مقیاس در نقشه

مقیاس در نقشه عبارت است از نسبت طول اندازه گیری شده روی نقشه به طول افقی مشابه روی زمین یا به عبارت دیگر مقیاس عبارت است از نسبت طول ab روی نقشه به طول AB افقی روی زمین.
برای ثبت در نقشه کشی الکترونیک و ثبت قطعات کوچک معمولاً نقشه به اندازه واقعی یا ۱:۱ ترسیم می شود، و در صنعت مکانیک نقشه معمولاً بزرگتر از اندازه واقعی ترسیم می شود ( مثلاً ۱۰ برابر بزرگتر ) که در این صورت مقیاس نقشه ۱۰:۱ خواهد بود. در نقشه های ساختمانی اکثرا مقیاس نقشه عددی است کسری که صورت آن یک و مخرج آن عددی صحیح است که نقشه به نسبت آن کوچک شده است.
• مقیاس ساده:
• مقیاس مرکب:
• مقیاس خطی:
برای کاربردهای محاسباتی و استفاده آسان از نقشه، آن ها را از نظر مقیاس به طریقه زیر دسته بندی می نمایند:
• نقشه های بزرگ مقیاس که مقیاس آن ها 1 500 {\displaystyle 1 \over 500} و 1 100 {\displaystyle 1 \over 100} است و معمولاً آن ها را پلان می گویند.
• نقشه های متوسط مقیاس که مقیاس آن ها 1 10000 {\displaystyle 1 \over 10000} و 1 500 {\displaystyle 1 \over 500} است که نقشه های مهندسی و اجرایی را شامل می شود.
• نقشه های کوچک مقیاس که مقیاس آن ها بین 1 50000 {\displaystyle 1 \over 50000} و 1 10000 {\displaystyle 1 \over 10000} است.
• نقشه های خیلی کوچک مقیاس که مقیاس آن ها از 1 50000 {\displaystyle 1 \over 50000} به بالا می باشد که معمولاً به آن ها اطلس یا نقشه جغرافیایی می گویند.
• ۱:۱
• ۱:۲٫۵
• l:5
• ۱:۱۰
• ۱:۲۵
• ۱:۱۰
• ۱:۲۵
• ۱:۵۰
• ۱:۱۰۰
• ۱:۱۵۰
• ۱:۲۰۰
• ۱:۲۵۰
• ۱:۵۰۰
• ۱:۱۰۰۰
• ۱:۵۰۰
• ۱:۱۰۰۰
• ۱:۲۰۰۰
• ۱:۵۰۰۰
• ۱:۲۵۰۰۰
• ۱:۵۰۰۰۰
• ۱:۲۵۰۰۰۰
• ۱:۲۵۰۰۰
• ۱:۵۰۰۰۰
• ۱:۲۵۰۰۰۰
• برای بدست آوردن اندازه واقعی باید اندازه ترسیم شده روی نقشه را در مخرج مقیاس ضرب نمود ( به شرط آنکه صورت مقیاس یک باشد ) .
• با استفاده از اشل معماری می توان مقیاس های مشهور را از روی خط کش خواند
اشل همان خط کش دارای ۳وجه و ۱۲ مقیاس را گویند.
• در نرم افزارهای کامپیوتری مانند اتوکد، آرشیکد و… در بخش پرینت ( پلات ) می توان مقیاس را تعریف کرد.
• زوایا هیچگاه به مقیاس کوچک یا بزرگ رسم نمی شوند.
• مقایس نقشه هادر جدول مشخصات، ویا زیر همان نقشه نوشته می شود.
• برای تعیین مقیاس یک نقشه باید طول های مختلف نقشه را اندازه گرفت، و بر اندازه نوشته شده تقسیم کرد.
• مقیاس واحد ندارد.