ملایر شهر

مَلایِر، شهر
آتشکده و قلعه باستانی نوشیجان، ملایر
واقع در استان همدان و مرکز اداری شهرستان ملایر. با ارتفاع ۱,۷۵۰ متر، در سرزمینی تپه ماهوری نسبتاً همواری، در ۲۷۳کیلومتری جنوب غربی تهران و ۶۲کیلومتری جنوب شرقی همدان، سر راه همدان به بروجرد و نهاوند و اراک، در ساحل شرقی آب ملایر قرار دارد. اقلیم این شهر معتدلِ مایل به سرد و نیمه خشک و جمعیت آن ۱۵۶,۲۸۹ نفر است (۱۳۸۵). نام ملایر، که در گویش لری و لهجۀ باستانیِ ماد به مفهوم خانۀ آریاست، تا پیش از دورۀ قاجار به محدوده ای اطلاق می شد که شهر امروزی در آن واقع است. شهر امروزی ملایر را شاهزاده دولتشاه، پسر فتح علی شاه قاجار، ساخت. برادر عین الدوله موسوم به محمدمیرزا در شهر کنونی، باغ بزرگی احداث کرد که به پارک سیفیه موسوم شد. پارک مزبور هنوز پابرجاست و از گردشگاه های اهالی شهر ملایر است. خرابه های چوبین شهر، که به بهرام چوبینه نسبت داده می شود و نیز قلعۀ زندیه، روستای گلوشگرد، و دژ گوراب، که به زمان اشکانیان تعلق دارد، از آثار تاریخی و نقاط دیدنی آن است.