مقیاس های شدت لرزه ای

مقیاس های شدت لرزه ای شدت لرزش زمین ( جنبش زمین ) در یک مکان معین، مانند لرزش های ناشی از زمین لرزه را طبقه بندی می کنند. مقیاس های شدت با مقیاس های بزرگی لرزه ای که بزرگی یا قدرت کلی یک زمین لرزه را اندازه گیری می کنند، متفاوت هستند. بزرگی یا قدرت زمین لرزه ممکن است باعث لرزش محسوس زمین شود یا نشود.
مقیاس های شدت لرزه ای بر اساس اثرات مشاهده شده لرزش، مانند میزان هشدار مردم یا حیوانات و میزان و شدت آسیب به انواع سازه ها یا عوارض طبیعی است. می توان از بیشینه شدت مشاهده شده و وسعت ناحیه ای که لرزش در آن احساس شده ( نقشه هم لرز زیر را ببینید ) ، برای تخمین مکان و بزرگی منبع زمین لرزه استفاده کرد. این کار، به ویژه برای زمین لرزه های تاریخی که هیچ داده ثبت شده دستگاهی از آن ها وجود ندارد، مفید است.
لرزش زمین می تواند به روش های مختلفی ( لرزش های آتشفشانی، ریزش بهمن، انفجارهای بزرگ و … ) ایجاد شود، اما لرزش آنقدر شدیدی که باعث آسیب شود، معمولاً به دلیل گسیختگی پوسته زمین است که به عنوان زمین لرزه شناخته می شود. شدت لرزش به عوامل مختلفی بستگی دارد:
• «اندازه» یا قدرت رویداد منشأ لرزه ای، مانند اندازه گیری های انجام شده توسط انواع مقیاس های بزرگی لرزه ای.
• نوع موج لرزه ای ایجادشده و جهت آن.
• ژرفای رویداد لرزه ای
• فاصله از رویداد منشأ لرزه ای.
• پاسخ لرزه ای محل زمین لرزه بر پایه زمین شناسی محلی.
پاسخ لرزه ای محل، به ویژه در عنوان شرایط خاص مهم است. برای نمونه، رسوبات تجمیع نشده در یک حوضه، می تواند حرکات زمین را تا ده برابر تقویت کند.
در جایی که زمین لرزه بر روی لرزه نگاشت ثبت نمی شود، نقشه هم لرز شدت های لرزه ای احساس شده در مناطق مختلف را نشان می دهد که می توان از آن برای تخمین مکان و بزرگی زمین لرزه استفاده کرد. این نقشه ها برای تخمین شدت لرزش و نشان دادن سطح احتمالی آسیب که از زمین لرزه ای در آینده با بزرگی مشابه انتظار می رود، نیز مفید هستند. در ژاپن، از این نوع اطلاعات در هنگام وقوع زمین لرزه برای پیش بینی شدت خسارت مورد انتظار در مناطق مختلف استفاده می شود.
شدت محلی لرزش زمین، علاوه بر بزرگی زمین لرزه به عوامل گوناگونی بستگی دارد که یکی از مهم ترین این عوامل، وضعیت خاک است. برای نمونه، لایه های ضخیم خاک نرم می تواند امواج لرزه ای را اغلب در فاصله قابل توجهی از منبع لرزش، تقویت کند. در حالی که امواج لرزه ای در حوضه های رسوبی اغلب تشدید شده و مدت زمان لرزش را افزایش می دهند. به همین دلیل، در زمین لرزه ۱۹۸۹ لوما پریتا، منطقه مارینا در سان فرانسیسکو، با وجود فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری از مرکز زمین لرزه، یکی از مناطقی بود که بیشترین آسیب را متحمل شد. البته ساختارهای زمین شناسی نیز در این زمین لرزه اهمیت داشت، مانند جایی که امواج لرزه ای عبورکننده از انتهای جنوبی خلیج سان فرانسیسکو، از پایه پوسته زمین به سمت سانفرانسیسکو و اوکلند بازتاب داده شدند. اثر مشابهی امواج لرزه ای را بین دیگر گسل های اصلی منطقه هدایت کرد.