مَنازِل قَمَر
در نجوم قدیم، ۲۸ بخش تقریباً مساوی منطقةالبروج، از اول صورت فلکی حمل تا انتهای صورت فلکی حوت که ماه در حرکت ماهانۀ خود (یا یک دورۀ هلالی)، از دیدگاه ناظر زمینی تقریباً در هر شبانه روز از مقابل یکی از این قسمت ها گذر می کند. از آن جا که حرکت ماه در طول ماه متغیر و تقسیمات قراردادی منازل نامساوی اند، ممکن است که گاه ماه دو شب در یک منزل و یک شب در دو منزل دیده شود. هر منزل با موقعیت ستاره ای در نزدیکی آن مشخص و نام گذاری شده است. عرب های بادیه نشین باران های موسومی (انواء) و بادهای سخت (بوارح) را به طلوع یا غروب بعضی از این منازل نسبت می دادند. به این ترتیب، توجه به منازل برای ایشان در حکم مراجعه به تقویم کشاورزی بود. چهارده منزل شمالی (از شرطین تا سماک اعزل) را منازل شامی و چهارده منزل جنوبی (از غفر تا بطن الحوت) را منازل یمانی نامیده اند. خورشید به طور پیوسته سه منزل را در زیر شعاع خود می گیرد و در ضمن حرکت ظاهری سالیانه اش هر منزل را در سیزده روز طی می کند. بدین ترتیب روزهای مربوط به منازل خورشید ۳۶۴ روز خواهد شد در حالی که سال ۳۶۵ روز است. به همین سبب یک روز اضافی را به روزهای منزل پانزدهم، (غفر) می افزودند. منزلی را که در حال خارج شدن از زیر روشنایی فجر است «طالع» و منزلی را که هنگام صبح غروب می کند «ساقط» می نامیدند. نام های منازل قمر و صورت های فلکی مربوط به آن ها بدین ترتیب است: ۱. شرطین/شرطان و ۲. بطین (در حمل)؛ ۳. ثریا و ۴. دبران (در ثور)؛ ۵. هقعه (در جبّار، واقع در نزدیکی جوزا)؛ ۶. هنعه و ۷. ذراع (در جوزا)؛ ۸. نثره (در سرطان)؛ ۹. طرف (بین سرطان و اسد)؛ ۱۰. جبهه و ۱۱. زبره و ۱۲. صرفه (هر سه در اسد)؛ ۱۳. عواء و ۱۴. سماک اعزل و ۱۵. غفر (هر سه در سُنبله)؛ ۱۶. زبانا (در میزان)؛ ۱۷. اکلیل و ۱۸. قلب و ۱۹. شوله (هر سه در عقرب)؛ ۲۰. نعائم و ۲۱. بلده (در قوس)؛ ۲۲. ذابح (در جَدْی)؛ ۲۳. سعد بلع و ۲۴. سعد سعود و ۲۵. اخبیه (هر سه در دلو)؛ ۲۶. فرغ اوّل (در فرس اعظم یا اسب بالدار)؛ ۲۷. فرغ ثانی (در فرس اعظم و امرأةالمسلسله)؛ ۲۸. بطن الحوت (در امرأةالمسلسله، واقع در نزدیکی حوت).
در نجوم قدیم، ۲۸ بخش تقریباً مساوی منطقةالبروج، از اول صورت فلکی حمل تا انتهای صورت فلکی حوت که ماه در حرکت ماهانۀ خود (یا یک دورۀ هلالی)، از دیدگاه ناظر زمینی تقریباً در هر شبانه روز از مقابل یکی از این قسمت ها گذر می کند. از آن جا که حرکت ماه در طول ماه متغیر و تقسیمات قراردادی منازل نامساوی اند، ممکن است که گاه ماه دو شب در یک منزل و یک شب در دو منزل دیده شود. هر منزل با موقعیت ستاره ای در نزدیکی آن مشخص و نام گذاری شده است. عرب های بادیه نشین باران های موسومی (انواء) و بادهای سخت (بوارح) را به طلوع یا غروب بعضی از این منازل نسبت می دادند. به این ترتیب، توجه به منازل برای ایشان در حکم مراجعه به تقویم کشاورزی بود. چهارده منزل شمالی (از شرطین تا سماک اعزل) را منازل شامی و چهارده منزل جنوبی (از غفر تا بطن الحوت) را منازل یمانی نامیده اند. خورشید به طور پیوسته سه منزل را در زیر شعاع خود می گیرد و در ضمن حرکت ظاهری سالیانه اش هر منزل را در سیزده روز طی می کند. بدین ترتیب روزهای مربوط به منازل خورشید ۳۶۴ روز خواهد شد در حالی که سال ۳۶۵ روز است. به همین سبب یک روز اضافی را به روزهای منزل پانزدهم، (غفر) می افزودند. منزلی را که در حال خارج شدن از زیر روشنایی فجر است «طالع» و منزلی را که هنگام صبح غروب می کند «ساقط» می نامیدند. نام های منازل قمر و صورت های فلکی مربوط به آن ها بدین ترتیب است: ۱. شرطین/شرطان و ۲. بطین (در حمل)؛ ۳. ثریا و ۴. دبران (در ثور)؛ ۵. هقعه (در جبّار، واقع در نزدیکی جوزا)؛ ۶. هنعه و ۷. ذراع (در جوزا)؛ ۸. نثره (در سرطان)؛ ۹. طرف (بین سرطان و اسد)؛ ۱۰. جبهه و ۱۱. زبره و ۱۲. صرفه (هر سه در اسد)؛ ۱۳. عواء و ۱۴. سماک اعزل و ۱۵. غفر (هر سه در سُنبله)؛ ۱۶. زبانا (در میزان)؛ ۱۷. اکلیل و ۱۸. قلب و ۱۹. شوله (هر سه در عقرب)؛ ۲۰. نعائم و ۲۱. بلده (در قوس)؛ ۲۲. ذابح (در جَدْی)؛ ۲۳. سعد بلع و ۲۴. سعد سعود و ۲۵. اخبیه (هر سه در دلو)؛ ۲۶. فرغ اوّل (در فرس اعظم یا اسب بالدار)؛ ۲۷. فرغ ثانی (در فرس اعظم و امرأةالمسلسله)؛ ۲۸. بطن الحوت (در امرأةالمسلسله، واقع در نزدیکی حوت).
wikijoo: منازل_قمر