ملیسوس

ملیسوس ساموسی از شاگردان پارمنیدس و فیلسوف پیرو مکتب الئایی بود. ملیسوس اهل ساموس در ۴۸۰ ق. م. به دنیا آمد. مردی سیاستمدار بود که از طرف مردم ساموس به فرماندهی نیروی دریایی برگزیده شد. او مردم ساموس را تشویق کرد که به نیروی دریایی آتن حمله کنند و با تشویق او بود که در سال ۴۴۰ ساموسی ها آتنی ها را در جنگ دریایی شکست دادند. ملیسوس تلاش می کرد تا اعتراضاتی که مخالفین پارمنیدس بر فلسفه او داشته اند، پاسخ گوید؛ و ضمناً خود نیز در بعضی از مسائل با پارمنیدس اختلاف داشته است. ملیسوس اولا صفت بعد «موجود» یا «وجود» را باقی می گذارد ولی هر گونه مادیت را از آن سلب می کند، ثانیاً به عدم تناهی زمانی عدم تناهی مکانی را می افزاید و ثالثاً برای «موجود» یا «وجود» قائل به زندگی عاطفی می شود ولی او را از هر گونه درد و اندوه بیگانه می داند. [ ۱] ارسطو نظرات ملیسوس را سخت نا پخته می داند. [ ۲] شاید به این دلیل که یونانی ها متناهی را برتر از نامتناهی می دانستند. چون می خواستند اشیاء را به روشنی و صراحت ببینند. ملیسوس معتقد به نامتناهی مکانی «موجود» یا «وجود» بود. هستی هم از نظر زمانی و هم از نظر مکانی واحد و نا محدود است. چون اگر وجود متناهی است، پس ورای وجود باید هیچ چیز نباشد وجود را باید هیچ چیز محدود نکرده باشد. اما اگر وجود را هیچ چیز محدود نکرده است، باید نا متناهی باشد و نه متناهی. [ ۳] اهمیت ملیسوس را در این می دانند که تغییری به نظریهٔ کثرت داد و معلوم ساخت که اگر کثرتی باشد هر یک از اجزای این کثرت باید درست دارای همان صفات واحد باشد و بدین سان راه را برای اتومیست های آینده گشود.