفتار بینوایی شدند. افسانۀ زنبوران توجه معاصران مندویل را چندان جلب نکرد تا آن که هیئت منصفۀ میدلسکس ویرایش سال ۱۷۲۳ آن را به جرم آزاررسانی محکوم کرد. این شعر از آن پس در معرض حمله های شدید قرار گرفت؛ با این حال، در هموار کردن راه برای ظهور مکتب های فردگرایی و فایده گرایی قرن بعدی یاری بخش بود. برخی از نوشته های دیگر مندویل عبارت اند از: اندیشه های آزاد دربارۀ دین، کلیسا و شادی طبیعی (۱۷۲۰)؛ نامه ای به دیون (۱۷۳۲)؛جستاری در باب خاستگاه شرافت، و سودمندی مسیحیت در جنگ (۱۷۳۴).

پیشنهاد کاربران

بپرس